Yargıtay 8. Hukuk Dairesi 2021/16023 Esas 2022/1205 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Kadastro Mahkemesi
DAVALILAR : Hazine, ..., ... ve Arkadaşları
DAVA TÜRÜ : Kadastro Tespitine İtiraz

Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiş olup hükmün davacı ... İdaresi ve davalı Hazine vekili ile davalı ... tarafından temyiz edilmesi üzerine, dosya incelendi, gereği düşünüldü.
K A R A R
Kadastro sırasında, Köprübaşı Köyü çalışma alanında; 107 ada 1, 108 ada 1- 2- 3- 4- 5; 109 ada 1; 110 ada... ada 1- 2- 3 ve 188 ada 1- 2- 3- 4- 5 parsel sayılı taşınmazların ... Kadastro Mahkemesinde davalı olduklarından söz edilerek yüzölçümü ve nitelik haneleri boş bırakılmak suretiyle davalı gerçek kişiler lehine tespit görmüşlerdir.
Davacı ... İdaresi vekili; çekişmeli taşınmazların orman vasfında oldukları halde orman sınırları dışında bırakıldıkları iddiasına dayanarak kısmi askı ilan süresi içinde dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda; çekişmeli 107 ada 1, 108 ada 1....119 ada 1, 122 ada 1-2-3-4, 126 ada 1-2, 127 ada 1-2-3, 128 ada 1-2-3 ve 129 ada 1-2-3-4 parsel sayılı taşınmazlar açısından davanın kabülüne, kadastro tespitlerinin iptali ile orman vasfı ile Hazine adına tescillerine; çekişmeli 115 ada 1- 2- 3- 4- 5- 6- 7- 8- 9- 10- 11- 12- 13- 14- 15- 16- 17- 18, 121 ada 1-2-3 ve 188 ada 1-2-3-4-5 parsel sayılı taşınmazlar yönünden davanın reddine, tespit gibi tescillerine karar verilmiş; hüküm, davacı ... İdaresi ve davalı Hazine vekili tarafından 155 ada 1 ila 18 parseller, 121 ada 1 ila 3 parseller ve 188 ada 1 ila 5 parseller yönünden; davalı ... tarafından ise 110 ada 1 parsel yönünden temyiz edilmiştir.
1)Davalı ... temyizi yönünden; dosya içeriği, mecut delil durumu, Mahkeme gerekçesine ve temyiz edilen 110 ada 1 parsel sayılı taşınmazın dört tarafı orman ile çevrili orman içi açıklığı ve orman sayılan yerlerden olduğu anlaşıldığından davalının temyiz itirazları yerinde değildir.
2) Kadastro hakimi infazı kabil doğru sicil oluşturmakla yükümlüdür. Dava konusu 107 ada 1, 108 ada...1-2 , 118 ada 1-2-3, 119 ada 1, 122 ada 1-2-3-4, 126 ada 1-2, 127 ada 1-2-3, 128 ada 1-2-3 ve 129 ada 1-2-3-4 parsel sayılı otuz sekiz adet taşınmazlar temyiz edilmemiş ise de nitelik ve yüzölçümleri kadastro tutanaklarında boş bırakıldığı halde Mahkemece nitelikleri orman olarak yazılmış, ancak yüzölçümleri yazılmadan hüküm kurulmuş olması da doğru olmamıştır.
