Danıştay İdare Dava Daireleri Kurulu 2020/2122 Esas 2021/337 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2020/2122
Karar No : 2021/337

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …. Turizm Ticaret Limited Şirketi
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Bakanlığı
VEKİLİ : Hukuk Müşaviri …
İSTEMİN KONUSU : Danıştay Sekizinci Dairesinin 14/04/2020 tarih ve E:2020/1881, K:2020/1986 sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Milli Eğitim Bakanlığı Destek Hizmetleri Genel Müdürlüğünün … tarih ve E…. sayılı yazısı ekinde yayımlanan "Okul Servis Araçlarının Çalıştırılmasına İlişkin Usul ve Esaslar"ın 6. maddesinin birinci fıkrasının (ç) bendinin ve ekinde yer alan "Okul Servis Araçları Çalıştırılması Tip Şartnamesi"nin 6. maddesinin ikinci fıkrasının (ç) bendinin; 25/10/2017 tarih ve 30221 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Okul Servis Araçları Yönetmeliği'ne aykırı olduğundan bahisle anılan Yönetmeliğe uygun şekilde düzenlenmesi talebiyle, 16/10/2019 tarihli dilekçe ile, Milli Eğitim Bakanlığı Destek Hizmetleri Genel Müdürlüğüne yapılan başvurunun zımnen reddine ilişkin işlemin iptali istenilmiştir.
Daire kararının özeti: Danıştay Sekizinci Dairesinin 14/04/2020 tarih ve E:2020/1881, K:2020/1986 sayılı kararıyla;
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 8 ve 11. maddelerinde yer alan dava açma süresine ilişkin düzenlemeler belirtilerek,
Davacı Şirket tarafından, Milli Eğitim Bakanlığı Destek Hizmetleri Genel Müdürlüğünün … tarih ve E… sayılı yazısı ekinde yayımlanan "Okul Servis Araçlarının Çalıştırılmasına İlişkin Usul ve Esaslar"ın 6. maddesinin birinci fıkrasının (ç) bendinin ve ekinde yer alan "Okul Servis Araçları Çalıştırılması Tip Şartnamesi"nin 6. maddesinin ikinci fıkrasının (ç) bendinin; 25/10/2017 tarih ve 30221 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Okul Servis Araçları Yönetmeliği'ne uygun olarak düzenlenmesi talebiyle yapılan 16/10/2019 tarihli başvurunun 2577 sayılı Kanun'un 11. maddesi uyarınca yapılmış bir başvuru olduğu,
Dava konusu edilen düzenleyici işlemi 30/05/2018 tarihinde öğrenen davacının, bu başvurusunu 60 günlük dava açma süresinde yapması gerekirken, düzenleyici işlemin yayınladığı tarihin üzerinden bir yıldan fazla süre geçtikten sonra yaptığı dikkate alındığında; idari dava açma süresinde, idari makamlara başvuru yapılmaması nedeniyle, davada süre aşımı bulunduğunun açık olduğu gerekçesiyle davanın süre aşımı nedeniyle reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı Şirket tarafından, 16/10/2019 tarihli başvurunun 2577 sayılı Kanun'un 10. maddesi uyarınca yapılmış bir başvuru olarak değerlendirilmesi gerektiği, konunun aynı Kanun'un 11. maddesi kapsamında değerlendirilmesi halinde dahi davanın süresinde olduğu, çünkü 2577 sayılı Kanun'un 7. maddesinin dördüncü fıkrasında düzenleyici işlemlere karşı uygulama işlemleri üzerine de dava açma hakkının tanındığı, Çankaya Kaymakamlığına bağlı Fevzi Özbey Ortaokulu Müdürlüğünün 10/10/2019 tarih ve E.19527865 sayılı yazısı üzerine 16/10/2019 tarihli başvuru yapıldığından, davanın süresinde açıldığının kabul edilmesi gerektiği, aynı Okul idaresi tarafından benzer konuda düzenlenen 17/01/2020 tarihli yazıya göre de davanın süresinde olduğu, öte yandan dava konusu düzenleyici işlemin yayımlandığı tarihten önce taşıma sözleşmelerini imzaladıklarından, söz konusu