BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul Anadolu 11. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/387 Esas 2020/150 Karar Sayılı İlamı

T.C. İstanbul Anadolu 11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2019/387 Esas
KARAR NO: 2020/150
DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
DAVA TARİHİ : 11/10/2019
KARAR TARİHİ: 12/03/2020
Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ;
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin hamili olduğu, ------ ait, ---- keşide tarihli,--------tarafından keşide edilen, ---- adına düzenlenen, --- çek seri numaralı, ------- basım tarihli, -------bedelli çekin müvekkilinin uhdesinde iken kaybolması ile anılan çekin iptaline ve muhatap bankanın ödemekten men edilmesine ilişkin ödeme yasağı kararı verilerek kararın muhatap bankaya bildirilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiş bu talebini duruşmada tekrar etmiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE :
DAVANIN VE ÇEKİŞMELİ KONULARIN TESPİTİ, DELİLLER, DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE DEĞERLENDİRİLMESİ, HUKUKİ NEDENLER VE SONUÇ:
1-Davanın ve çekişmeli konuların tespiti: Dava, zayi nedeniyle çek iptali istemine ilişkindir.
Davanın dayanağı, 6102 sayılı T.T.K.nun 818. maddesi delaletiyle aynı Kanunun 757, 762, 763, 764. maddeleridir.
Bu davalar, özelliği itibari ile hasımsız açılan davalardandır.
Ön inceleme duruşmasında, uyuşmazlığın; "davanın -------- ait ----------- nolu ----- keşide tarihli ------------ bedelli çekin kayıp olmasından bahisle çekin iptaline karar verilip verilemeyeceği" noktalarında toplandığı tespit olunmuştur.
2-Deliller, delillerin tartışılması ve değerlendirilmesi, hukuki nedenler ve sonuç: Zayi nedeniyle kıymetli evrakın iptalini isteyebilmek için gerekli olan şartlardan birisi de, senette mündemiç olan hakkın varlığını sürdürmesidir.
Somut olayda dosya arasında yer alan bilgi ve belgelere göre davacının yetkili hamil olduğu, TTK 688/1 maddesi uyarınca çekten doğan tüm hakları kullanabileceğinden davayı açmaya yetkili olduğu anlaşılmaktadır.
Somut olayda, davacı tarafından, dava konusu çeklerin kaybedildiği ileri sürülmüş ve anılan çekin tarih ve numarası sunulmuştur.
Esasen hasımsız olarak açılan ve kesin hüküm niteliği de taşımayacak olan bu türden davalarda, davacının mahkemeye olumlu bir kanaat verecek kadar delil sunmasını yeterli saymak gereklidir. Aksinin kabulü ile davacının daha fazlasını ispata zorlanması, çeklere de uygulanacak olan TTK'nin 757 ve devamı maddelerindeki zayi nedeniyle kıymetli evrak iptali hükümlerinin uygulanmasını imkânsız hale getirecektir. Kaldı ki, dava sırasında yapılacak olan ilanlar sonucunda, hak sahipleri varsa ortaya çıkabilecek ve kendilerine karşı istirdat davası açılabilecek ya da hak sahipleri tarafından hasımlı olarak açılacak bir dava ile, çek iptali kararının iptali talep edilebilecektir. Dolayısıyla mahkemeyi tereddüte sevk eden hususlar, esasen anılan davalarda tartışılacaktır.
Davacı tarafından zayi edildiği bildirilen çekle ilgili olarak 6102 sayılı TTK. 757. madde hükümleri gereğince ödemekten men kararı verilmek suretiyle muhatap banka şubesine bildirilmiş ve ayrıca TTK 761. ve 762. madde hükümleri gereğince çeki bulanların veya herhangi bir nedenle ellerinde bulunduranların ilk ilan tarihinden itibaren 3 aylık süre içinde mahkememize ibraz etmeleri veya bir bildirimde bulunmaları, aksi takdirde çekin iptaline karar verileceği konusunda-------- tarihinde,-------- tarihlerinde olmak üzere, birer hafta ara ile üç kez ilan yapılmış, ancak kaybolduğu iddia olunan çek bulunamamış, ----------- veya Mahkemeye de ibraz edilmemiştir.
Tüm bu nedenlerle, davanın kabulü ile 6102 sayılı TTK’nin 818/1-s maddesi yollamasıyla 764/1. maddesi uyarınca davaya konu çekin zayi nedeniyle iptaline dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
Davanın KABULÜNE,
------- ait, ------ keşide tarihli,------- tarafından keşide edilen, ------- adına düzenlenen, --- çek seri numaralı, ----------- bedelli ÇEKİN İPTALİNE,
Ödeme yasağı kararının karar kesinleşinceye kadar devamına,
Karar tarihi itibari ile alınması gerekli 54,40 TL harçtan peşin olarak yatırılan 44,40 TL harcın mahsubu ile arta kalan 10,00 TL harcın davacıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
Yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına, arta kalan gider avansının talep halinde iadesine,
Karar kesinleşmesinden itibaren 1 aylık süre içinde tazminat davası açılmadığı takdirde teminatın HMK 390 vd uyarınca iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı verilen hükmün tebliğinden itibaren (2) hafta içinde ------ Adliye Mahkemesinin nezdinde istinaf kanun yolunda itirazı kabil olmak üzere karar verildi.12/03/2020