BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi 2021/974 Esas 2021/1604 Karar Sayılı İlamı

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2021/974 Esas
KARAR NO: 2021/1604 Karar
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 24/07/2020 tarihli ek karar
NUMARASI: 2020/280 E., 2020/262 K.
DAVANIN KONUSU: İhtiyati Haciz
KARAR TARİHİ: 23/09/2021
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. ve 356. maddeleri gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İLK DERECE MAHKEMESİNE AÇILAN DAVADA
TALEP: Talep eden alacaklı vekili talep dilekçesi ile, borçluların imzalamış olduğu 44.180,00-Euro bedelli senetlerin 34.129,71-Euro = 264.505,26-TL'lik kısmının karşılığının olmadığı borcun ödenmediğini belirterek borçluların menkul ve gayrimenkul malları ile üçüncü şahıslardaki hak ve alacaklarının üzerine ihtiyati haciz konulmasına karar verilmesini, talep etmiştir. İstanbul 13. Asliye Ticaret Mahkemesi'nce verilen 17/06/2020 tarihli 2020/280 D.İş sayılı 2020/262 Karar sayılı ilamla "İ.İ.K'nun 257. maddesinde rehinle temin edilmemiş ve vadesi gelmiş bir para borcunun alacaklısının ihtiyati haciz isteyebileceğinin belirtildiği, alacaklı tarafından verilen dilekçede borcun ödenmediği ve alacağın rehinle teminat altına da alınmadığının belirtildiği" gerekçesiyle ihtiyati haciz talebinin talep konusu alacak miktarı olan 34.129,71-Euro = 264.505,26-TL'nin %15'i oranında teminat karşılığında kabulüne, Borçluların 34.129,71-Euro = 264.505,26-TL' tutarında taşınır ve taşınmaz malları ile üçüncü şahıslardaki hak ve alacakları üzerine İ.İ.K'nun 257. ve devamı maddeleri gereğince ihtiyati haciz konulmasına, öngörülen miktardaki teminat yatırıldığı hususlarının kararın altına şerh düşülmesine, kararın 10 gün içinde infaz edilmemesi halinde ihtiyati haczin kendiliğinden kalkmış sayılmasına karar verilmiştir.
İTİRAZ: İhtiyati hacze itiraz edenler vekili itiraz dilekçesinde özetle; ihtiyati haciz kararının yetkisiz mahkemeden talep edildiği, müvekkillerinin adresinin Başakşehir/İstanbul ile Zeytinburnu/İstanbul olduğu, yetkili mahkemenin Bakırköy Asliye Ticaret Mahkemeleri olduğu, ihtiyati haczin dayandığı senetlerin kambiyo senedi sıfatına haiz olmadığını, bonolar düzenleme yerini ihtiva etmiyor ise o halde söz konusu senedin kambiyo senedi sıfatı bulunmayacağını, iş bu karara dayanak senetlerin ne ödeme yerinin ne de düzenleme yerini ihtiva ettiğini, hal böyle olunca ihtiyati haciz kararına dayanak senetlerin bono niteliği bulunmadığını, adi senede dayalı olarak verilen ihtiyati haciz kararının hukuka aykırı olduğunu, ihtiyati hacze konu senetlerin teminat senedi olarak davacıya verildiğini beyanla, ihtiyati haciz kararının iptaline, yargılama giderleri ile ücreti vekaletin karşı tarafa tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARI: İlk derece mahkemesince yapılan yargılama sonucunda; "ihtiyati haczin 2004 sayılı yasanın 257 ve 267. Maddeleri arasında düzenlendiği, 2004 sayılı yasanın 257. Maddesinde ihtiyati haczin koşullarının sayıldığı, İİK Madde 257 – "Rehinle temin edilmemiş ve vadesi gelmiş bir para borcunun alacaklısı, borçlunun yedinde veya üçüncü şahısta olan taşınır ve taşınmaz mallarını ve alacaklariyle diğer haklarını ihtiyaten haczettirebilir. ..." şeklinde düzenlendiği, 2004 sayılı yasanın 265. Maddesinde "Borçlu kendisi dinlenmeden verilen ihtiyatî haczin dayandığı sebeplere, mahkemenin yetkisine ve teminata karşı; huzuriyle yapılan hacizlerde haczin tatbiki, aksi hâlde haciz tutanağının kendisine tebliği tarihinden itibaren yedi gün içinde mahkemeye