MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Tescil

..., müdahil davacılar .... mirasçıları; ... ve müşterekleri, müdahil davacı ... Sulama Kooperatifi ile Hazine, Anıtlı Köyü Tüzel Kişiliği ve ... aralarındaki tescil davasının kısmen kabulüne ve kısmen reddine dair ...Asliye Hukuk Mahkemesinden verilen 08.12.2010 gün ve 58/636 sayılı hükmün Yargıtay"ca incelenmesi müdahil davacılar ... ve müşterekleri vekili ile davalı Hazine vekili taraflarından süresinde istenilmiş olmakla dosya incelendi gereği düşünüldü:


KARAR

Davacı ..., 31.03.2003 tarihli dava dilekçesinde mevkii ve sınırlarını yazdığı 800 m2 yüzölçümündeki bir parça taşınmazın 25 yılı aşkın süredir ziilyedi olduğunu açıklayarak adına tapuya tesciline karar verilmesini istemiştir.
Davalı Hazine vekili, dava konusu taşınmazın Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerden olduğunu, zilyetlikle kazanılmayacağını bu nedenle davanın reddi ile taşınmazın Hazine adına tesciline karar verilmesini savunmuştur.
Davaya dahil edilen DSİ vekili, dava konusu yer de kamulaştırılıp irtifak hakkı tesis edilen yerler mahfuz tutularak karar verilmesinde bir sakınca olmadığını, aksi takdirde davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
Davaya müdahale eden müdahil davacı Türkay Kaplan mirasçıları vekili, dava konusu taşınmazın tahminen 200 m2"lik kısmının murislerinin zilyetliğinde iken ölümü ile kendilerine intikal ettiğini, bir kısmının ise, yol olarak kullanıldığını açıklayarak, kendilerinin kullanımında olan yerin ..."a ait veraset belgesindeki payları oranında vekil edenleri adına tesciline ve yol olarak kullanılan kısma ilişkin davanın reddine karar verilmesini istemişlerdir.
Davaya müdahale eden müdahil davacı ... Sulama Kooperatifi 13.08.2008 tarihli teknik bilirkişi raporunda A harfi ile belirtilen kısım üzerinde kooperatif tarafından yaptırılan trafo ve motor dairesi bulunduğunu, bu yerin 25 yılı aşkın süredir kooperatifin zilyetliğinde olduğunu açıklayarak, bu kısmın kooperatif adına tesciline karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece, 28.10.2008 tarihli teknik bilirkişi raporunda, D harfi ile gösterilen 587,44 m2 yüzölçümlü kısmın davacı ... adına, B harfi ile gösterilen 67,26 m2 yüzölçümlü kısmın müdahil davacılar Türkay Kaplan mirasçıları adına, A harfi ile belirtilen 239,37 m2 yüzölçümlü kısmın müdahil davacı S.S.Anıtlı Köyü Sulama Kooperatifi adına, A1 ile gösterilen 174,76 m2 yüzölçümlü kısım ile C Harfi ile gösterilen 139,31 m2 yüzölçümlü kısmın davalı Hazine adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmesi üzerine; hükmün şahıslar adına kayıt ve tesciline ilişkin bölümleri davalı Hazine vekili ve Hazine adına kayıt ve tesciline ilişkin bölümleri ile kooperatif adına kayıt ve tesciline ilişkin bölümü müdahil davacı Türkay Kaplan mirasçıları vekili tarafından süresinde temyiz edilmiştir.
Dava, kazanmayı sağlayan zilyetlik, bağış, eklemeli zilyetlik, imar ve ihya hukuksal sebeplerine dayalı olarak TMK.nun 713/1, 996 ve 3402 sayılı Kadastro Kanununun 14 ve 17. maddeleri gereğince açılan tescil isteğine ilişkindir.
Dairenin 30.09.2004 tarih ve 5549/6280 Esas ve Karar sayılı ilamında taşınmazın aktif çay yatağı içinde olduğu hususunda tereddüt bulunduğu, taşınmazın Kaladran Çayı"nın aktif yatağında bulunması halinde zilyetlikle kazanılmasının mümkün olmadığı, çayın aktif yatağında kalmayıp imar-ihyası tamamlanan bir yer olması halinde, imar-ihya işleminin tamamlandığı tarihten dava tarihine kadar zilyetlikle iktisap için aranan süre dolmuş ise 3402 sayılı Kadastro Kanununun 14 ve 17.madde hükümleri dikkate alınrak davacı veya müdahil davacıların davasının kabulüne karar verilmesi gerektiğine işaret edilerek araştırmaya yönelik bozma sevk edilmiştir.
Mahkemece, yazılı gerekçeyle davanın kabulüne karar verilmiş ise de, mahkemenin bu görüşüne katılma olanağı bulunmamaktadır. Dava konusu taşınmaz 1973 yılında yapılan tapulama çalışmaları sırasında dere yatağı vasfı ile tespit harici bırakılmıştır. Dere yatakları Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerdendir. Aktif dere yatakları ile derenin etki alanında kalan yerlerin kazanılması mümkün bulunmamaktadır. Ancak aktif dere yatağında ve etki alanında kalmayan bir yerin koşulları mevcut olduğu takdirde, niteliğine göre zilyetlik ve imar-ihya yoluyla kazanılabilir.
Somut olayda 20.09.2010 tarihli keşifte dinlenen yerel bilirkişiler taşınmazın öncesinde Kaladran çayının etkisi altında bulunduğunu, taşkınlara maruz kaldığını, ancak Sulama Birliğinin çabaları ile 1990"lı yıllarda taşınmaz ve dere arasına duvar inşa edilmesi ile taşkınların önlendiğini, 16.01.2007 tarihli keşifte dinlenen müdahil davacı tanığı ...ise keşif tarihine göre 24 yıl önce gerçekleşen taşkında taşınmazın çayın etkisi altında kaldığını ve selin bir kişinin ölümüne neden olduğunu bildirmişlerdir. Bu halde taşınmazın aktif dere yatağının etkisinden kurtulan bir yer olduğu kabulü halinde dahi duvarın inşaa edildiği tarih olarak bildirilen 1990 yılların başı ile dava tarihi olan 28.03.2003 tarihine kadar zilyetlikle kazanma süresi geçmediğine göre, taşınmazın 13.08.2008 tarihli teknik bilirkişi raporunda C ve A1 ile gösterilen bölümleri yönünden tescil talebinin reddi ile bu bölümlerin Hazine adına tesciline karar verilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmadığından müdahil davacılar vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile hükmün bu bölümünün ONANMASINA,
13.08.2008 tarihli teknik bilirkişi raporunda A, B, D harfleri ile gösterilen bölümlere ilişkin olarak yukarıda açıklandığı üzere zilyetlikle kazanma süresi geçmediğinden davalı Hazine vekilinin temyiz itirazlarının kabulüyle yerel mahkeme hükmünün açıklanan nedenlerle 6100 sayılı HMK"nun Geçici 3. maddesi yollamasıyla 1086 sayılı HUMK"nun 428. maddesine uyarınca BOZULMASINA ve aşağıda dökümü yazılı 39,95 TL onama harcının peşin harçtan mahsubu ile artan 77,95 TL"nin istek halinde temyiz eden müdahil davacılara iadesine 08.12.2011 tarihinde oybirliği ile karar verildi.