8. Hukuk Dairesi 2011/845 E. , 2011/6449 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Tazminat
... ile ... ...aralarındaki tazminat davasının kısmen reddine, kısmen karar verilmesine yer olmadığına ve kısmende mahkemenin görevsizliğine dair ... 1. Aile Mahkemesinden verilen 14.07.2010 gün ve 1142/808 sayılı hükmün Yargıtay"ca incelenmesi davacı vekili tarafından süresinde istenilmiş olmakla dosya incelendi gereği düşünüldü:
KARAR
Davacı vekili dava dilekçesinde; taraflar 12.6.1998 tarihinden beri evli iken ... 1. Aile Mahkemesinin 6.11.2007 tarih ve 2007/156 Esas, 2007/960 Karar sayılı kararıyla boşandıklarını, evlilik birliği sırasında alınan 314 ada 4 sayılı parselde bulunan 4 nolu bağımsız bölümün vekil edeni tarafından 24.12.2001 tarihinde bedelinin tamamını ödemek suretiyle satın alındığını, ancak davalının ısrarı üzerine tapu kayıtlarının davalı adına yapıldığını, aynı şekilde alınan ev eşyalarının da faturalarının davalı adına kesildiğini, bedellerinin vekil edeni tarafından ödendiğini, evi aldıktan sonra da vekil edeni tarafından eve bir çok faydalı masraflar yapıldığını belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak koşuluyla 36650 YTL"nin yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsiline, ... 3. Aile Mahkemesinin 2005/135 Değişik İşler sayılı dosyasıyla tespit edilen eşyaların aynen iadesine bunun mümkün olmaması halinde eşya bedeli olarak 3350 YTL ile 149,60 YTL tespit giderinin ve yasal faizleriyle birlikte davalıdan alınarak davacıya ödenmesine karar verilmesini istemiş, 9.11.2009 tarihli ıslah dilekçesiyle de 4 nolu bağımsız bölüm için gösterilen değeri 70000 liraya çıkartmış ve bununla birlikte 741 parselde bulunan 17 nolu bağımsız bölüm için 45000 TL, 3350 TL eşya bedeli ve 149,60 TL tespit giderinin yasal faizleriyle birlikte davalıdan tahsilini istemiş, tüm taşınmazlar ile eşyaların kendisine ait olduğunu ve bu nedenle tamamı bakımından isteklerin kabulüne karar verilmesini bildirmiştir. Islah dilekçesiyle yeni istenen taşınmaz ile arttırılan bölümleri için gerekli harcın yatırıldığı anlaşılmıştır.
Davalı ... ...vekili cevap dilekçesinde; 314 ada 4 nolu parselde bulunan 4 nolu daire ile ev eşyalarının vekil edenine ait olduğunu, bu nedenle davanın reddine karar verilmesini istemiş, ıslah dilekçesine karşı vermiş olduğu cevap dilekçesinde ise 741 parselde bulunan 17 nolu bağımsız bölümün de vekil edenine ait bulunduğunu, davacıyla bir ilgisinin olmadığını belirterek tüm istekler bakımından davanın reddini
Mahkemece, 314 ada 4 sayılı parselde bulunan 4 nolu bağımsız bölüme ilişkin mülkiyet iddiasının ve bedeline yönelik isteğin kanıtlanamadığı gerekçesiyle reddine, 741 parselde bulunan 17 nolu bağımsız bölüm bakımından, bu taşınmaz yönünden dava dilekçesinde isteği bulunmadığı görüşüyle hakkında karar verilmesine yer olmadığına, ev eşyalarından yatak odası ve oturma odası takımının davalı tarafından davacıya ait olduğunun kabul edilmesi nedeniyle aynen iadesine, üç adet halıya ait faturaların davalıya ait bulunması nedeniyle bunlara ilişkin davanın da reddine, 16.12.2005 tarihli bilirkişi raporunda belirtilen diğer eşyalar yönünden ortak eşyalar olduğu kanaatinden hareketle ortaklığın giderilmesi davasına konu olacağı görüşüyle mahkemenin görevsizliğine, dosyanın görevli ... Sulh Hukuk Mahkemesine gönderilmesine karar verilmesi üzerine, hüküm reddedilen mallar ve eşyalar için davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, 743 sayılı TMK.nun 170. maddesi uyarınca; eşler arasında mal ayrılığı rejiminin geçerli olduğu dönemde edinilen mallardan kaynaklanan katkı payı alacağı ile TMK. nun 683. maddesi gereğince mülkiyet hakkına dayalı olarak istenen ev eşyalarına ilişkin olup, daha sonra ıslah dilekçesiyle eşyalar dışındaki taşınmazların tamamının davacıya ait olduğu gerekçesiyle istenen bedele yöneliktir.