müracaatla itiraz edebilir. Menfaati ihlâl edilen üçüncü kişiler de ihtiyatî haczi öğrendiği tarihten itibaren yedi gün içinde ihtiyatî haczin dayandığı sebeplere veya teminata itiraz edebilir. Mahkeme, gösterilen sebeplere hasren tetkikat yaparak itirazı kabul veya reddeder. İtiraz eden, dilekçesine istinat ettiği bütün belgeleri bağlamaya mecburdur. Mahkeme, itiraz üzerine iki tarafı davet edip gelenleri dinledikten sonra, itirazı varit görürse kararını değiştirebilir veya kaldırabilir. Şu kadar ki, iki taraf da gelmezse evrak üzerinde inceleme yapılarak karar verilir. ..." hükmüne yer verildiği, itiraz incelendiğinde; borçluların adreslerinin Zeytinburnu/Başakşehir olması hususundaki yetki itirazı yönünden ihtiyati hacze dayanak 11045-EURO bedelli, 02/10/2018 vadeli, 02/04/2018 düzenleme tarihli ve 11045-EURO bedelli, 02/04/2019 vadeli, 02/04/2018 düzenleme tarihli, 11045-EURO bedelli, 02/10/2019 vadeli, 02/04/2018 düzenleme tarihli, 11045-EURO bedelli, 02/04/2020 vadeli, 02/04/2018 düzenleme tarihli,11045-EURO bedelli, 02/10/2018 vadeli, 02/04/2018 düzenleme tarihli senetler mahkeme tarafından incelenmekle senet metninde yetkili mahkemenin İstanbul Mahkemeleri olarak belirlendiğinin tespit edildiği, ihtiyati hacze itiraz eden vekilinin yetkiye yönelik itirazının ihtiyati hacze konu senet üzerinde yetkili mahkemenin belirlenmiş olması ve ihtiyati hacze konu senedin teminat olarak verildiği itirazının İİK. 265. maddesindeki koşullara uymadığından ihtiyati hacze itiraz edenler vekilin İİK 265 maddede sınırlı sayılan sebeplere dayanmadığı" gerekçesiyle itirazın reddine karar verildiği görülmüştür.
İSTİNAF İSTEMİ: İhtiyati haciz kararına itiraz eden borçlular vekili süresinde vermiş olduğu istinaf dilekçesinde; "İhtiyati haczin dayanağı senetlerin kambiyo senedi sıfatına haiz olmadığını, senet metninde ödeme yerinin belirtilmesinin zorunlu olduğunu, ödeme yerinin belirtilmediği durumlarda düzenlenme yerinin ödeme yeri kabul edileceğini, davaya konu senetlerde ödeme yeri ve düzenlenme yerinin belirtilmemiş olduğu, ihtiyati haciz kararının yetkisiz mahkeme tarafından verildiğini, ihtiyati haciz istemlerinde borçlunun ikametgâhı mahkemesi veya bononun keşide edildiği (düzenlendiği) yer mahkemesinin yetkili olduğunu, senetlerde bu bilgilerin yazılı olmadığını ve borçluların adreslerinin Bakırköy yargı çevresi içinde kaldığını, öte yandan senetlere konulan yetki şartının da geçerliliği bulunmadığını, kaldı ki ihtiyati hacze dayanak yapılan senetlerin teminat senedi olarak davacıya verildiğini" beyanla ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE GEREKÇE: Talep, ihtiyati haciz istemine ilişkindir. İhtiyati haciz isteyen vekilinin dört adet bonoya dayalı olarak ihtiyati haciz isteminde bulunduğu, mahkemece tüm borçlu ve kefiller yönünden ihtiyati haciz kararı verildiği, karara borçlular vekili tarafından itiraz edilmesi üzerine mahkemece duruşmalı olarak yapılan inceleme sonucunda itirazın reddine karar verildiği görüşmüştür. İtiraz edenler vekili ilk derece mahkemesine verdiği itiraz dilekçesinde; mahkemenin yetkisiz olduğunu, bonoda ödeme yerinin gösterilmemiş olması nedeniyle bonolarda kambiyo vasfının bulunmadığını, ayrıca bonoların teminat amacıyla verildiğini beyan etmiştir. İlk derece mahkemesi, itirazın reddine dair kararında, "Senet metninde yetkili mahkemenin İstanbul olarak gösterilmiş olması nedeniyle yetki itirazının yerinde olmadığı, senedin teminat olarak verildiği yönündeki itirazın ise İİK.265.maddesindeki koşullara uymadığından yerinde olmadığı." gerekçesine yer