
Esas No: 2015/12708
Karar No: 2015/14807
Karar Tarihi: 14.09.2015
Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2015/12708 Esas 2015/14807 Karar Sayılı İlamı
"İçtihat Metni"
Mahkemesi : İş Mahkemesi
Davacı, davalı belediyenin bando takımında 02.02.2007-07.09.2008 tarihleri arasında aralıksız çalışmalarının sigortalı çalışma olarak tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece, ilâmda belirtildiği şekilde davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, taraf avukatları tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun Geçici 7. maddesi uyarınca davanın yasal dayanağı 506 sayılı Kanunun 79/10. maddesidir. Anılan Kanunun 6. maddesinde ifade edildiği üzere, “sigortalı olmak hak ve yükümünden kaçınılamaz ve vazgeçilemez.” Anayasal haklar arasında yer alan sosyal güvenliğin yaşama geçirilmesindeki etkisi gözetildiğinde, sigortalı konumunda geçen çalışma sürelerinin saptanmasına ilişkin davalar, kamu düzenine ilişkin olduğundan, özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi zorunludur.Bu bağlamda, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip, gerek görüldüğünde re’sen araştırma yapılarak kanıt toplanabileceği de göz önünde bulundurulmalıdır.
Eldeki davada ise, Mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verilmiş ise de, verilen kararın eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirmeye dayalı olduğu anlaşılmaktadır. Mahkemece, öncelikle Kurumdan ve ticaret sicillinden ... ve ..."ne ait işyeri dosyaları ve ilgili kayıtlar getirtilmeli, söz konusu çalışmayı bilebilecek durumda olan başta bordrolu çalışanlar ve davalı Belediyede çalışan diğer memurlar olmak üzere tanık beyanlarına başvurulmalı, davalı Belediye Başkanlığının dava konusu dönemi kapsayan bando takımı hizmetleri ile ilgili ihale evrakları celp edilerek, Belediye ile ... ve ... arasında asıl işveren-alt işveren ilişkisi olup olmadığı ve söz konusu ilişkinin tam olarak hangi tarihte başladığı araştırılmalı, davacının davalı Belediye ya da anılan şirket veya ... ile arasında yapılan herhangi bir sözleşme veya belgenin olup olmadığı ile davacının hangi tarihler arasında ve hangi işverenler nezdinde çalıştığı, davacının yaptığı iş de dikkate alınarak çalışmanın tam süreli mi yoksa kısmi süreli mi olduğu belirlenmelidir. Bu şekilde davacı ve davalılardan Belediye ile ... ve ... arasındaki hukuki ilişki kesin olarak tespit edilerek davacının çalışmalarının dava dışı işverenlerden birinde olduğu anlaşılırsa, HMK. 124. maddesi dikkate alınmak suretiyle tespit edilen işverene husumet yöneltmesi için davacıya mehil verilmeli, dahil edilen işverenin göstereceği bütün deliller toplandıktan sonra, yapılacak değerlendirme sonucuna göre bir karar verilmelidir.
Mahkemenin, yukarıda açıklanan esaslar doğrultusunda araştırma yaparak elde edilecek sonuca göre karar vermesi gerekirken, eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme sonucu yazılı şekilde hüküm kurması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O halde, taraf vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istem halinde davacı ve davalılardan ... Büyükşehir Bel. Bşk."na iadesine, 14.09.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.