bu düzenlemelerin menfaatlerini ne şekilde ihlal edeceğinin yayımlanma tarihi itibarıyla bilinemeyeceği, Daire kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, Danıştay Sekizinci Dairesince verilen kararın usul ve hukuka uygun bulunduğu ve temyiz dilekçesinde öne sürülen nedenlerin, kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte olmadığı belirtilerek temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile Daire kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Milli Eğitim Bakanlığına bağlı okullarda servis taşımacılığı yapan davacı Şirkete, Ankara İli, Çankaya İlçesi, Fevzi Özbey Ortaokulu Müdürlüğünün 10/10/2019 tarih ve E.19537865 sayılı işlemiyle, Milli Eğitim Bakanlığı Destek Hizmetleri Genel Müdürlüğünün 30/05/2018 tarih ve E.10581842 sayılı yazısı ekinde yayımlan "Okul Servis Araçlarının Çalıştırılmasına İlişkin Usul ve Esaslar" çerçevesinde, öz mal olarak taahhüt edilen bazı araçların okulda çalıştırılmadığının tespit edildiği, öz mal araçların okulda çalıştırılması hususunda gereğinin yapılması gerektiği bildirilmiştir.
Davacı Şirket, 16/10/2019 tarihli dilekçe ile,
Milli Eğitim Bakanlığı Destek Hizmetleri Genel Müdürlüğünün … tarih ve E…. sayılı yazısı ekinde yayımlanan "Okul Servis Araçlarının Çalıştırılmasına İlişkin Usul ve Esaslar"ın 6. maddesinin birinci fıkrasının (ç) bendinin ve ekinde yer alan "Okul Servis Araçları Çalıştırılması Tip Şartnamesi"nin 6. maddesinin ikinci fıkrasının (ç) bendinin; 25/10/2017 tarih ve 30221 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Okul Servis Araçları Yönetmeliği'ne aykırı olduğundan bahisle anılan Yönetmeliğe uygun şekilde düzenlenmesi talebiyle, Milli Eğitim Bakanlığı Destek Hizmetleri Genel Müdürlüğüne başvuru yapmıştır.
Başvurunun zımnen reddi üzerine, 05/02/2020 tarihinde, temyizen incelenen dava açılmıştır.
Anılan başvuru yapıldıktan fakat dava açılmadan önce, Ankara İli, Çankaya İlçesi, Fevzi Özbey Ortaokulu Müdürlüğünce, davacı Şirket hakkında, yine "Okul Servis Araçlarının Çalıştırılmasına İlişkin Usul ve Esaslar"a dayanılmak suretiyle, ihalede öz mal olarak taahhüt edilen üç adet aracın eksik çalıştırıldığı, Şubat ayında yapılacak denetimlerde bu üç aracın eksik olduğunun yeniden tespiti halinde okul servis araçları sözleşmesinin feshinin gerçekleşeceğinin bildirilmesine ilişkin, 17/01/2020 tarih ve E.1302085 sayılı işlemin tesis edildiği anlaşılmaktadır.

İLGİLİ MEVZUAT :
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun; "Dava açma süresi" başlıklı 7. maddesinde,
"1. Dava açma süresi, özel kanunlarında ayrı süre gösterilmeyen hallerde Danıştayda ve idare mahkemelerinde altmış ve vergi mahkemelerinde otuz gündür.
...
4. İlanı gereken düzenleyici işlemlerde dava süresi, ilan tarihini izleyen günden itibaren başlar. Ancak bu işlemlerin uygulanması üzerine ilgililer, düzenleyici işlem veya uygulanan işlem yahut her ikisi aleyhine birden dava açabilirler. Düzenleyici işlemin iptal edilmemiş olması bu düzenlemeye dayalı işlemin iptaline engel olmaz." hükmüne,
"Üst makamlara başvurma" başlıklı 11. maddesinde ise,
"1. İlgililer tarafından idari dava açılmadan önce, idari işlemin kaldırılması, geri alınması değiştirilmesi veya yeni bir işlem yapılması üst makamdan, üst makam yoksa işlemi yapmış olan makamdan, idari dava açma süresi içinde istenebilir. Bu başvurma, işlemeye başlamış olan idari dava açma süresini durdurur.
