Yargıtay 8. Hukuk Dairesi 2021/8676 Esas 2022/1182 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ... Komisyon Kararına İtiraz Ve Tescil

Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiş olup hükmün davacı ... İdaresi, davalı Hazine ve ... Belediye Başkanlığı vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece dosya incelendi, gereği düşünüldü.
K A R A R
... İlçesinde 4342 sayılı Kanun uyarınca yapılan ... tespit ve tahdit çalışmaları sırasında, ... Köyü çalışma alanında bulunan 156, 251, 253, 363 ve 564 parsel sayılı sırasıyla 53.200, 176.800, 2.135.070, 159.200, 300.890 metrekare yüzölçümündeki taşınmazlar, ... vasfıyla tespit ve tahdit edilmişlerdir. İtirazı komisyonca reddedilen davacı ... İdaresi, taşınmazların devlet ormanına bitişik olup eylemli orman niteliğinde olduğu, memleket haritası ve hava fotoğraflarına bakıldığında taşınmazların orman görünümünde olduğunu ileri sürerek, sözkonusu taşınmazlara ilişkin ... tahsis kararının iptali ile ... sicilindeki kayıtların silinerek taşınmazların orman olan kısımlarının orman vasfıyla tescili istemiyle dava açmıştır.
Mahkemece usule ilişkin bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda, ... Komisyon Başkanlığına karşı açılan davanın husumet yokluğu nedeni ile reddine, diğer davalılar aleyhine açılan davanın kısmen kabulü ile 156 ve 253 sayılı parsellerin tamamına, bilirkişi raporunda 251 sayılı parselin A harfi ile gösterilen 155.804,80 metrekare, 363 sayılı parselin A1, A2 ve A3 harfleri ile gösterilen 57.075,00, 16.314,20, 21.040,50 metrekare, 564 sayılı parselin A1 ve A2 harfleri ile gösterilen 165.883, 4.793 metrekare yüzölçümündeki bölümlerine ilişkin ... tahsis kararının iptaline, ... sicilindeki kayıtların silinerek orman vasfı ile Hazine adına tescillerine karar verilmiş; hüküm, davacı ... İdaresi ile davalı Hazine ve ... Belediye Başkanlığı vekilleri tarafından temyiz edilmiştir.
... Belediye Başkanlığının temyizi yönünden; Mahkemenin çekişmeli taşınmazlara ilişkin davanın kısmen kabulüne dair verdiği önceki tarihli hüküm, ... Belediye Başkanlığı vekiline usulüne uygun olarak tebliğ edilmiş ve temyiz edilmeksizin kesinleşmiş olup, kesinleşen hususların yeniden temyizen incelenmesi mümkün olmadığı gibi, son hükümle de aleyhe yeni bir husus yaratılmamış olması nedeniyle, davalı ... Belediyesinin temyiz itirazları yerinde görülmediğinden reddine karar verilmiştir.
Hazine ve Orman İdaresinin temyiz itirazlarına gelince; Mahkemece eksik inceleme ve araştırma sonucunda karar verilmiştir. Şöyle ki; bilirkişi raporunda yörede 1942 yılında 3116 sayılı Kanuna göre orman kadastrosunun yapıldığı, 1977 yılında aplikasyon ve 2. madde uygulama çalışmalarının yapıldığı bildirilmiştir. Ne var ki Mahkemece tüm tahdit evrakları getirtilmemiş, hükme esas alınan orman bilirkişi raporunda da çekişmeli taşınmazların kısmen orman sınırları içinde kısmen 2.madde alanında kalan kısmının da orman sınırları dışında belirtilmiş ise de, tahdit haritasıyla yapılan çakıştırma yetersiz olduğu gibi; OS noktalarının silik durumda olması nedeniyle raporun denetime elverişli olduğundan söz edilemez.
