Danıştay 13. Daire 2020/1254 Esas 2021/917 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2020/1254
Karar No:2021/917

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Gıda İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş.

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Vergi Dairesi Müdürlüğü

İSTEMİN KONUSU : ... İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının davanın reddine ilişkin kısmının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu tarafından verilen idari para cezasının tahsili amacıyla düzenlenen … tarih ve … sayılı ödeme emrinin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesi'nce Dairemizin 17/09/2018 tarih ve E:2012/3227, K:2018/2454 sayılı bozma kararına uyularak verilen kararda; idari para cezasının hukukî anlamda kesinleşmesinden veya tahsil edilmesinden önce ceza miktarına yönelik mevzuatta bir değişiklik olması durumunda, idari para cezasının iptali gerekmemekle birlikte tahsil aşamasında lehe düzenlemeye uygun olarak tahsilat yapılmasının gerektiği, 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu'nun 19. maddesinde, davacının ihlâlinin tespit edildiği tarihteki ceza miktarı 285.784,00-TL olmasına karşın, 08/02/2008 tarihinde yürürlüğe giren 5728 sayılı Kanun'la yapılan yeniden düzenleme sonucu 250.000,00-TL'ye indirildiği, bu durumda, ihlâlin tespit edildiği tarih itibarıyla davacıya 285.784,00-TL'nin 1/5'i oranında 57.156,00-TL tutarında idari para cezası verilmesinde hukuka aykırılık bulunmamakla birlikte, idari para cezasının tahsili aşamasında ceza miktarının 250.000,00-TL olarak belirlendiği ve ancak bu miktarın 1/5'i oranındaki 50.000,00-TL'nin tahsili için ödeme emri düzenlenebileceği anlaşıldığından, bu husus göz önünde bulundurulduğunda 57.156,00-TL tutarındaki idari para cezasının tahsili amacıyla düzenlenen dava konusu ödeme emrinin 50.000,00-TL'lik kısmında hukuka aykırılık, 7.156,00-TL'lik kısmında ise hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu ödeme emrinin 7.156,00-TL'lik kısmının iptaline, 50.000,00-TL'lik kısmı bakımından ise davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, dava konusu ödeme emrinin 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun ve 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'na uygun olarak düzenlenmediği, ödeme emrine konu idari para cezasının zamanaşımına uğradığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, davacı şirket adına Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu tarafından uygulanan idari para cezasının kesinleştiğinin bildirilmesi üzerine, söz konusu idari para cezasının tahakkuk ettirilerek 6183 sayılı Kanun'a uygun olarak düzenlendiği, dava konusu ödeme emrinin hukuka uygun olduğu, 6183 sayılı Kanun'un 103. maddesi uyarınca ödeme emrine konu idari para cezasının zamanaşımına uğramadığı belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Davacı şirketin "Bitlis İl Girişi, … Mevkii, … Enstitüsü Bitişiği, …" adresinde bulunan akaryakıt istasyonunda yürütülen bayilik faaliyeti için 5015 sayılı Kanun'un 3. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi uyarınca bayilik lisansı almayarak, aynı Kanun'un 19. maddesinin ikinci fıkrasının (b) bendinin (1) numaralı alt bendinde belirtilen "Lisans almaksızın hak konusu yapılan tesislerin yapımına ve/veya işletimine başlanması ile bunlar üzerinde tasarruf hakkı doğuracak işlemlerin yapılması" fiilini işlediğinden bahisle Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu'nun … tarih ve … sayılı kararı ile verilen 57.156,00-TL idari para cezasının tebliğine rağmen süresi içerisinde ödenmemesi nedeniyle, Bitlis Vergi Dairesi Müdürlüğü tarafından düzenlenen ödeme emrinin iptali istemiyle dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu'nun "İdari para cezaları" başlıklı 19. maddesinin ikinci fıkrasının (b-1) bendinin, dava tarihinde yürürlükte olan hâlinde lisans almaksızın hak konusu yapılan tesislerin yapımına ve/veya işletimine başlanması ile bunlar üzerinde tasarruf hakkı doğuracak işlemlerin yapılması hâlinde ikiyüzmilyar (ikiyüzbin) Türk Lirası idari para cezası uygulanacağı, dördüncü fıkrasında ise bayiler için bu cezanın beşte birinin uygulanacağı, idari para cezaları miktarlarının her yıl bir önceki yıla ilişkin olarak 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun mükerrer 298. maddesi uyarınca belirlenen yeniden değerlendirme oranında artırılmak suretiyle uygulanacağı kurala bağlanmıştır.
08/02/2008 tarih ve 26781 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 5728 sayılı Kanun'un 528. maddesi ile 5015 sayılı Kanun'un 19. maddesi yeniden düzenlenmiş ve maddenin ikinci fıkrasının (b-1) bendindeki ceza miktarı ikiyüzellibin Türk Lirası olarak belirlenmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Bakılan davada, 5015 sayılı Kanun uyarınca Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu tarafından davacı adına tesis edilen 57.156,00-TL idari para cezasının tahsili amacıyla düzenlenen dava konusu ödeme emrinin iptali istemiyle açılan davanın ... İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararı ile reddine karar verildiği, bu kararın davacı tarafından temyiz edilmesi üzerine Dairemizin 17/09/2018 tarih ve E:2012/3227, K:2018/2454 sayılı kararında özetle, "...ihlâlin tespit edildiği tarih itibarıyla davacıya 285.784-TL'nin 1/5'i oranında 57.156-TL tutarında idari para cezası verilmesinde hukuka aykırılık bulunmamakla birlikte, idari para cezasının tahsili aşamasında ceza miktarının 250.000-TL olarak belirlendiği ve ancak bu miktarın 1/5'i oranındaki 50.000-TL'nin tahsili için ödeme emri düzenlenebileceği anlaşıldığından, bu husus göz önünde bulundurulmaksızın 57.156-TL tutarındaki idari para cezasının tahsili amacıyla düzenlenen dava konusu ödeme emrinde hukuka uygunluk, davanın reddi yolundaki İdare Mahkemesi kararında ise hukuki isabet bulunmamaktadır." gerekçesine yer verilerek bozulmasına karar verildiği, bu karara karşı yapılan karar düzeltme istemlerinin de Dairemizce reddine karar verildiği görülmüştür.
Dairemizin bozma kararı üzerine verilen temyize konu Mahkeme kararında belirtilen, "ihlâlin tespit edildiği tarih itibarıyla davacıya 285.784,00-TL'nin 1/5'i oranında 57.156,00-TL tutarında idari para cezası verilmesinde hukuka aykırılık bulunmamakla birlikte, idari para cezasının tahsili aşamasında ceza miktarının 250.000,00-TL olarak belirlendiği ve ancak bu miktarın 1/5'i oranındaki 50.000,00-TL'nin tahsili için ödeme emri düzenlenebileceği"ne ilişkin gerekçe yerinde olmakla birlikte, davalı idare tarafından dava konusu para cezasının tek bir işlemle verildiği, bir işlemin hukuka aykırılığının bir bütün halinde değerlendirilerek işlemin hukuka uygun olup olmadığı noktasında bir karar verilmesi gerektiği hususu göz önüne alındığında, hukuka aykırılığı tespit edilen işlemin tümden iptaline karar verilmesi gerektiğinden, Mahkeme kararının dava konusu ödeme emrinin temyize konu 50.000,00-TL'si yönünden davanın reddi yolundaki kısmında hukukî isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin kabulüne;
2. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca ... İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyize konu davanın reddine ilişkin kısmının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkeme'ye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanun'un Geçici 8. maddesi uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (on beş) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 11/03/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.