Dosya muhtevasına, dava evrakı ile yargılama tutanakları münderecatına, mevcut deliller mahkemece takdir edilerek karar verildiğine ve takdirde bir isabetsizlik bulunmadığına, üç adet 4’er m2"lik 150 TL değerindeki makine halılarının davalı tarafından alındığı dosya arasında bulunan faturalarla kanıtlanmış bulunduğuna göre davacı vekilinin bu yöne ilişkin temyiz itirazları yerinde bulunmadığından reddi ile halılara ilişkin hüküm fıkrasının ONANMASINA,
Davacı vekilinin diğer temyiz itirazlarına gelince; taraflar 12.6.1998 tarihinde evlenmişler, 16.2.2007 tarihinde ... 3.Aile Mahkemesinde açılan boşanma davasına ilişkin kararın 18.6.2009 tarihinde kesinleşmesiyle boşanmışlardır. Eşler 4722 sayılı Kanunun 10/1. maddesi gereğince başka bir mal rejimini seçtiklerini ileri sürmediklerine göre, eşler arasında evlenme tarihinden 4721 sayılı TMK. nun yürürlüğe girdiği 1.1.2002 tarihine kadar mal ayrılığı, (743 s.TKM.m.170) bu tarihten boşanma davasının açıldığı 16.2.2007 tarihine kadar ise, yasal mal rejimi olarak belirlenen edinilmiş mallara katılma rejimi geçerlidir. (TMK.m.202) Eşler arasındaki mal rejimi boşanma davasının açıldığı 16.2.2007 tarihinde sona ermiştir. (TMK.m.225/2)
Davacı vekili, en son 9.11.2009 tarihli ıslah dilekçesiyle 314 ada 4 nolu parselde bulunan 4 nolu bağımsız bölüm ile 741 parselde bulunan 17 nolu bağımsız bölümler bakımından bedelleri olan ve yukarıda açıklanan para ile eşya bedellerini tespit giderleriyle birlikte istediğini açıklamıştır. Yani tüm taşınmazlar ile eşyaların vekil edenine ait olduğunu belirterek bunların bedelinin tamamına hükmedilmesini istemiştir. Yapılan incelemede 741 parselde bulunan 17 nolu bağımsız bölüm davalı tarafından 7.10.1999 tarihinde babasından satın alındığı ve 21.12.2005 tarihinde ise, dava dışı kardeşine tapuda devrettiği dosyada bulunan tapu kayıtlarıyla saptanmıştır. TMK. nun 6 ve 222. maddesi gereğince; herkes iddia ve savunmasını kanıtlamakla yükümlüdür. 741 parselde bulunan 17 nolu bağımsız bölüm için her ne kadar dava dilekçesinde bir isteğe yer verilmemiş ise de, 09.11.2009 tarihli ıslah dilekçesiyle istekte bulunmuş ve gerekli dava harcınıda yatırmıştır. Böylece yaptığı ıslah ile davanın konusunu (isteğini) artırmış olup, iddia ve savunmanın genişletilmesi olarak değerlendirilemez (HUMK.m.83-87, HMK.m.176 vd). Bu bakımdan bu istekte değerlendirilerek işin esası konusunda olumlu veya olumsuz bir karar verilmesi gerekirken, dava dilekçesinde bu parselle ilgili bir isteğinin bulunmadığı gerekçesiyle bu konuda karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi belirtilen gerekçeyle usul ve kanuna aykırıdır.
