Danıştay 12. Daire 2018/4019 Esas 2021/1457 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONİKİNCİ DAİRE
Esas No : 2018/4019
Karar No : 2021/1457


TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : …

İSTEMİN KONUSU: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem : Davacı tarafından, eşi …'ın Milli Eğitim Bakanlığına bağlı Diyarbakır Merkez … Lisesinde … olarak görev yapmakta iken, 19/04/1993 tarihinde görev yaptığı okula gitmekte olduğu esnada faili meçhul kişi veya kişilerce kafasına sert bir cisimle vurulmak suretiyle öldürülmesine neden olan olayın, görevinin sebep veya etkisiyle gerçekleştirildiğinden bahisle tarafına vazife malullüğü aylığı bağlanarak 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu kapsamında değerlendirilmesi istemiyle yapılan başvurunun reddine ilşikin işlemin iptaline karar verilmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince; Milli Eğitim Bakanlığı Nakdi Tazminat Komisyonunca verilen 16/05/1994 tarihli kararda, müteveffa …'ın durumunun 2330 sayılı Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanun'un 3658 sayılı Kanun'la değişik 2. maddesi ile, 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu'nun 21. maddesi kapsamında olduğu, varislerine 2330 sayılı Kanun uyarınca aylık bağlanması ve tazminat ödenmesi gerektiğinin tespit edildiği, öte yandan cinayetin kişisel bir husumetten kaynaklandığının idarece ispat edilemediği, terör olaylarının Güneydoğu Anadolu Bölgesinde çok yoğun olarak yaşandığı ve kamu görevlilerinin sindirilmesine yönelik saldırıların sürekli meydana geldiği dönemlerde öldürülen …'ın öldürülmesinde görevinin neden ve etkisinin bulunduğunun kabulünün zorunlu olduğu, dolayısıyla durumunun, 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanunu'nun 45. maddesinin (a) fıkrası ile 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu'nun 21. maddesinin birinci fıkrası kapsamında değerlendirilerek, vazife malullüğü hükümlerinden faydalandırılması gerektiği, nitekim Danıştay Onbirinci Dairesinin 24/12/2001 tarih ve E:2000/7713, K:2001/3406 sayılı kararının da aynı yönde olduğu gerekçesiyle, dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacının eşinin vefatına neden olan olayın, görevinin sebep ve tesiriyle gerçekleşmediği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …

DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan kararın onanması gerektiği düşünülmektedir

