Danıştay 8. Daire 2016/13069 Esas 2021/1443 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2016/13069
Karar No : 2021/1443


Temyiz İsteminde Bulunan (Davalı) : … Büyükşehir Belediye Başkanlığı
Vekili : Av. …

Karşı Taraf (Davacı) : …Valiliği
Vekili : Av. …

İstemin Özeti : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının hukuka aykırı olduğu öne sürülerek, 2577 sayılı Yasanın 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

Savunmanın Özeti : İstemin reddi gerektiği savunulmaktadır.

Danıştay Tetkik Hakimi : …
Düşüncesi : İdare Mahkemesi kararının gerekçesi değiştirilmek suretiyle onanması gerektiği düşünülmektedir

TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince işin gereği görüşüldü:
Dava; davalı idareye ait Van İli, İpekyolu İlçesi, … Mahallesi, … pafta, … ada, … parsel sayılı arsa vasıflı taşınmaz üzerinde bulunan Van İl Sosyal Hizmetler Müdürlüğü'ne ait olup Van İl Milli Eğitim Müdürlüğü'ne tahsis edilen … Kız Öğrenci Yurdu'nun ruhsatsız olduğundan bahisle tahliyesine ilişkin … tarihli ve … sayılı Van Büyükşehir Belediyesi Zabıta Dairesi Başkanlığı işleminin iptali istemiyle açılmıştır.
İdare Mahkemesince; mülkiyeti davalı idareye ait … pafta, … ada, … parsel sayılı taşınmaz üzerine Van İl Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı Yönetim Kurulu'nun … tarih ve … sayılı kararı ile Kız Öğrenci Yurdu yapılmasına karar verildiği, söz konusu kararda Van Belediye Başkanının da imzasının olduğu, Van İl Sosyal Hizmetler Müdürlüğü'ne ait söz konusu yurt binasının … Öğrenci Yurdu olarak İl Milli Eğitim Müdürlüğü'ne tahsis edildiği, davalı Van Büyükşehir Belediye Başkanlığı Emlak İstimlak Daire Başkanlığı'nın İmar ve Şehircilik Daire Başkanlığı'na hitaben yazılan … tarih ve … sayılı yazısı ile bahsi geçen binanın ruhsatsız olduğundan bahisle tahliye edilmesi için gerekli işlemlerin başlatılmasının istenildiği, bunun üzerine fenni memurlarca yapı tatil tutanağı düzenlendiği, yapı tatil zaptı tutanağında binanın ruhsatsız olduğu 15 gün içerisinde tahliye edilmesi gerektiği aksi halde yasal işlemlerin başlatılacağı şeklinde ifadelere yer verildiği, verilen sürenin sonunda söz konusu okul pansiyon binasının ruhsatsız olduğundan bahisle tahliye edilmesine ilişkin dava konusu işlemin tesis edildiği anlaşılmış olup Mahkemece yapılan ara kararına istinaden davacı … Valiliği tarafından anılan yurt binasının ruhsatı olduğunu gösterir hiçbir bilgi belge sunulmadığı görülmekle birlikte, belediyelerce binaların ruhsatsız olduğunun tespit edilmesi halinde öncelikle İmar Kanunu'nun 32. maddesi uyarınca gerekli süreler verilerek ruhsat alınması gerektiğinin bildirilmesi, verilen süre içerisinde ruhsat alınmaması halinde binanın yıkımına karar verilebileceği hususunun belirtilerek usulüne uygun şekilde yapı tatil zaptı düzenlenmesi ve 30 günlük sürenin sonunda bir işlem tesis etmesi gerekirken, bu usullere uyulmadan binanın doğrudan tahliye edilmesi yönünden işlem tesis edilemeyeceği açık olduğundan bu haliyle dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle işlemin iptaline karar verilmiştir.
5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu'nun 11. maddesinde; "Büyükşehir belediyesi, ilçe belediyelerinin imar uygulamalarını denetlemeye yetkilidir. Denetim yetkisi, konu ile ilgili her türlü bilgi ve belgeyi istemeyi, incelemeyi ve gerektiğinde bunların örneklerini almayı içerir. Bu amaçla istenecek her türlü bilgi ve belgeler en geç onbeş gün içinde verilir. İmar uygulamalarının denetiminde kamu kurum ve kuruluşlarından, üniversiteler ve kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarından yararlanılabilir.
Denetim sonucunda belirlenen eksiklik ve aykırılıkların giderilmesi için ilgili belediyeye üç ayı geçmemek üzere süre verilir. Bu süre içinde eksiklik ve aykırılıklar giderilmediği takdirde, büyükşehir belediyesi eksiklik ve aykırılıkları gidermeye yetkilidir.
