Dolandırıcılık suçundan sanık ..."ın, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu"nun 157/1, 62/1 ve 52/2. maddeleri gereğince 2 yıl 6 ay hapis ve 5.000,00 Türk lirası adli para cezaları ile cezalandırılmasına dair Mersin 1. Ağır Ceza Mahkemesinin 13/07/2017 tarihli ve 2017/62 esas, 2017/250 sayılı kararı aleyhine, Yüksek Adalet Bakanlığınca verilen 29/12/2020 gün ve 94660652-105-33-19193-2020 sayılı kanun yararına bozma talebine dayanılarak dava dosyası Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 22/01/2021 gün ve 2021/4262 sayılı tebliğnamesiyle dairemize gönderilmekle okundu.
Kanun yararına bozma isteyen tebliğnamede;
02/12/2016 tarihli Resmi Gazete"de yayımlanarak yürürlüğe giren 6763 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 34. maddesi ile değişik 5271 sayılı Kanun’un 253. maddesinin 6. fıkrasında yer alan, "Resmî mercilere beyan edilmiş olup da soruşturma dosyasında yer alan adreste bulunmama veya yurt dışında olma ya da başka bir nedenle mağdura, suçtan zarar görene, şüpheliye veya bunların kanunî temsilcisine ulaşılamaması halinde, uzlaştırma yoluna gidilmeksizin soruşturma sonuçlandırılır." şeklindeki,
Ceza Muhakemesinde Uzlaştırma Yönetmeliğinin 7/12. maddesinde yer alan, "Resmî mercilere beyan edilmiş olup da soruşturma veya kovuşturma dosyasında yer alan adreste bulunmama veya yurt dışında olma ya da başka bir nedenle mağdura, suçtan zarar görene, şüpheliye, sanığa veya kanunî temsilcisine ulaşılamaması hâlinde soruşturma veya kovuşturma konusu suçla ilgili uzlaştırma yoluna gidilmez." şeklindeki,
Aynı Yönetmeliğin 29/7. maddesinde yer alan, "Uzlaşma teklifinde bulunmak için çağrı; telefon, telgraf, faks, elektronik posta gibi araçlardan yararlanılmak suretiyle de yapılabilir. Ancak, bu çağrı uzlaşma teklifi anlamına gelmez." şeklindeki,
Anılan Yönetmeliğin 29/6. maddesinde yer alan, "uzlaştırmacının uzlaşma teklifinde bulunacağı şüpheli, sanık, katılan, mağdur veya suçtan zarar gören ya da kanunî temsilcilerine iletişim araçlarıyla ulaşılamaması hâlinde açıklamalı uzlaşma teklifi büro aracılığıyla yapılır." şeklindeki,
Bahsi geçen Yönetmeliğin 29/5. maddesinde yer alan, "Uzlaştırmacı, uzlaşma teklifini büro aracılığıyla açıklamalı tebligat, istinabe veya Ses ve Görüntü Bilişim Sistemi (SEGBİS) yoluyla da yapabilir." şeklindeki,
7201 sayılı Tebligat Kanunu"nun 10/1. maddesinde yer alan, "Tebligat, tebliğ yapılacak şahsa bilinen en son adresinde yapılır." şeklindeki,
Aynı Kanun"un 21/1-2. maddesinde yer alan, "Kendisine tebligat yapılacak kimse veya yukarıdaki maddeler mucibince tebligat yapılabilecek kimselerden hiçbiri gösterilen adreste bulunmaz veya tebellüğden imtina ederse, tebliğ memuru tebliğ olunacak evrakı, o yerin muhtar veya ihtiyar heyeti azasından birine veyahut zabıta amir veya memurlarına imza mukabilinde teslim eder ve tesellüm edenin adresini ihtiva eden ihbarnameyi gösterilen adresteki binanın kapısına yapıştırmakla beraber, adreste bulunmama halinde tebliğ olunacak şahsa keyfiyetin haber verilmesini de mümkün oldukça en yakın komşularından birine, varsa yönetici veya kapıcıya da bildirilir. İhbarnamenin kapıya yapıştırıldığı tarih, tebliğ tarihi sayılır. Gösterilen adres muhatabın adres kayıt sistemindeki adresi olup, muhatap o adreste hiç oturmamış veya o adresten sürekli olarak ayrılmış olsa dahi, tebliğ memuru tebliğ olunacak evrakı, o yerin muhtar veya ihtiyar heyeti azasından birine veyahut zabıta amir veya memurlarına imza karşılığında teslim eder ve tesellüm edenin adresini ihtiva eden ihbarnameyi gösterilen adresteki binanın kapısına yapıştırır. İhbarnamenin kapıya yapıştırıldığı tarih, tebliğ tarihi sayılır." şeklindeki düzenlemeler hep birlikte değerlendirildiğinde;
