Yargıtay 7. Ceza Dairesi 2021/12877 Esas 2022/5488 Karar Sayılı İlamı

Çekle ilgili karşılıksızdır işlemi yapılmasına sebebiyet verme suçundan sanık ...'ın 5941 sayılı Çek Kanunu'nun 5/1 ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu'nun 52/2. maddeleri gereğince 21.555,00 Türk Lirası adlî para cezası ile cezalandırılmasına dair ANTALYA 5. İcra Ceza Mahkemesinin 21/03/2019 tarihli ve 2019/44 esas, 2019/394 sayılı kararı aleyhine Yüksek Adalet Bakanlığından verilen 15.09.2020 tarihli kanun yararına bozma istemini içeren dava dosyası Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 02.10.2020 tarihli ve KYB. 2020/82232 sayılı ihbarnamesi ile daireye verilmekle okundu.
Mezkür ihbarnamede;
5941 sayılı Çek Kanunu'nun 1. maddesinde, "Üzerinde yazılı bulunan düzenleme tarihine göre kanuni ibraz süresi içinde ibrazında, çekle ilgili olarak “karşılıksızdır” işlemi yapılmasına sebebiyet veren kişi hakkında, hamilin şikâyeti üzerine, her bir çekle ilgili olarak, binbeşyüz güne kadar adli para cezasına hükmolunur. Ancak, hükmedilecek adli para cezası; çek bedelinin karşılıksız kalan miktarı, (…)(2) az olamaz. Mahkeme ayrıca, çek düzenleme ve çek hesabı açma yasağına; bu yasağın bulunması hâlinde, çek düzenleme ve çek hesabı açma yasağının devamına hükmeder. Yargılama sırasında da resen mahkeme tarafından koruma tedbiri olarak çek düzenleme ve çek hesabı açma yasağına karar verilir. Çek düzenleme ve çek hesabı açma yasağı, çek hesabı sahibi gerçek veya tüzel kişi, bu tüzel kişi adına çek keşide edenler ve karşılıksız çekin bir sermaye şirketi adına düzenlenmesi durumunda ayrıca yönetim organı ile ticaret siciline tescil edilen şirket yetkilileri hakkında uygulanır. Koruma tedbiri olarak verilen çek düzenleme ve çek hesabı açma yasağı kararlarına karşı yapılan itirazlar bakımından 9/6/1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanununun 353 üncü maddesinin birinci fıkrası hükmü uygulanır. Bu suçtan dolayı açılan davalar icra mahkemesinde görülür ve İcra ve İflas Kanununun 347, 349, 350, 351, 352 ve 353 üncü maddelerinde düzenlenen yargılama usulüne ilişkin hükümler uygulanır. Bu davalar çekin tahsil için bankaya ibraz edildiği veya çek hesabının açıldığı banka şubesinin bulunduğu yer ya da hesap sahibinin yahut şikâyetçinin yerleşim yeri mahkemesinde görülür" şeklindeki düzenleme ile 2. maddesinde "Birinci fıkra hükmüne göre çek karşılığını ilgili banka hesabında bulundurmakla yükümlü olan kişi, çek hesabı sahibidir. Çek hesabı sahibinin tüzel kişi olması hâlinde, bu tüzel kişinin mali işlerini yürütmekle görevlendirilen yönetim organının üyesi, böyle bir belirleme yapılmamışsa yönetim organını oluşturan gerçek kişi veya kişiler, çek karşılığını ilgili banka hesabında bulundurmakla yükümlüdür. Birinci fıkra uyarınca hakkında çek düzenleme ve çek hesabı açma yasağı kararı verilenler, yasaklılıkları süresince sermaye şirketlerinin yönetim organlarında görev alamazlar. Ancak, hakkında yasaklama kararı verilenlerin mevcut organ üyelikleri görev sürelerinin sonuna kadar devam eder" şeklinde düzenleme bulunduğu,
Dosya kapsamına göre, çek hesabının ... Madeni Yağlar İnşaat Nakliyat İş Makinaları Tarım Sanayi ve Ticaret Limited Şirketine ait olduğu, 14/11/2018 tarihli ve 9702 sayılı Türkiye Ticaret Sicili Gazetesine göre, anılan şirketin 30/10/2018 tarihli genel kurul kararı gereğince sanığın şirketi temsile yetkili kılındığının anlaşılması karşısında, mahkûmiyete konu çekin ibraz
edildiği 30/10/2018 tarihinde çek hesabının ait olduğu ... Madeni Yağlar İnşaat Nakliyat İş Makinaları Tarım Sanayi ve Ticaret Limited Şirketinde temsil ve ilzam yetkisi bulunmayan sanığın çekin karşılıksız çıkmasından sorumluluğu bulunmadığı cihetle, yazılı şekilde mahkûmiyetine karar verilmesinde isabet görülmemiş ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 309. maddesi uyarınca anılan kararın bozulması lüzumu kanun yararına bozmaya atfen ihbar olunmuş bulunmakla Türk Milleti adına gereği görüşülüp düşünüldü;
Yargıtay (Kapatılan) 19. Ceza Dairesi'nin Bölge Adliye Mahkemeleri Ceza Daireleri Arasındaki Karar Uyuşmazlığının Giderilmesine Dair 03.12.2109 tarih, 2019/33988 Esas, 2019/14958 Karar sayılı ilamında ''Çekle ilgili olarak karşılıksızdır işlemi yapılmasına sebebiyet verme suçundan açılan ceza davasında; ibraz tarihinde çek karşılığını bankada bulundurmakla görevli ve yetkili yönetim kurulu üyesinin, ibraz (suç) tarihinden önce yönetim kurulu üyeliğinden ayrılmış olduğunun, yönetim kurulu tarafından ticaret sicilinde tescil ve ilan edilmemiş olması halinde; tescil ve ilanın "kurucu" değil "bildirici" mahiyette bir işlem" olduğu yönünde kabul ve tespite yer verildiği, somut olayda; çekin bankaya ibraz edildiği tarih ile sanığın, çek hesabı sahibi şirketi münferiden temsil ve ilzama yetkili müdür olarak atandığı tarihin aynı tarih olduğu, TTK'nun 623. maddesi uyarınca, limited şirket müdürlerinin şirket ortağı olması yönünde zorunluluk da bulunmadığı, bu hali ile sanığın sorumluluğunun bildirici mahiyetteki tescil ve ilan ile değil, çek hesabı sahibi şirketi münferiden temsil ve ilzama yetkili müdür olarak atandığı tarih itibarı ile başladığı anlaşılmakla;
Yerinde görülmeyen Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının kanun yararına bozma isteminin REDDİNE, 14/03/2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.