Büyükşehir belediyesi tarafından belirlenen ruhsatsız veya ruhsat ve eklerine aykırı yapılar, gerekli işlem yapılmak üzere ilgili belediyeye bildirilir. Belirlenen imara aykırı uygulama, ilgili belediye tarafından üç ay içinde giderilmediği takdirde, büyükşehir belediyesi 3.5.1985 tarihli ve 3194 sayılı İmar Kanununun 32. ve 42. maddelerinde belirtilen yetkilerini kullanma hakkını haizdir. Ancak 3194 sayılı Kanunun 42. madde kapsamındaki konulardan dolayı iki kez ceza verilemez." hükmü yer almaktadır.
3194 sayılı İmar Kanunu'nun 26. maddesinde ise, "Kamu kurum ve kuruluşlarınca yapılacak veya yaptırılacak yapılara, imar planlarında o maksada tahsis edilmiş olmak, plan ve mevzuata aykırı olmamak üzere mimari, statik, tesisat ve her türlü fenni mesuliyeti bu kamu kurum ve kuruluşlarınca üstlenilmesi ve mülkiyetin belgelenmesi kaydıyla avan projeye göre ruhsat verilir." hükmüne; 32. maddesinde "Bu kanun hükümlerine göre ruhsat alınmadan yapılabilecek yapılar hariç; ruhsat alınmadan yapıya başlandığı veya ruhsat ve eklerine aykırı yapı yapıldığının ilgili idarece tespiti, fenni mesulce tespiti ve ihbarı veya herhangi bir şekilde bu duruma muttali olunması üzerine, belediye veya Valiliklerce o andaki inşaat durumu tespit edilerek inşaat derhal durdurulur, durdurma yapı tatil zaptının yapı üzerine asılmasıyla yapı sahibine tebliğ edilmiş sayılır. Bu tebligatın bir nüshası da muhtara bırakılır. Bu tarihten itibaren en çok bir ay içinde yapı sahibi yapısını ruhsata uygun hale getirerek veya ruhsat alarak, belediyeden veya valilikten mührün kaldırılmasını ister. Ruhsata aykırılık olan yapıda, bu aykırılığın giderilmiş olduğu veya ruhsat alındığı ve yapının ruhsata uygunluğu inceleme sonucunda anlaşılırsa mühür belediye veya valilikçe kaldırılır ve inşaatın devamına izin verilir. Aksi takdirde ruhsat iptal edilir, ruhsata aykırı veya ruhsatsız yapılan bina belediye encümeni veya il idare kurulu kararını müteakip belediye veya valilikçe yıktırılır ve masrafı yapı sahibinden tahsil edilir." hükmüne yer verilmiştir.
Yukarıda yer verilen hükümlerin birlikte değerlendirilmesinden; ruhsatsız veya ruhsat ve eklerine aykırı olarak yapılan yapılar hakkında karar alma yetkisinin ilçe belediyelerine ait olduğu; büyükşehir belediyesi tarafından tespit edilen ruhsatsız veya ruhsat ve eklerine aykırı yapıların, gerekli işlem yapılmak üzere ilgili belediyeye bildirilmesi gerektiği, belirlenen imara aykırı uygulamanın ilgili belediye tarafından üç ay içinde giderilmediği takdirde, büyükşehir belediyesince 3194 sayılı İmar Kanunu'nun 32. maddesinde belirtilen kriterlere uygun olarak düzenlenecek yapı tatil tutanağı esas alınarak işlem tesis edilebileceği sonucuna varılmaktadır.
Uyuşmazlık konusu olayda; davaya konu ruhsatsız yapıyla ilgili olarak 3194 sayılı Kanun'un 32. maddesi çerçevesinde işlem tesis etme yetkisinin ilçe belediyesine ait olduğu, bu nedenle davalı idarece tespit edilen aykırılığın, 5216 sayılı Kanun'un yukarıda aktarılan 11. maddesi hükmü uyarınca İpekyolu Belediyesi'ne bildirilerek aykırılığın giderilmesi için adı geçen belediyece üç ayı geçmemek üzere süre verilmesi ve bu süre zarfında bahse konu aykırılığın giderilmediğinin tespit edilmesi halinde, ancak o zaman 3194 sayılı Kanun'un 32. maddesinde belirtilen yetkilerin kullanılması gerekirken, bu yasal prosedür işletilmeksizin, ilçe belediyesinin yetkili olduğu durum ve aşamada, 3194 sayılı Kanun'un 32. maddesinde yer alan yetkinin doğrudan kullanılması suretiyle tesis edilen dava konusu işlemde yetki unsuru yönünden hukuka uyarlık, dava konusu işlemin iptali yolundaki temyize konu İdare Mahkemesi kararında sonucu itibarıyla hukuki isabetsizlik bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, davalının temyiz isteminin reddi ile …İdare Mahkemesince verilen ve hüküm fıkrası itibariyle hukuka uygun bulunan kararın yukarıda belirtilen gerekçeyle onanmasına, temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına, bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (onbeş) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 10/03/2021 tarihinde oybirliği ile karar verildi.