Kendisine uzlaştırma işlemlerini gerçekleştirmek üzere dosya tevdi edilen uzlaştırmacının öncelikle uzlaştırma teklifi yapılacak ilgililere telefon, telgraf, faks, elektronik posta gibi araçlardan yararlanılmak suretiyle uzlaştırma teklifi yapmak üzere çağrı yapması, şayet belirtilen şekilde çağrı yapılamaz ise bu defa uzlaştırmacının ilgili savcılık nezdinde kurulmuş uzlaştırma bürosundan uzlaşma teklifi yapılmasını talep etmesi gerektiği, böyle bir taleple karşılaşan büronun da muhatabına ulaşamaması durumunda öncelikle muhatabın bilinen son adresine tebliğ yapması, tebligatın iade gelmesi durumunda bu defa muhatabın mernis adresine 7201 sayılı Kanun"un 21/2. maddesi gereğince tebliğ yapılması gerektiği,
Somut olayda, müştekiye ulaşılarak uzlaşma teklifinden bulunulduğu ve müştekinin uzlaşmayı kabul ettiğine ilişkin uzlaştırma formunu imzaladığı, bu kez uzlaştırmacı tarafından sanığın savunma sırasında vermiş olduğu bilinen "Barış Mahallesi 4516 S. N.32/1 Akdeniz/Mersin" adresi yerine, mernis şerhi düşülmek suretiyle "Mithat Tosoğlu M. 88039 S. N.17 İç Kapı No.1 Toroslar/Mersin" mernis adresine iadeli taahhütlü mektup marifetiyle sanığa uzlaşma teklif formu gönderildiği, söz konusu uzlaşma teklif formunun belirtilen adresteki bina yıkılmış olduğundan bahisle tebliğ edilmeksizin iade edildiği, uzlaştırmacı tarafından bizzat adrese gidildiği adresteki binanın yıkılmış olduğunun ve sanığın uzun süre önce belirtilen adresten ayrıldığının tespit edildiğine dair 24/04/2017 tarihli tutanağın tutulması üzerine, sanığa uzlaşma teklifinin yapılamadığından bahisle uzlaşma sağlanamadığı yönünde rapor düzenlenmiş ise de; sanığın öncelikle bilinen en son adresine yukarıda detaylıca açıklandığı üzere savcılık nezdinde kurulmuş uzlaştırma bürosu marifetiyle uzlaştırma teklifinin gönderilmesinin talep edilmesi ve büronun da açıklandığı şekilde tebliğ yapması gerektiği, sanığın savunması sırasında vermiş olduğu bilinen adresi yerine, doğrudan mernis adresine iadeli taahhütlü mektup yoluyla yapılan tebligat ile yapılan teklifin geçerli sayılamayacağı cihetle, usulüne uygun uzlaşma teklifi yapılmadığı ve yapılan uzlaştırma işleminin geçerli olmadığı gözetilmeden, yazılı şekilde karar verilmesinde isabet görülmemiştir.
5271 Sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 309. maddesi uyarınca anılan kararın bozulması lüzumu kanun yararına bozma talebine dayanılarak ihbar olunmuştur.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Yargılama konusu suçun 6763 sayılı Kanun ile uzlaşma kapsamına alınması sebebiyle mahkemece dosyanın uzlaşma işlemlerinin yapılması için uzlaştırma bürosuna gönderildiği, uzlaştırmacı tarafından müştekiye ulaşıldığı ve edim yerine getirme şartlı olarak müştekinin uzlaştırmayı kabul ettiği , sanığa ise telefonla ulaşılamayınca dosyada mevcut mernis adresine iadeli taahhütlü mektupla gönderilen uzlaştırma teklif formunun ise iade dönmesi üzerine , uzlaştırmacı tarafından uzlaştırma yapılamadığına dair rapor düzenlenerek dosyanın mahkemeye iade edildiği ve mahkemece uzlaşma sağlanamadığı belirtilerek mahkumiyet hükmü kurulmuş ise de , kendisine uzlaştırma işlemlerini gerçekleştirmek üzere dosya tevdi edilen uzlaştırmacının öncelikle uzlaştırma teklifi yapılacak ilgililere telefon, telgraf, faks, elektronik posta gibi araçlardan yararlanılmak suretiyle uzlaştırma teklifi yapmak üzere çağrı yapması, şayet belirtilen şekilde çağrı yapılamaz ise, muhatabın dosyada beyan ettiği adresine tebliğ yapması gerekirken sanığın doğrudan mernis adresine form gönderilmiş olması usule aykırı olduğundan kanun yararına bozmaya atfen düzenlenen ihbarnamedeki düşünce yerinde görülmekle Mersin 1. Ağır Ceza Mahkemesinin 13/07/2017 tarihli ve 2017/62 esas, 2017/250 sayılı kararının 5271 sayılı CMK"nın 309. maddesi gereğince BOZULMASINA, hükümlü, bu suç nedeniyle cezaevine alınmışsa, cezasının infazının durdurulmasına, başka suçtan tutuklu ya da hükümlü değilse derhal TAHLİYESİNE, müteakip işlemlerin mahallinde takdir ve ifasına, dosyanın Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına TEVDİİNE, 19/04/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.