13. Hukuk Dairesi 2016/17110 E. , 2019/10437 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
Taraflar arasındaki menfi tespit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde taraflar avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü.
KARAR
Davacı şirket, davalının gümrük müşavirliğini yaptığını, davalının şirket aleyhine ... 9. İcra Müdürlüğü’nün 2010/8945 Esas sayılı dosyasında takibe konu ettiği 09.02.2006 tarihli mutabakat yazısının davalı ile ilgili olmadığını, ayrıca gümrük müşavirliğini yapan ... ile ilgili bir alacak olduğunu belirterek bu takipten borçlu olunmadığının tespitini istemiş ve davalının şirketin gümrük müşavirliğini yaptığı dönemde görevini kusurlu olarak ifa ettiğini ve şirketin fazla gümrük vergisi ödemek zorunda kaldığını belirtmiştir.
Şirketin davalı aracılığıyla 22.09.2004/15498, 06.10.2004/16311, 14.10.2004/16783 ,20.10.2004/12751, 02.11.2004/17914, 10.11.2004/18544, 19.11.2004/19050, 23.11.2004/19537, 01.12.2004/19898 tarih ve sayılı Gümrük Giriş Beyannameleri ile ... Gümrük Müdürlüğü’nden polipropilen hammaddesi ithalatı yaptığını bu işlemler esnasında davalı tarafından, ithalat sırasında menşe şehadetnamesi ibrazı yoluyla tercihli Gelişme Yolundaki Ülke beyanında bulunulması ve tescili aşamasında ibraz edilmeyen menşe şehadetnamesinin daha sora ibraz edileceğinin beyan edilmesi gerekirken bunun yapılmadığını, şirketin bu nedenle 2004 Ağustos ayından çıkan Gümrük Vergisi indirimi ile ilgili tebliğe göre %3 gümrük vergisi ödemesi gerekirken %6,5 vergi ödemek zorunda kaldığını, şirketin fazla ödediği gümrük vergi tutarının 10.573,48 TL olduğunu, tüm bu nedenlerle 10.573,48 TL davalının kusurundan kaynaklandığını belirterek, dava tarihinden itibaren bu tutarın faizi ile birlikte tahsilini istediklerini ve şirketin davalıya borçlu olmadığının tespiti ile ... 9. İcra Müdürlüğünün 2010/8945 sayılı dosyasına ait takibin iptali ile haksız ve kötü niyetli olarak takip yürüten davalının asıl alacak üzerinden %40"dan az olmamak üzere tazminatla sorumlu tutulmasına karar verilmesini istemiştir.
Davalı, davanın reddi ile davacı aleyhine alacağın %40’dan aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece, davacının davasının reddi ve davalının tazminat talebinin reddine karar verilmiş; hüküm, taraflarca temyiz edilmiştir.
1-Davacı, ... 9. İcra Müdürlüğü’nün 2010/8945 sayılı dosyasında menfi tespit ile davalı gümrük müşavirinin kusurundan kaynaklı fazladan ödediği vergi miktarının davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiş, davalı, şirketin göndermiş olduğu ve borçlu oldukları ikrarını içeren mutabakat yazısı ve sair belgelere dayanarak icra takibi yaptığını ve davacı şirketin kendi kusuru sebebiyle vergi indiriminden faydalanamadığını belirterek davanın reddini dilemiştir. Mahkemece, davalı ... ile davacı şirket arasında yapmış oldukları 21.07.1993 tarihli sözleşme şartları çerçevesinde, gümrük giriş beyannameleri ile Suudi Arabistan ve Rusya menşeli Polipropilen cinsi eşyanın ithalat işlemleri gerçekleştirildiğni, ithalat işlemin gerçekleştirilen eşyanın Türkiye"ye ... Gümrüğüne bağlı Ceynak Antreposunda bulunduğundan her ne kadar devir evrakı dosyada bulunmamakla birlikte satış ve devir işleminin de bu antrepordan Gümrük Yönetmeliği’nin 330. ve 333. maddeleri hükümleri çerçevesinde yapıldığını, gümrük beyannamelerinin 44 nolu sütunundaki beyandan anlaşılmakta ve bu beyannameye eklenen belgelerde form A belgesi ile ilgili herhangi bir bilgi olmadığını, ... 