MAHKEMESİ : .. Asliye Hukuk Mahkemesi


Davacılar vekilinin talebi üzerine mahkemece verilen ihtiyati haciz kararına, davalı .... vekilinin itirazı sonucu talebin reddine dair hükmün, süresi içinde davalı ... vekilince temyiz edilmesi üzerine, dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacılar vekili; 05.11.2014 tarihinde ..plakalı araç ile .. plakalı çekicinin karıştığı trafik kazasında davacıların murisi ..."ın öldüğünü, bu olaya dayalı olarak davalılar hakkında destekten yoksunluk nedeniyle maddi-manevi tazminat istemli dava açtıklarını belirterek davalı ... ile davalı ... adına kayıtlı taşınır-taşınmaz malları ile üçüncü kişilerdeki hak ve alacakları üzerine ihtiyati tedbir konulmasını talep etmiştir.
Davalı ... vekili; husumet ehliyetinin bulunmaması sebebiyle reddini istemiştir.
Mahkemece, talebin İİK.’nun 257. maddesindeki koşullara uygun olduğu gerekçesiyle, borçlunun borca yetecek kadar menkul, gayrimenkul malları ile üçüncü şahıslardaki hak ve alacaklarının ihtiyaten haczine karar verilmiş; davalı .. vekili, ihtiyati haciz kararının kaldırılmasını istemiştir.
Mahkemece, ihtiyati hacze itirazın reddine karar verilmiş; hüküm, davalı ... vekilince temyiz edilmiştir.
Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, davalı .. vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddiyle usul ve yasaya uygun bulunan hükmün ONANMASINA 17/12/2015 gününde oyçokluğuyla karar verildi.


KARŞI OY

Davacılar vekili davalıların işleten, sürücü ve zorunlu trafik sigortacısı oldukları .. plakalı çekici ile müvekkillerine ait .. plakalı aracın karıştığı kazada muris...."ın vefat ettiğini, bu nedenle müvekkillerinin maddi ve manevi tazminat istemli bu davayı açtıklarını, davalılar adına kayıtlı taşınır ve taşınmaz mallar ile 3.kişilerdeki hak ve alacakları üzerine "ihtiyadi tedbir" konulmasını talep etmiştir.
Her 3 davalı beyan dilekçeleri ile davanın reddini istemişlerdir.
Mahkemece dava dilekçesindeki ihtiyati tedbir talebi 16.03.2015 tarihli tensip tutanağındaki ara kararı ile aynı tarihli gerekçeli kararda, davacının dilekçesinin sonuç kısmında ihtiyati tedbir istemiş olsa da, içeriğinin ihtiyati haciz olduğu, ihtiyati tedbir talebinin ihtiyati haczide kapsadığı, bu nedenle talebin ihtiyati haciz olarak değerlendirilerek kazaya karışan ve davalı tarafa ait olan .. ve.. plakalı araçlar üzerine ihtiyati tedbir konulmasına ve teminat alınmasına yer olmadığına denerek kararın gerekçe kısmında da ihtiyati haciz isteyenin talebi yerinde görülerek, davalılar .. ve.."nin 30.000,00 TL"yi karşılar mahiyette adlarına kayıtlı araç, araç bulunmaması halinde bu miktarı karşılayacak taşınmazlara ihtiyati haciz konulmasına, .. ve .. plakalı araçların 3.kişilere devir ve temlikinin önlenmesi açısından trafik kayıtlarına ihtiyati tedbir konulmasına, takdiren teminat alınmasına yer olmadığına, ihtiyati tedbir için trafik şube müdürlüğüne gönderilmesine, ihtiyati hacizin infazı için icra müdürlüğünün görevlendirilmesine karar verilmiştir.
Daha sonra davacıların talebi üzerine yanlışlık yapıldığından bahisle tedbir kararı.. plakalı römorktan kaldırılarak ..plakalı araç üzerine tedbirini konulmasına 30.03.2015 tarihinde karar verilmiştir.
Bu karara karşı davalı .. ve davalı .. ihtiyati haciz ve ihtiyati tedbir verilebilirlik gerekçeleri ile teminat yönünden 08.04.2015 ile 12.05.2015 dilekçeleri ile itiraz etmişlerdir. Mahkemece itiraz üzerine yapılan incelemede 12.05.2015 tarihli kararıyla davalı .."nin talebi incelenmek suretiyle ihtiyati hacze itirazın reddine, ihtiyati hacizde belirlenen miktarın kesin teminat mektubu ibraz edilmesi halinde kaldırılması ile teminat mektubu üzerinde devamı yönünde değiştirilmesine karar vermiş, karar davalı .. tarafından temyiz edilmiştir.
Yüksek Dairece yapılan incelemede ihtiyati hacze itirazın reddine ilişkin kararın onanmasına karar verilmiştir.
Dava trafik kazasından kaynaklanan destekten yoksun kalma ve manevi tazminat istemine ilişkin olup, davacının ihtiyati tedbir istemi üzerine mahkemece verilen ihtiyati haciz kararına itirazdır.
Uyuşmazlık ilama dayalı olmayan tazminat istemine ilişkin davada, davacılar tarafından talep edilen ihtiyati tedbir isteminin ihtiyati haciz olarak değerlendirilip değerlendirilmeyeceği ile bu talepte teminatsız ihtiyati haciz kararının verilmesinin mümkün olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.

