
Esas No: 2012/14726
Karar No: 2013/1530
Karar Tarihi: 05.02.2013
Yargıtay 14. Hukuk Dairesi 2012/14726 Esas 2013/1530 Karar Sayılı İlamı
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi
Davacı tarafından, davalı aleyhine 15.04.2011 gününde verilen dilekçe ile geçit hakkı kurulması istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 13.07.2012 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, Türk Medeni Kanununun 747. maddesi gereğince geçit hakkı kurulması isteğine ilişkindir.
Davacı, maliki olduğu 13 parsel sayılı taşınmazının genel yola ulaşabilmesi için 16 parsel sayılı taşınmaz üzerinden geçit hakkı tesis edilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, 16 parsel sayılı taşınmazdan geçit hakkı tesisine karar verilmiştir.
Hükmü, davalı temyiz etmiştir.
Ülkemizde arazi düzenlenmesinin sağlıklı bir yapıya kavuşmamış olması ve her taşınmazın yol ihtiyacına cevap verilmemesi geçit davalarının nedenidir. Geçit hakkı verilmesiyle genel yola bağlantısı olmayan veya yolu bulunsa bile bu yol ile ihtiyacı karşılanamayan taşınmazın genel yolla kesintisiz bağlantısı sağlanır. Uygulama ve doktrinde genellikle bunlardan ilkine “mutlak geçit ihtiyacı” veya “geçit yoksunluğu”, ikincisine de “nispi geçit ihtiyacı” ya da “geçit yetersizliği” denilmektedir.
Geçit hakkı verilmesine ilişkin davalarda, bu hak taşınmaz leh ve aleyhine kurulacağından leh ve aleyhine geçit istenen taşınmaz maliklerinin tamamının davada yer alması zorunludur. Ancak, yararına geçit istenen taşınmaz paylı mülkiyete konu ise dava paydaşlardan biri veya birkaçı tarafından açılabilir.
Geçit hakkı kurulmasına ilişkin davalarda davanın niteliği gereği yargılama giderlerinin de davacı üzerinde bırakılması gerekir.
Somut olaya gelince, mahkemece aleyhine geçit istenen 16 parsel sayılı taşınmazda davacı lehine geçit hakkı kurulmuş ve yargılama giderlerinin davalıdan alınmasına karar verilmiştir. Geçit hakkının davacı yararına değil, davacının taşınmazı yararına kurulması ayrıca davanın niteliği gereği yargılama giderlerinin ve bu arada vekalet ücretinin de davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesi gerekirken davalıdan tahsiline karar verilmiş olması yerinde değildir.
Kararın açıklanan nedenlerle bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz harcının istek halinde yatırana iadesine, 05.02.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.