9. İcra Müdürlüğü’nün 2010/8945 sayılı dosyasındaki borcun verasetten intikal eden bir alacak olduğunu, bu alacağın mahkemesince tetkik ve değerlendirilmesinin yapıldığını, davalının Gümrük Müşavirliği hizmetinden dolayı zarara uğrattığı belirtilmekte ise de, gümrük müşavirliği ile ilgili sözleşme maddelerinde hizmetin nasıl deruhte edileceğinin açıkça gösterildiğini,buna göre ihtilaf konusu eşya ithalatı sırasında Gümrük Müşavirine verilen belgeler doğrultusunda ithal işleminin gerçekleştirildiğini, 25.08.2004 tarih 25564 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 2004/7711 sayılı kararla "Genelleştirilmiş Tercihli Sistem Ülkeleri" sütunundaki Gümrük Vergisi oranı menşei belgesine bağlı olarak %6,5’ten %3"e düşürüldüğü dikkate alınmadan normal vergi haddi uygulanarak yapılan ithalat işleminde davacının zarara uğratıldığı belirtilmekte ise de, söz konusu belgeyi ithalat sırasında Gümrük Müşavirine vermediği gibi sonradan getireceğini de beyan ettiğine dair dosyada ... Gümrük Müdürlüğüne hitaplı aynı Gümrük Müdürlüğüne ait 06.10.2004 Gümrük Giriş Beyannamesi ile ilgili 28.01.2005 tarihli 2915 sayılı dilekçesi dışında başka bir bilgi ve belgenin olmadığını, bu dilekçenin konusunun %3,5 oranındaki fazla yatırılan verginin geri istendiği ve fazladan yatırılan kısmın geri alındığı da davacının sunmuş olduğu 25.04.2012 tarihli dilekçe ekindeki delillerle anlaşıldığını, tüm bu nedenlerle davacının iddia ettiği gibi Gümrük Müşavirinin adına yapmış olduğu ithalatlarla ilgili kendisine verilen belgelere göre herhangi bir yanlış gümrük beyanı yapmadığını, dolayısıyla sorumluluğunu gerektirecek bir durumun olmadığını, tavizli vergiden yararlandırılmama sebebinin bu konuyla ilgili form A Belgesinin Gümrük İdaresine ithalat esnasında verilmeyip verilme süresi geçtikten sonra Gümrük Müşavirine verilmesi, Gümrük İdaresinin de bu talepleri reddetmesi dolayısıyla indirimli vergiden istifade edememesinden Gümrük Müşavirinin bir kusurunun olmadığı gerekçesiyle davacının davasının reddine karar verilmiştir.
Mahkemenin gerekçesinde, davacı tarafça fazladan yatırılan kısmın geri istendiği ve fazladan alınan kısmın tamamının geri alındığı belirtilmiş ise de dosyada mevcut olan ... Gümrük Saymanlık Müdürlüğü 10.05.2005 tarih ve 20050007585 sayılı işlem fişi ile iade olarak belirtilen belgeden davaya konu bir kısım olan; 10.11.2005/18544, 19.11.2004/19050, 23.11.2004/19537, 01.12.2004/19898 beyannamelerin geri alındığı anlaşılmıştır. Yine davalının ... Gümrük Müdürlüğü’ne hitaben yazmış olduğu 18.01. 2005 tarihli dilekçesinde"....vekili bulunduğumuz Özgür Atermit San. ve Tic. A.Ş adına gümrüğünüzce tescilli 06.10.2004 tarih ve IM009366 sayılı Gümrük Giriş Beyannamesi muhteviyatı polistiren hammaddenin tavizli vergi oranı olan %3’den yararlanmak için Rusya Federasyonu menşeli olduğunu gösterir Form A belgesi ibraz edilmiş, ancak sehven muafiyetler kısmına GYU kodu yazılmamıştır. Bu sebeple, gümrük vergisi %6,5 tahakkuk ettiğini..."belirttiğine göre; bu durumda mahkemece yapılacak iş, dosyadaki mevcut delilleri bir bütün olarak değerlendirerek, davalı tarafın iddia ve itirazlarını karşılayacak şekilde bilirkişi heyeti aracılığıyla yukarıda davalının 18.01.2005 tarihli dilekçesi ve 10.05.2005 tarih ve 20050007585 sayılı işlem fişi ile iade belgesinin incelenip değerlendirilerek mahkeme ve Yargıtay denetimine elverişli rapor alınarak hasıl olacak sonuca uygun bir karar vermekten ibarettir. Mahkemece, eksik incelemeyle yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirir.
2-Bozma sebebine göre davalının temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle hükmün davacı yararına BOZULMASINA, ikinci bentte açıklanan nedenlerle davalının temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan 24,30 TL harcın davalıya, 24,30 TL harcın davacıya iadesine, HUMK’nin 440/I maddesi uyarınca tebliğden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 23.10.2019 gününde oy birliğiyle karar verild