Hal böyle olunca; doğru sonuca ulaşabilmesi için Mahkemece öncelikle, yöreye ait en eski tarihli memleket haritası ve hava fotoğrafları ve varsa amenajman planı ile çekişmeli taşınmazların bulunduğu yörede 1942 ve 1977 yıllarında yapıldığı anlaşılan tüm orman tahdidine ilişkin işe başlama, çalışma, işi bitirme ve sonuçlarının askı ilan tutanakları ile taşınmazların bulunduğu yeri orman tahdit sınır noktalarıyla birlikte gösterir onaylı orman tahdit harita örneği getirtildikten sonra mahallinde, önceki bilirkişiler dışında halen Tarım ve Orman Bakanlığı ve bağlı birimlerinde görev yapmayan bu konuda uzman orman mühendisleri arasından seçilecek üç orman mühendisi, bir ziraat mühendisi, bir fen elemanı ve bir jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişisinin katılımıyla yeniden yapılacak inceleme ve keşifte, söz konusu belgelerin çekişmeli taşınmazlar ile birlikte çevre araziye de uygulanmak suretiyle taşınmazların öncesinin bu belgelerde ne şekilde nitelendirildiği belirlenmeli; 3116, 4785 ve 5658 sayılı Kanun'lar karşısındaki durumu saptanmalı; zilyetlikle veya hukuki değeri kalmamış olan tapu kayıtlarıyla ormandan yer kazanılamayacağı, öncesi orman olan bir yerin üzerindeki orman bitki örtüsü yokedilmiş olsa dahi, salt orman toprağının orman sayılan yer olduğu düşünülmeli; toprak yapısı, bitki örtüsü ve çevresi incelenmeli; hakim gözetiminde, taşınmazların dört yönden renkli fotoğrafları çektirilip, onaylanarak dosyaya eklenmeli; yukarıda değinilen diğer belgeler fen ve uzman orman bilirkişiler eliyle yerine uygulattırılıp; orijinal-renkli (renkli fotokopi) hava fotoğrafları ve memleket haritasının ölçeği kadastro paftası ölçeğine, yine kadastro paftası ölçeği de hava fotoğrafları ve memleket haritası ölçeğine (... veya benzeri programlar kullanılarak) çevrildikten sonra komşu ve yakın komşu parselleri de içine alacak şekilde birbiri üzerine aplike edilmek suretiyle, çekişmeli taşınmazlar çevre parsellerle birlikte memleket haritası ve hava fotoğrafları üzerinde gösterilmeli; hava fotoğraflarının stereoskop vasıtasıyla üç boyutlu incelemesi yapılarak, temyize konu taşınmazların niteliği ve kullanım durumu belirlenmeli; taşınmazların üzerindeki bitki örtüsünün cinsi, yaşı, dağılımı, kapalılık oranı açıklattırılmalı; ayrıca orman sınır noktaları tutanak ve haritalarda yazılı mevki, yer, kişi isimleri ile açı ve mesafelere göre, orman kadastrosu tutanak ve haritalarının düzenlenmesinde kullanılan hava fotoğrafları ve memleket haritalarından yararlanılarak, değişik açı ve uzaklıklardaki en az 6-7 adet orman sınır noktası bulunup röperlenmeli; orman kadastrosu ile ilgili sınır noktaları aynı ölçeğe çevrilerek, çekişmeli taşınmazların orman kadastro haritasına göre konumu genel kadastro paftası üzerinde ve aynı ya da yakın orman sınır hatlarında, dava konusu edilen parseller varsa, bunların tümü birleşik harita üzerinde gösterilmeli; tutanaklardaki anlatımlar değerlendirilmeli; tutanaklarla tahdit haritası arasında çelişki bulunması halinde çekişmeli parseller yönünden, tahdit tutanakları ile haritalar arasındaki çelişki tahdit tutanaklarına değer verilmek suretiyle giderilecek şekilde müşterek imzalı, tereddüte mahal bırakmayacak ve yalnız büro incelemesine değil, uygulamaya ve araştırmaya dayalı, bilirkişilerin onayını taşıyan, bilimsel verileri dayanan, krokili rapor alınmalı; toplanan tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir.
Açıklanan hususlar gözetilmeksizin, eksik inceleme ve yetersiz bilirkişi raporuna dayanılarak yazılı biçimde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırıdır.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı ... Belediye Başkanlığı vekilinin temyiz itirazlarının reddine, davalı Hazine ve davacı ... İdaresi vekillerinin temyiz itirazlarının kabulü ile usul ve kanuna aykırı olan hükmün 6100 sayılı HMK'nin Geçici 3. maddesi yollamasıyla 1086 sayılı HUMK'un 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, taraflarca HUMK'un 440/I maddesi gereğince ... ilamının tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteğinde bulunulabileceğine, 3402 sayılı Kanun'un 36/A maddesi gereğince harç alınmasına mahal olmadığına, 14.02.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.