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onikinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Davacının eşi …, Milli Eğitim Bakanlığına bağlı Diyarbakır Merkez … Lisesinde … olarak görev yaparken, 19/04/1993 tarihinde görevine gittiği esnada saat 07:30 sıralarında faili meçhul kişi veya kişilerce kafasına sert bir cisimle vurulmak suretiyle yaşamını yitirmiştir.
Milli Eğitim Bakanlığı Nakdi Tazminat Komisyonunun … tarih ve … sayılı kararıyla, davacının eşi Alihan Han'ın durumunun 2330 sayılı Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanun ile 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu kapsamında olduğuna, murisine 2330 sayılı Kanun ve Yönetmeliği kapsamında nakdi tazminat ödenmesine karar verilmiştir.
Suçun faillerinin tespit edilememesi nedeniyle, … Cumhuriyet Başsavcılığının … tarih ve Soruşturma No:…, Karar No:… sayılı kararıyla zaman aşımı nedeniyle kovuşturmaya yer olmadığına karar verilmiştir.
Davacı tarafından, vazife malullüğü hükümlerinden faydalandırılması yönündeki başvurusunun … gün ve … sayılı Sosyal Güvenlik Kurumu Vazife Malullüğü Tespit Kurulu kararı ile reddedilmesi üzerine bakılan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu'nun 15/07/2003 tarih ve 4928 sayılı Kanun'un 20. maddesi ile değişik "Terör" başlıklı 1. maddesinde, "Terör; cebir ve şiddet kullanarak; baskı, korkutma, yıldırma, sindirme veya tehdit yöntemlerinden biriyle, Anayasada belirtilen Cumhuriyetin niteliklerini, siyasi, hukuki, sosyal, laik, ekonomik düzeni değiştirmek, Devletin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğünü bozmak, Türk Devletinin ve Cumhuriyetin varlığını tehlikeye düşürmek, Devlet otoritesini zaafa uğratmak veya yıkmak veya ele geçirmek, temel hak ve hürriyetleri yok etmek, Devletin iç ve dış güvenliğini; kamu düzenini veya genel sağlığı bozmak amacıyla bir örgüte mensup kişi veya kişiler tarafından girişilecek her türlü suç teşkil eden eylemlerdir." şeklinde tanımlanmıştır.
Aynı Kanun'un 21. maddesinde ise, kamu görevlilerinden yurtiçinde ve yurtdışında görevlerini ifa ederlerken veya sıfatları kalkmış olsa bile bu görevlerini yapmalarından dolayı terör eylemlerine muhatap olarak yaralanan, sakatlanan, ölen veya öldürülenler hakkında 2330 sayılı Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanun hükümlerinin uygulanacağı; ayrıca malul olanlarla, ölenlerin aylığa müstehak dul ve yetimlerine bağlanacak aylığın toplam tutarının, bunların görevde olan emsallerinin almakta oldukları aylıklardan, emekli olanların öldürülmeleri halinde ise, dul ve yetimlerine bağlanacak aylığın toplam tutarı ve Kanuna göre kendisine bağlanabilecek emekli aylığından az olamayacağı, yaşamak için gereken hareketleri yapamayacak ve başkasının yardım ve desteğine muhtaç olacak derecede malul olanlar ile ölenlerin dul ve yetimlerine en yüksek devlet memuru aylığı üzerinden, diğerlerine de mevcut aylıkları üzerinden 30 yıl hizmet yapmış gibi emekli ikramiyesi ödeneceği hüküm altına alınmıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıda yer alan yasal düzenlemelerin birlikte değerlendirilmesinden, memur ve kamu görevlilerinin, görevlerini ifa ederlerken veya sıfatları kalkmış olsa bile, bu görevlerini yapmalarından dolayı terör eylemlerine muhatap kalarak yaralanmaları, sakat kalmaları, ölmeleri veya öldürülmeleri halinde, durumlarının 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu kapsamında sayılarak, anılan Kanun ile tanınan haklardan yararlandırılmaları gerektiği sonucuna ulaşılmaktadır.
Öte yandan, görevini ifa ederken ya da görevinden dolayı terör eylemlerine muhatap olan kamu görevlilerinin maruz kaldıkları eylemin niteliğinin tam olarak saptanması, terör örgütü tarafından işlenmiş bir suç mağduru olmanın yanında, mağduriyetin terörist faaliyetle ilgili olmasının 3713 sayılı Kanun hükümlerinden yararlandırılabilmek için gerekli bir koşul olduğu açıktır.
Dosyanın incelenmesinden, davacının murisi …'ın, 19/04/1993 tarihinde … olarak görev yaptığı Milli Eğitim Bakanlığına bağlı Diyarbakır … Lisesindeki görevine giderken, saat 07:30 sıralarında saldırıya uğrayarak, faili meçhul kişi veya kişilerce kafasına sert bir cisimle vurulmak suretiyle yaşamını yitirdiği, Milli Eğitim Bakanlığı Nakdi Tazminat Komisyonunun … tarih ve … sayılı kararında; davacının eşi …'ın durumunun 2330 sayılı Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanun ile 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu kapsamında olduğuna, murisi olan davacıya 2330 sayılı Kanun ve Yönetmeliği kapsamında nakdi tazminat ödenmesine karar verildiği; Dairemizin 15/01/2020 tarih ve E:2018/4019 sayılı ara kararıyla sorulması üzerine, … Cumhuriyet Başsavcılığınca gönderilen belgelerden; 19/04/1993 tarihinde …'a karşı gerçekleştirilen adam öldürme suçunun, zaman aşımı tarihine kadar aranan faillerinin tespit edilemediği, eylemin devlet güçlerini sindirme amacına yönelik olduğuna veya maktulün terör eyleminden dolayı öldürüldüğüne dair herhangi bir delilin elde edilemediği, 765 sayılı Türk Ceza Kanunu'nun ilgili maddeleri uyarınca zaman aşımına kadar failler hakkında arama müzekkeresi düzenlendiği ve dosyaya konu suçun faillerinin bulunamaması nedeniyle 19/04/2008 tarihinde zaman aşımına uğradığının anlaşıldığı belirtilerek, … Cumhuriyet Başsavcılığının … tarih ve Soruşturma No: …, Karar No: … sayılı kararıyla zaman aşımı nedeniyle kovuşturmaya yer olmadığına karar verildiğinin bildirildiği, dosya içerisinde davacının murisi …'ın görevi nedeniyle uğradığı terör eylemi nedeniyle hayatını kaybettiğine ilişkin somut belge, bilgi ve tespitin bulunmadığı görülmüştür.
Bu durumda; davacılar murisi …'ın bölgede faaliyet gösteren terör örgütü elamanlarınca öldürüldüğü yolunda belge ve bu yönde kanaat oluşturacak bilgi bulunmadığından, dava konusu işlemin iptali yolunda verilen İdare Mahkemesi kararında hukuka uygunluk bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1.2577 sayılı Kanun'un 49. maddesine uygun bulunan davalı idarenin temyiz isteminin kabulüne,
2. Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin temyize konu … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanun'un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin birinci fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 18/03/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.