3) Davacı ... İdaresi ve davalı Hazine vekili tarafından temyize konu edilen çekişmeli 115 ada 1-2-3-4-5-6-7-8-9-10-11-12-13-14-15-16-17 -18, 121 ada 1-2-3 ve 188 ada 1-2-3-4-5 parsel sayılı 26 adet taşınmaz yönünden temyiz itirazlarına gelince; Mahkemece temyize konu bu taşınmazların tespit gibi tescillerine karar verilmiş ise de taşınmazların gerek vasıfları gerekse yüzölçümleri kadastro tutanaklarında boş bırakılmış olup Mahkemece doldurulmamış olması doğru olmadığı gibi, temyize konu taşınmazların en eski hava fotoğrafları ve dava tarihinden önceki hava fotoğraflarında ne şekilde gözüktükleri ve kullanım durumları usulünce araştırılmamıştır. Ayrıca temyize konu taşınmazlardan 115 ada 12 parselin orman bilirkişi raporunda orman vasfında olduğu, 115 ada 10 parsel sayılı taşınmazın keşifte dinlenen mahalli bilirkişi beyanlarında 20-30 senedir ekilip biçilmediğinden bahsedildiği, 121 ada 1-2-3 parsel sayılı taşınmazların dört tarafının orman parseli ile çevrili oldukları halde orman içi açıklıkta kalıp kalmadıklarının açıklanmadığı, 188 ada 1-2-3-4-5 parsel sayılı taşınmazlar yönünden mahalli bilirkişi beyanlarında 188 ada 1-2-3-4 parsellerin taşlık olduğu ve 188 ada 5 nolu parselin çalılık olduğu yönündeki beyanları ve hükme dayanak bilirkişi raporlarında 188 ada 1-2-3-4-5 parsellerde tarımsal faaliyet olmadığı, kayalık vasfında oldukları yönündeki raporlara rağmen davalı gerçek kişiler adına tescil kararı verilmesi hususu da anlaşılamamıştır.
Hal böyle olunca doğru sonuca ulaşılabilmesi için Mahkemece, yöreye ait en eski tarihli memleket haritası ve hava fotoğraflarının tamamı ile varsa amenajman planı ve komşu parsellere ait kadastro tutanakları, tutanaklar kesinleşmiş ise tapu kayıt örnekleri ve tapu kayıtları mahkeme kararı sonucu oluşmuş ise mahkeme karar örnekleri ilgili yerlerden getirtilip, yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan aynı köyde ve komşu köylerde ikamet eden şahıslar arasından seçilecek ayrı ayrı 3’er kişilik yerel bilirkişi kurulu ve taraf tanıkları ile önceki bilirkişiler dışında halen Tarım ve Orman Bakanlığı ve bağlı birimlerinde görev yapmayan bu konuda uzman orman mühendisleri arasından seçilecek üç kişilik orman mühendisi bilirkişi kurulu, üç kişilik ziraat mühendisi bilirkişi kurulu, bir fen elemanı ve bir jeodezi ve fotogrametri mühendisi aracılığıyla yeniden keşif yapılmalıdır. Keşifte getirtilen belgeler temyize konu çekişmeli taşınmazlar ile birlikte çevre araziye de uygulanmak suretiyle taşınmazların öncesinin bu belgelerde ne şekilde nitelendirildiği belirlenmeli; 3116, 4785 ve 5658 sayılı Yasalar karşısındaki durumu saptanmalı; zilyedlikle veya hukuki değeri kalmamış olan tapu kayıtlarıyla ormandan yer kazanılamayacağı, öncesi orman olan bir yerin üzerindeki orman bitki örtüsü yokedilmiş olsa dahi, salt orman toprağının orman sayılan yer olduğu düşünülmeli; toprak yapısı, bitki örtüsü ve çevresi incelenmeli; keşifte, hakim gözetiminde, taşınmazların dört yönden renkli fotoğrafları çektirilip, onaylanarak dosyaya eklenmeli; yukarıda değinilen diğer belgeler fen, jeodezi ve fotogrametri ile uzman orman bilirkişiler eliyle yerine uygulattırılıp; orijinal-renkli (renkli fotokopi) hava fotoğrafları ve memleket haritasının ölçeği kadastro paftası ölçeğine, yine kadastro paftası ölçeği de hava fotoğrafları ve memleket haritası ölçeğine (... veya benzeri programlar kullanılarak) denetime elverişli olacak şekilde çevrildikten sonra komşu ve yakın komşu parselleri de içine alacak şekilde birbiri üzerine aplike edilmek suretiyle çekişmeli taşınmazlar, çevre parsellerle birlikte memleket haritası ve hava fotoğrafları üzerinde gösterilmeli; taşınmazların gerçek eğimi klizimetre aletiyle ölçülerek memleket haritalarındaki münhanilerden (yükseklik eğrilerinden) de faydalanılmak suretiyle belirlenmeli; stereoskopik hava fotoğraflarının stereoskop vasıtasıyla üç boyutlu incelemesi yapılarak, temyize konu taşınmazların niteliği, kullanım durumları ile tasarruf sınırlarının belirgin olarak görünüp görünmediği belirlenmeli, üzerilerindeki bitki örtüsünün cinsi, yaşı, dağılımı, kapalılık oranı ile imar-ihyaya konu olup olmadıkları, olmuş iseler imar-ihyaya en erken ne zaman başlanıldığını ve imar-ihyanın hangi tarihte tamamlandığını, ekonomik amacına uygun olarak tarım arazisi niteliğiyle zilyetliğe ne zaman başlanıldığını ve 6831 sayılı Orman Kanunu'nun 17/2. maddesinde belirtilen orman içi açıklık vasfında olup olmadıklarını belirten müşterek imzalı, tereddüte mahal bırakmayacak şekilde, yalnız büro incelemesine değil, uygulamaya ve araştırmaya dayalı, bilirkişilerin onayını taşıyan krokili bilimsel verileri bulunan yeterli ve dosyadaki belgeler ile karşılaştırıldığında denetime elverişli rapor alınmalıdır.
