MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Tapu iptali ve tescil

... ile Hazine ve Dereağzı Köyü Tüzel Kişiliği aralarındaki tapu iptali ve tescil davasının kısmen kabulüne ve kısmen reddine dair İncirliova Asliye Hukuk Mahkemesinden verilen 31.05.2011 gün ve 435/167 sayılı hükmün Yargıtay"ca incelenmesi davacı vekili ile davalı Hazine vekili taraflarından süresinde istenilmiş olmakla dosya incelendi gereği düşünüldü:

KARAR

Davacı vekili dava dilekçesinde; 1988 yılında Dereağzı köyü muhtarlığından 387,01 ve 518,56 m2’lik yüzölçümlü iki parça tapusuz taşınmaz satın aldığını, zilyet ve tasarrufunda bulunduğu sırada idari yoldan sırasıyla 825 ve 827 sayılı parsellerle Hazine adına tapuya tescil edildiklerini, imar ve ihyanın vekil edeni tarafından yapıldığını açıklayarak Hazinenin tapu kayıtlarının iptali ile vekil edeni adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmesini istemiştir.
Davalı Hazine vekili, dava konusu taşınmazın Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerden olduğunu, taşlık ve çalılık niteliğiyle tapulama çalışmalarında tespit dışı bırakıldığını, imar ve ihya koşullarının oluşmadığını belirterek davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
Davalı ... muhtarı yargılama sırasında davayı kabul ettiklerini bildirmiştir.
Mahkemece, davanın kabulü ile 825 ve 827 sayılı parsellerin tapu kayıtlarının iptaline, davacı adına tapuya kayıt ve tescillerine, köy tüzel kişiliğine karşı açılan davanın husumet yokluğu nedeniyle reddine karar verilmesi üzerine; hüküm, davacı vekili ile davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, kazanmayı sağlayan zilyetlik, imar ve ihya hukuki sebeplerine dayalı olarak TMK.nun 713/1, 996 ve 3402 sayılı Kadastro Kanununun 14. ve 17.maddeleri gereğince açılan mülkiyetin aktarılmasına ilişkin tapu iptali ve tescil davasıdır.
Mahkemece, yazılı gerekçe ile davanın kabulüne karar verilmiş ise de, yapılan araştırma ve inceleme hüküm vermeye yeterli bulunmamaktadır.
İncirliova Kadastro Şefliğinin 29.03.2010 tarih ve 57 sayılı karşılık yazılarında Dereağzı köyünde ilk tesis kadastrosunun 12.12.1959 tarihinde kesinleştiğini, 825 ve 827 sayılı parsellere ait yerlerin kadastro çalışmaları sırasında kadastro harici taşlık ve çalılık niteliğiyle tespit harici bırakıldıklarını açıklamış, orijinal pafta üzerinde yapılan incelemede de çalılık-taşlık arazi olduğu belirlenmiştir. Davacı da dava konusu yerleri imar ve ihya ettiğini açıkladığına göre dava konusu taşınmazların imar ve ihyaya muhtaç yerlerden olduğunun kabulü gerekir. Bu bakımdan yöntemine uygun bir biçimde 3402 sayılı Kadastro Kanununun 17. maddesinde açıklanan imar ve ihyaya ilişkin tüm olumlu ve olumsuz koşulların araştırılıp belirlenmesi zorunludur. Aynı mahkemeden verilen ve Daireden geçen benzer dosyalarda dava konusu yerlerin 1990-1993 yılları arasında köy ihtiyar heyeti tarafından satıldıkları açıklamasına karşın dava dosyasında 1988 yılında satın alındığı ileri sürülmüştür. Eldeki dava dosyasının dava tarihi 30.10.2009 olduğu ve imar ihya süresi de göz önünde tutulduğunda, imar ve ihyanın yapılıp yapılmadığı ve tamamlanma tarihi konusunda sürenin kısalığı nedeniyle duraksama hasıl olmuştur.
Bu nedenle 1988, 1989, 1990, 1991, 1992 ve 1993 yıllarına ait köy karar defterlerinin getirtilerek dosya arasına konulması, dava konusu taşınmazların hangi tarihte satıldığının, karar defterleri üzerinde inceleme yapılarak mahkemece belirlenmesi (denetim açısından defterlerin dosya arasında tutulması) taraflara bu konuda belgelerini sunmaları için süre ve imkan tanınması, yeniden yapılacak keşifte ...nun 243 ve 244.maddeleri gereğince yerel bilirkişi ve tanıkların davetiye ile keşif yerine çağrılmaları, gelmedikleri taktirde aynı Kanunun 245.maddesi gereğince işlem yapılması ...nun 259 ve 290/2.maddesi uyarınca uyuşmazlığın taşınmaza ilişkin bulunması nedeniyle yerel bilirkişi ve tanıkların keşif yerinde dinlenilmeleri, dava konusu taşınmazların davacı tarafından hangi tarihte köy tüzel kişiliğinden satın alındığı, imar ve ihyasına hangi tarihte başlandığı, imar ve ihyayı ne şekilde sürdürdüğü, emek ve para masrafını nasıl yaptığı, imar ve ihyayı hangi tarihte tamamladığı konularının olaylara dayalı olarak yerel bilirkişi ve tanıklardan sorularak açıklığa kavuşturulması, dava konusu parsellerin idari yoldan Hazine adına tapularının oluştuğu 03.07.2008 tarihinden geriye doğru en az 20 yıl öncesine ait iki ayrı zamanda çekilmiş hava fotoğrafları bulundukları yerden getirtilerek dosya arasına konulması, jeodezi ve fotogrametri mühendisi uzmanı bilirkişi aracılığıyla keşifte zemine uygulanması, hava fotoğraflarının çekildikleri tarihlere göre dava konusu taşınmazların imar ve ihyasının yapılıp yapılmadığı, kültür arazisi niteliğinde bulunup bulunmadığı veya ne nitelikte bulundukları hususlarının uzman bilirkişi aracılığıyla tespiti, hava fotoğraflarının stereoskopik aletle üç boyutlu olarak incelemeye tabi tutulması, jeodezi ve fotogrametri uzmanından tarafların ve Yargıtay’ın denetimine açık gerekçeli raporun istenmesi, ondan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken eksik araştırma ve inceleme sonucu hüküm kurulmuş olması doğru değildir.
Saptanan bu somut olgular karşısında davacı vekilinin temyiz itirazları yerinde bulunmadığından reddine, davalı Hazine vekilinin temyiz itirazları açıklanan bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile yerel mahkeme hükmünün 6100 sayılı ...nun geçici madde 3’ün yollamasıyla HUMK.nun 428.maddesi uyarınca BOZULMASINA ve 18,40 TL peşin harcın istek halinde temyiz eden davacıya iadesine
22.12.2011 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.