2. Altmış gün içinde bir cevap verilmezse istek reddedilmiş sayılır.
3. İsteğin reddedilmesi veya reddedilmiş sayılması halinde dava açma süresi yeniden işlemeye başlar ve başvurma tarihine kadar geçmiş süre de hesaba katılır." hükmüne yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
2577 sayılı Kanun'un 7. maddesi uyarınca ilan tarihini izleyen günden itibaren işlemeye başlayan dava açma süresi içerisinde idari davaya konu edilmeyen düzenleyici işlemlerin, bu tarihten sonra davaya konu edilebilmeleri için, ilgililerin menfaatini ihlal eden bir uygulama işleminin tesis edilmesi gerekmektedir.
İlgililer, uygulama işlemiyle birlikte yeniden işlemeye başlayan altmış günlük dava açma süresi içerisinde doğrudan dava açmak yerine, 2577 sayılı Kanun'un 11. maddesi çerçevesinde, işlemi tesis eden idarenin hiyerarşik olarak üstü olan makama veya üst makam yoksa işlemi tesis eden makama, başvurarak işlemin düzeltilmesini isteme hakkına da sahiptirler.
Bu durumda, uygulama işlemlerinin tesis edildiği tarihi izleyen günden itibaren, düzenleyici işlemler yönünden yeniden işlemeye başlayan altmış günlük dava açma süresi içerisinde, idareye yapılan başvurunun zımnen reddi üzerine, uygulama işleminin tesis edildiği tarih ile 2577 sayılı Kanun'un 11. maddesi kapsamında başvuruda bulunulduğu tarih arasında geçen süre de dikkate alınmak suretiyle kalan dava açma süresi içerisinde açılan davalarda süre aşımı bulunmadığının kabulü gerekmektedir.
Uyuşmazlıkta, davacı Şirket hakkında, Ankara İli, Çankaya İlçesi, Fevzi Özbey Ortaokulu Müdürlüğünce, dava konusu "Okul Servis Araçlarının Çalıştırılmasına İlişkin Usul ve Esaslar" ve ekinde yer alan "Okul Servis Araçları Çalıştırılması Tip Şartnamesi"ne dayanılarak tesis edilen 10/10/2019 tarih ve E.19537865 sayılı işlem ile 17/01/2020 tarih ve E.1302085 sayılı işlemin, dava konusu düzenleyici işlemin uygulaması niteliğinde işlemler olduğu ve her iki işleme göre de davanın, 2577 sayılı Kanun'un 7 ve 11. maddeleri çerçevesinde, altmış günlük yasal süresi içerisinde açıldığı görüldüğünden, davada süre aşımı bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Bu itibarla, davanın süre aşımı nedeniyle reddi yolundaki Daire kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin kabulüne;
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle süre aşımı nedeniyle reddine ilişkin Danıştay Sekizinci Dairesinin temyize konu 14/04/2020 tarih ve E:2020/1881, K:2020/1986 sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Kullanılmayan … TL yürütmeyi durdurma harcının istemi hâlinde davacıya idareye iadesine,
4. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın Danıştay Sekizinci Dairesine gönderilmesine,
5. Kesin olarak, 22/02/2021 tarihinde, oyçokluğu ile karar verildi.


KARŞI OY

X- Temyiz edilen kararla ilgili dosyanın incelenmesinden; Danıştay Sekizinci Dairesince verilen 14/04/2020 tarih ve E:2020/1881, K:2020/1986 sayılı kararın usul ve hukuka uygun bulunduğu, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenlerinin kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte olmadığı anlaşıldığından, temyiz isteminin reddi ile temyize konu kararın onanması gerektiği oyuyla, karara katılmıyoruz.