Uyuşmazlık konusu 314 ada 4 nolu parselde bulunan 4 sayılı bağımsız bölüm ise, davalı tarafından kooperatif üyeliği nedeniyle edinilmiştir. Söz konusu bağımsız bölüm için davalı 25.6.2001 tarihinde kooperatif üyeliğini devralmış, kooperatifin feri mülkiyete geçmesi nedeniyle davalı adına tapu kaydı oluşmuştur. Dosya arasında bulunan... Konut Yapı Kooperatifi yöneticiliğinin 30.4.2010 tarihli karşılık yazılarında; kooperatife karşı tüm vecibelerin ve ödemelerin davalı ... ...tarafından yerine getirildiği açıklanmıştır. Dosyadaki bilgilere göre, davalının ev kadını olduğu, çalışmadığı ve davacının ise, cam sanayinde çalıştığı ve belirli bir gelire sahip olduğu anlaşılmaktadır. Davalı ... söz konusu 314 ada 4 nolu parselde bulunan daireyi kendisine ait ziynet eşyalarının satışından elde ettiği parayla, yakın akrabalarından kendisine verilen parayla ödemeleri yaptığını, tüm belgelerin adına ait olduğunu belirterek bu parsele ilişkin davanın reddi isteğinde bulunmuştur. Dosya arasında bulunan ilgili bankalardan gelen hesap ekstralarına göre, hesaplarda; hesap sahibi olarak Makbule Biçer, ... ...ve Makbule Dağdelen isimleri görülmektedir. Bu kişilerin aynı kişiler olup olmadığı, (daha açıkçası davalı ... ...olup olmadığı) konusunda duraksama söz konusudur. Bu banka ekstreleri uzman bilirkişiye incelettirilmediği gibi davalının dosya arasında bulunan bilgi ve belgelere göre, tek başına kooperatif üyeliğinden kaynaklanan peşinat ve aidatlarını ödeme gücüne sahip olup olmadığı da saptanamamıştır. Bu konuda da duraksama söz konusudur. Bu nedenle öncelikle dosyanın tomarıyla birlikte konunun uzmanı bir bankacı ve bir mali müşavire tevdi edilerek dosyadaki bilgi ve belgelerin tümü gözönünde bulundurularak davalının sahip olduğu gelirinin belirlenmesi, mahkemece yapılacak araştırma ve inceleme sonucu banka hesap özetlerinde ismi geçen şahısların aynı kişiler ve davalı olup olmadığının açıklığa kavuşturulması, ondan sonra toplanacak tüm deliller birlikte değerlendirilerek 314 ada 4 nolu parselde bulunan 4 nolu bağımsız bölüm konusunda sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken eksik araştırma ve inceleme sonucu hüküm kurulmuş bulunması usul ve yasaya aykırıdır.
Ev eşyalarına ilişkin temyiz itirazlarına gelince; davacı vekili, ... 3. Aile Mahkemesinin 2005/138 sayılı Değişik İşler sayılı dosyasıyla yapılan ev eşyası tespitinde, 16.12.2005 tarihli bilirkişi ...tarafından düzenlenen raporda yer alan eşyalarında aynen iadesine, aynen iadesinin mümkün olmaması halinde 3350 YTL eşya bedeli ile 149,60 YTL tespit giderinin tahsiline de karar verilmesini istemiştir. Reddedilen ve onanan halılar davacıya ait olup, iadesine karar verilen ve temyiz konusu yapılmayan eşyalar dışında mahkemece ortaklığın giderilmesine konu olabileceği gerekçesiyle bunlarla ilgili görevsizlik kararı verilmiştir. Ev eşyaları ve benzeri eşyalar TMK. nun 683. maddesi çerçevesinde değerlendirilmesi gereken mülkiyet hakkına dayalı davalar olup, her türlü delille eşyaların kime ait olduğunun belirlenmesi mümkündür. Bu bakımdan bu tür eşyalar fatura, makbuz ve benzeri belgelerle kime ait olduğunun kanıtlanmaması halinde tarafların göstereceği tanıkların ifadeleriyle açıklığa kavuşturulur. Bu bakımdan eşyalarla ilgili olarak iddia ve savunma doğrultusunda taraf delillerinin toplanması, aidiyetin belirlenmesi, aynen mevcut olması halinde ait olana iadesi, mümkün olmadığı taktirde ise bedelin tahsiline karar verilmesi bu durum karşısında yıpranma payıda düşünülerek uzman bilirkişice değerlerinin belirlenmesi gerekirken yazılı gerekçeyle bu eşyalar hakkında görevsizlik kararı verilmiş bulunması doğru değildir.
Davacı vekilinin temyiz itirazları bu bakımdan yerinde olduğundan kabulüyle yerel mahkeme hükmünün açıklanan taşınmazlar ve eşyalar bakımından 6100 sayılı HMK. nun
Geçici 3. maddesi yollamasıyla HUMK.428.maddesi uyarınca BOZULMASINA ve aşağıda dökümü yazılı 17,15 TL peşin harcın onama harcına mahsubu ile kalan 1,25 TL"nin temyiz eden davacıdan alınmasına 01.12.2011 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.