verilmiştir. Hüküm, aleyhine ihtiyati haciz kararı verilenler vekili tarafından "İtiraz dilekçesinde beyan edilen hususlar tekrarlanmak suretiyle" istinaf edilmiştir. İnceleme, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun(HMK) 355. maddesi hükmü uyarınca istinaf dilekçelerinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır. İcra ve İflas Kanunu’nun 265/1. hükmüne göre, “Borçlu kendisi dinlenmeden verilen ihtiyati haczin dayandığı sebeplere, mahkemenin yetkisine ve teminata karşı; huzuriyle yapılan hacizlerde haczin tatbiki, aksi halde haciz tutanağının kendisine tebliği tarihinden itibaren yedi gün içinde mahkemeye müracaatla itiraz edebilir.” Bu hüküm uyarınca, senedin teminat amacıyla verildiğine ilişkin iddiaların itiraz yoluyla incelenmesi mümkün olmayacağından, bu yöndeki istinaf sebebi yerinde görülmemiştir. Bir senedin bono sayılabilmesi için TTK m. 776’da sayılan unsurların TTK m. 777/1 hükmü uyarınca bu senet içerisinde bulunması gerekir. Bu bağlamda bonodaki şekli unsurlar mutlak zorunlu kayıtlar, alternatif zorunlu kayıtlar ile ihtiyarı kayıtlar olmak üzere üçe ayrılır. Şu hâlde senede açıkça yazılmamış olsalar bile eksiklikleri başka bir yoldan giderilmiş sayılan kayıtlardan biri olan bonoda ödeme yeri alternatif zorunlu kayıtlar içerisinde değerlendirilir. Diğer bir deyişle, her ne kadar ödeme yerinin bonoda yer alması zorunlu ise de ilk aşamada bu eksiklik bononun geçersizliğine sebebiyet vermemekte ve alternatif olarak bonodaki diğer unsurlar bunun yerine ikame edilmektedir. Bonoda ödeme yeri gösterilmemişse bononun düzenlendiği yer, ödeme yeri sayılmıştır. TTK m. 777/4 hükmü uyarınca düzenlendiği yer gösterilmeyen bir bono, düzenleyenin adının yanında yazılı olan yerde düzenlenmiş sayılır. Aksi takdirde düzenleme yerinin gösterilmediği ve düzenleyenin adının yanında da herhangi bir yer belirtilmediği durumda bono geçersiz olacaktır. Somut olayda, bonoların düzenleyen bölümünde "İstanbul" ibaresi açıkça yazılı olduğundan, istinaf eden vekilinin aksi yöndeki iddiaları yerinde değildir. İİK'nun 258.maddesine göre ihtiyati hacze, 50.maddeye göre yetkili mahkemece karar verileceği, yetkili mahkemenin belirlenmesi konusunda HMK'nun yetkiye ilişkin hükümlerine atıfta bulunulmaktadır. Kambiyo senedi niteliğindeki bonoya dayalı borçlar aranacak borçlar niteliğinde olup, bonoda belirtilen borçluların yerleşim yerinin bulunduğu yerdeki mahkemeden, bonoda öngörülen yetkili mahkemeden, bonoda gösterilen ödeme yerindeki mahkemeden, bonoda ödeme yeri gösterilmemişse, bononun düzenlendiği yerdeki mahkemeden ihtiyati haciz talebinde bulunulabilir. Dosya kapsamından borçluların yerleşim yerinin Başakşehir ve Zeytinburnu ilçelerinde olduğu ve bu adreslerin Bakırköy yargı çevresi içinde kaldığı anlaşılmaktadır. Bonolar üzerinde 'İstanbul' mahkemelerinin yetkili olduğu belirtilmiş olduğundan, ihtiyati haciz talebinin yetkili mahkeme tarafından verilmiş olduğu görülerek bu yöndeki istinaf sebebi de yerinde görülmeyerek istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
H Ü K Ü M: 1-İhtiyati hacze itiraz edenler vekilinin istinaf talebinin HMK'nun 353/1-b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE, 2-Harç peşin alındığından yeniden harç alınmasına yer olmadığına, 3-İstinaf yargılama giderlerinin istinafa gelen üzerinde bırakılmasına, 4-İstinaf incelemesi duruşmalı yapılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına, Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda oy birliği ile HMK'nun 362/1-f maddesi uyarınca kesin olarak karar verildi 23/09/2021