Ayrıca keşifte dinlenecek yerel bilirkişi ve tanıklardan, taşınmazların öncesinin ne olduğu, kim veya kimler tarafından, hangi tarihten beri ve ne şekilde kullanıldığı, imar-ihya gerektiren yerlerden olup olmadıkları, böyle yerlerden ise imar-ihyaya konu edilip edilmedikleri ve edilmiş ise imar-ihyasının hangi tarihte tamamlandığı hususları etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, komşu parsellerin tutanak ve dayanakları uygulanmalı; dava konusu taşınmazları sınır olarak nasıl nitelendirdikleri araştırılmalı; yerel bilirkişiler ve tanıkların sözleri arasında doğabilecek çelişkiler gerektiğinde yüzleştirme yapılarak giderilmeye çalışılmalı; ziraatçi bilirkişiden taşınmazların evveliyatını, toprak yapısını, niteliğini ve zilyetlikle mülk edinilebilecek yerlerden olup olmadıkları, komşu taşınmazlarla karşılaştırmalı şekilde açıklayan, bilimsel esaslara ve somut verilere dayalı, ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı; fen bilirkişisinden ise, keşfi takibe ve denetlemeye olanak verir rapor ve kroki alınmalı, tanık ve yerel bilirkişi ifadeleri bilimsel esaslara ve maddi bulgulara dayanılarak hazırlanan söz konusu bilirkişi raporlarıyla denetlenmeli 3402 sayılı Kanun'un 14. maddesi uyarınca, adına tescil kararı verilecek kişi ya da kişiler ile diğer mirasçılar ve onların miras bırakanları adına aynı çalışma alanı içerisinde kayıtsız ve belgesizden başkaca taşınmaz mal tesbit ya da tescil edilip edilmediği tapu müdürlüğü ve ilgili kadastro müdürlüğü ile hukuk mahkemeleri yazı işleri müdürlüğünden sorulup, aynı Kanunun 3.7.2005 tarihli ve 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu ile değiştirilen 14/2. maddesi hükmü gözetilerek sulu ve susuz olarak kazanılmış toprak miktarı belirlenip, Kanunun getirdiği sınırlamanın aşılıp aşılmadığı saptanarak, toplanacak tüm kanıtlar birlikte değerlendirilip, ulaşılacak sonuca göre bir hüküm kurulmalıdır.
Mahkemece bu hususlar gözetilmeksizin, eksik araştırma ve incelemeye dayalı olarak yazılı şekilde hüküm verilmesi usul ve yasaya uygun düşmediğinden hükmün bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarda (1) nolu bentte açıklanan nedenle Davalı ... temyiz itirazlarının reddine, (2) nolu ve (3) nolu bentte açıklanan nedenlerle Davacı ... İdaresi ve davalı Hazine vekilinin temyiz itirazları yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün 6100 sayılı HMK'nin Geçici 3. maddesi yollaması ile 1086 sayılı HUMK'un 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA, taraflarca HUMK'un 440/I maddesi gereğince ... Daire ilamının tebliğinden itibaren ilama karşı 15 gün içinde karar düzeltme isteğinde bulunulabileceğine, 27,70 TL peşin harcın onama harcına mahsubu ile kalan 53,00 TL'nin temyiz eden davalı ...'ndan alınmasına, 15.02.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.