HUMK 389 ve 399.maddeleri ihtiyati tedbiri düzenlemiştir.
İhtiyati tedbir, davacının davayı kazanması halinde dava aşamasında sonucu güvence altına almaya yarayan bir hukuki korumadır. Davadan önce veya dava sırasında istenebilir.
Mahkemece, deliller değerlendilir, yargılama sırasında durum ve koşullarda değişiklik olması halinde talep halinde tedbir kararının kaldırılması ve değiştirilmesi mümkün olup teminat aranmaksızın takdire dayalı olarak verilebilir (HMK.396/1.mad). İhtayiti tedbir taleplerinin reddi veya kabulü halinde itiraz üzerine verilerek kararlara karşı istinaf yoluna başvurulur (HMK.341/1). Ancak henüz istinaf başvuru yolu uygulanmadığından 24.01.2014 tarih ve 1 sayılı İBK göre bu kararların temyizi de mümkün değildir.
Konusu bir miktar paranın ödemesi olan davalar bakımından da şartları mevcut ise ihtiyati tedbir konulması teorik olarak mümkündür. Ancak uygulaması, sonuçları, hukuki nitelikleri nazara alınarak değerlendirme yapılması gerekmektedir.
İhtiyati haciz ise İİK 257 ve devamı maddelerde yer almıştır.
Kısaca ihtiyati haciz için herşeyden önce bir para alacağının bulunması gerekir. Davadan önce veya sonra istenebilir. İhtiyati haciz için gerekli şartlar İİK 257.madde de düzenlenmiştir. Rehinle temin edilemeyen ve vadesi gelmiş bir para borcunun alacaklısı, borçlunun yedinde veya üçüncü şahısta olan mal ve varlıklarını haczettirebilir. İhtiyati haciz talebinde bulunan alacaklıdan ilerde haksız çıkması durumunda borçlunun veya üçüncü kişilerin buyüzden uğrayacağı zararları karşılamak için teminat alınır (İİK.259/1.mad). Bu hüküm emredici olup istisnaları İİK. 259/2-3 fıkralarda düzenlenmiştir. Teminat, uygulamada alacaklı olduğu iddia edilen miktarın %10 veya %15 olarak uygulanmakdadır. Borçlunun, bu teminatın cinsine veya yeterliliğine itiraz etmesi de mümkündür. (İİK.m.265/1) 265/son maddelere göre itiraz üzerine verilen karara karşı istinaf yoluna başvurulur. Verilen karar kesindir. Ancak henüz istinaf mahkemeleri uygulaması yürürlüğe girmediğinden İİK 265/5.maddesi gereğince temyiz yoluna başvurulmakta olup, verilen kararlar kesindir.
Yukarıda açıklandığı gibi ihtiyati tedbir ve ihtiyati haciz ayrı ayrı hukuki müesseseler olup farklı kanunlarda düzenlenmiştir. Özellikle 6100 Sayılı HMK"nin yürürlüğe
girmesinden sonra davaların daha kısa sürede ve daha az masrafla bitirilmesi amaçlanıp, zarar görenin hakkına daha çabuk kavuşması ve adaletin erken tecelli ettirilmesi ilkesi nazara alındığında, davayı tarafların hazırlama ve yargılamada tarafların iddialarını ispatla mükellef oldukları bu durumda, taleplerinin ne olduğunun net olarak taraflarca bildirilmesi, mahkemelerce de hiçbir yoruma gerek kalmaksızın istemler hakkında doğru ve talep aşılmayarak uygulama yapılması gerekmektedir.
Tüm bu açıklamalar ışığında, somut olayda davacı maddi ve manevi tazminat istemine ilişkin olarak ihtiyati tedbir talebinde bulunmuştur. Mahkemece bu talep davanın niteliğine göre ihtiyati haciz olarak kabul edilmiş, 16.03.2015 tarihli kararında ise araçlar üzerine ihtiyati tedbir konulmakla birlikte birde davalıların adlarına kayıtlı araç bulunmaması halinde taşınmazlarına ihtiyati haciz uygulamış, bu suretle davacı talebi aşılmıştır. İİK 259/1 maddesinde belirlenen HUMK 96.maddesinde sayılan tazminatlardan bir tanesine karar vermeden teminatsız olarak ihtiyati haciz kararı verilerek Yasanın emredici hükmüne aykırı davranılmıştır. Alacak istemi İİK 259/2-B fıkralarda sayılan kalemlere ilişkin de değildir. Kanunlar ve mahkemeler önünde alacaklı ve borçlunun eşitlikleri ilkesi çerçevesinde ve davanın reddi halinde aleyhine ihtiyati haciz verilen borçlunun veya 3"ü şahısların uğradığı zararın güvence altına alınmamış olmasının yasal düzenlemeye aykırı olduğundan mahkemenin davacı talebini (HUMK 26) aşarak ve teminat almaksızın verdiği ihtiyati hacze itirazın reddine ilişkin kararının bozulması gerektiği görüşünde olduğumdan sayın çoğunluğun görüşüne katılmıyorum.