MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davacı vekili ve davalılar ....Yetkilisi ile... vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:

-K A R A R-

Davacı vekili, davalı tarafa ait aracın, müvekkilince işletilen rehabilitasyon merkezi binasına çarparak hasarladığını, müvekkilinin binayı... Belediyesinden aylık 100 TL kira karşılığı 15 yıllığına 14.05.2007 tarihinde kiraladığını, kira sözleşmesine göre binayı aldığı şekilde teslimle yükümlü olduğunu, davalı sürücünün olayda %100 kusurlu olduğunu, davalı ... şirketi ... A.Ş. tarafından 8.315 TL hasar bedeli ödendiğini, diğer davalı ...nin aracın ... olduğunu, ... limiti üzerinde kalan hasardan ve manevi tazminattan sorumlu bulunduğunu, kaza sebebiyle binanın duvar ve tavanında çatlaklar, kolanlarda hasar olduğunu, öğrenciler açısından binada eğitim yapmak riskli olduğundan 21.11.2011 tarihinde ... eğitime ara verildiğini, ... teknik elemanlarınca hazırlanan rapora göre ... müvekkilinden binanın güçlendirilmesinin istendiğini, bunun maliyetinin yaklaşık 100.000 TL olduğunu, davalıların ihtara rağmen bu bedeli ödemediğini, bu nedenle güçlendirme çalışması yapılamadığını, ... 11.07.2012 tarili yazısı ile müvekkili hakkında

5 yıl süreyle kurum açma, yeni kurum devralma ya da ortak olma yasağı getirildiğini, bu karar gereğince müvekkilinin sahibi olduğu ... kapatıldığını, müvekkilinin aylık ortalama kazancının tüm masraflar çıktıktan sonra 7.000-8.000 TL olduğunu belirterek şimdilik 80.000 TL bina onarım ve güçlendirme masrafının davalı ... şirketleri poliçe limitiyle sorumlu olmak üzere kaza tarihinden işleyecek yasal faiziyle, kaza tarihinden kurumun kapalı kalacağı 11.07.2017 tarihine kadar mahrum kalınan kar ve ödeyeceği kira bedelleri karşılığı şimdilik 100.000 TL"nın sigorta şirketleri dışındaki davalılardan kaza tarihinden işleyecek yasal faiziyle, müvekkilinin kaza sebebiyle işsiz kalması, mağdur olması, işyerinin kapatılması, itibarının zedelenmesi sebebiyle 30.000 TL manevi tazminatın kaza tarihinden işleyecek faiziyle davalılar ..., .... ve ...den tahsilini talep etmiştir.
Davalı ..., olayda kusurlu olmadığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
Davalı ... Ltd.Şti. vekili, kusuru, tazminat taleplerini kabul etmediğini, binanın 50 yıllık olduğunu, doğal sebeplerden dolayı aşındığını, iddia edilen zararın kaza nedeniyle meydana gelmediğini, zararın sigorta şirketlerinden talep edilmesi gerektiğini belirterek davanın reddini savunmuşturn.
Davalı ...Ş. vekili, müvekkilinin sigortalının kusuru oranında azami poliçe limitine kadar, ... poliçe limiti üzerinde kalan zarardan sorumlu olduğunu, maddi zararın ... limiti içinde kaldığını, davanın 1 yıllık zamanaşımı süresi içinde açılmadığını, binanın mülkiyeti ilgili belediyeye ait olduğundan davacının bina hasar bedelini talep edemeyeceğini, kaza sonucu oluşmayan bina güçlendirme ve tadilat masrafının istenemeyeceğini, manevi tazminat miktarının fahiş olduğunu, şartlarının bulunmadığını, temerrüde düşmediklerini belirterek davanın reddini savunmuştur.
Davalı ...vekili, sigortalının kusuru oranında azami 20.000 TL poliçe limitiyle gerçek zarardan sorumlu olduklarını, eksper incelemesine göre 8.315 TL hasar bedelinin davacıya ödendiğini, sorumluluklarının kalmadığını, tazminat taleplerinin fahiş olduğunu belirterek davanın reddini savunmuştur.

Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile 3.465,85 TL bina onarım gideri, 875,79 TL kira bedeli, 13.294,65 TL yoksun kalınan kar zararı olmak üzere toplam 17.636,29 TL maddi tazminatın (davalı ... şirketleri 3.465,85 TL"lık kısmından dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile sorumlu olmak üzere) kaza tarihinden işleyecek yasal faiziyle davalılardan tahsiline, 15.000 TL manevi tazminatın davalılar ..., Gentaş Beton Ltd.Şti ve ...den dava tarihinden işleyecek yasal faiziyle tahsiline karar verilmiş; hüküm, davacı vekili ile davalılar Gentaş Beton Ltd.Şti yetkilisi ve ...vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp değerlendirilmesinde, özellikle oluşa uygun olarak düzenlenen uzman bilirkişi raporunda belirtilen kusur oranının hükme esas alınmasında bir usulsüzlük bulunmamasına, davacı tarafından kiralanan bina 1979 yılında inşa edilmiş olup, binanın yapı elemanlarının zaten zamanla yorulması binanın yapımı ve inşası itibariyle yeni yönetmelik ve uygulamalara uygun olmaması sebebiyle binanın güçlendirme masraflarının davalılardan talep edilmesinin hakkaniyete ve hukuka uygun olmamasına, davalı taraf aracının binaya çarpması nedeniyle oluşan zararın uzman bilirkişice hesaplanmasına, davanın zamanaşımı süresi içinde açılmasına, davacı tarafından dava dışı Belediye"den 15 yıllığına kiralanan binanın, dosyada mevcut kira sözleşmesi gereğince teslim alındığı gibi kiralayan Belediye"ye teslimi gerektiğinden davacının bina zararını talep hakkının olmasına, kaldı ki zilyedin malı aldığı gibi sahibine iade etme zorunluluğunun bulunmasına, davacının ilçe Milli Eğitim Müdürlüğünce kendisine verilen sürelere rağmen kiralananı kullanılabilir hale dönüştürmeyip, davalı tarafın sorumlu tutulamayacağı güçlendirme bedelini ödemesini bekleyerek, davalı ... (... A.Ş) şirketince 20.04.2012 tarihinde eksperce belirlenen ve davacıya ödenen 8.315 TL bina onarım giderine rağmen binanın onarımını yaptırmayarak, işlettiği Özel Eğitim ve Rehabilitasyon merkezinin Valilik kararı ile kapatılmasına ve 5 yıl süreyle kendisine kurum açma, yeni kurum devri alma veya ortak olma yasağı getirilmesine kendi kusuru ve ihmali ile sebebiyet vermesi sebebiyle kazanç kaybı yönünden 31.10.2011 kaza tariinden 24.07.2012 tarihine kadar hesaplama yapılmasının ve kira zararının uygun görülmesine göre davacı vekili ile davalılar Gentaş Beton Ltd.Şti yetkilisi ve

...vekilinin aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Davalı ...davalı tarafa ait aracın ... şirketidir. Motorlu Kara Taşıt Araçları ... Genel Şartlarının 1.maddesine göre, sigortacı, ... poliçe limitinin üstünde kalan miktardan başlayıp, ... teminat limitine kadar zarardan sorumludur. Somut olayda diğer davalı ... şirketi ...nin olay tarihindeki araç başına maddi tazminat limiti 20.000 TL, kaza başına 40.000 TL"sıdır. Hükme esas alınan bilirkişi raporlarına göre davacının kiracısı olduğu binada, kaza sebebiyle toplam 11.780,85 TL tutarında hasar oluşmuştur. Bunun 8.315 TL"sı dava açılmadan önce ... şirketince davacıya ödenmiş olup bakiye 3.465,85 TL bina hasarı kalmıştır.
Binada meydana gelen toplam zarar ... poliçesi teminat limiti içinde olup, ... limitini aşan bir zarar söz konusu değildir. Bu durumda mahkemece bakiye 3.465,85 TL bina hasarından davalı ...nin sorumlu tutulmaması gerekirken yazılı olduğu biçimde hüküm kurulması doğru değildir.
3-Davacı vekili, müvekkilinin, kaza sonucu binanın güçlendirme bedeli davalılarca karşılanmadığından ilçe ... güvenlik sebebiyle önce geçici süreyle ... eğitimine ara verildiğini, sonra güçlendirme yapılmayınca, Valilik tarafından işyerinin kapatıldığını, müvekkiline de 5 yıl süreyle bu işi yapma yasağı getirildiğini, müvekkilinin işsiz kaldığını, mağdur olduğunu, itibarının zedelendiğini belirterek 30.000 TL manevi tazminatın davalı ...dışındaki davalılardan tahsilini talep etmiş, mahkemece bu gerekçelerle 15.000 TL manevi tazminatın bir kısım davalılardan tahsiline karar verilmiştir.
Oysa davalı taraf aracı devrildikten sonra yokuş eğimli yolda kayarak davacı tarafından işletilen binanın duvarına çarpmış, bu çarpma sonucu binada hasar oluşmuştur. Dosya kapsamından da anlaşılacağı gibi davalılar binada kaza sebebiyle oluşan hasardan sorumlu olup güçlendirme bedelinden sorumlu değillerdir. Davacı, güçlendirme bedelinin kendisine ödenmemesi sebebiyle, binanın onarımının yapılamadığını, önce geçici olarak sonra da sürekli şekilde işyerinin kapatıldığını, işsiz kaldığını ileri sürmüştür.

Davalı ...bir kısım onarım giderini davadan önce davacıya ödemiştir. Davacı, buna ve ilgili idarelerce kendisine verilen sürelere rağmen hiçbir onarım, bakım yaptırmadan, davalıların sorumlu olmadıkları bina güçlendirme bedelinin kendisine ödenmesini bekleyerek kendi kusuru ve ihmali ile işyerinin kapatılmasına ve işsiz kalmasına sebebiyet vermiştir.
Bu durumda somut olayda şartları bulunmayan manevi tazminat talebinin tamamen reddine karar verilmesi gerekirken yazılı olduğu gibi kısmen kabulüne hükmedilmesi de doğru değildir.
4-Dava, trafik kazasından kaynaklanan maddi tazminat istemine ilişkindir. Davacı vekili, kazanç kaybı ve kira bedelinin de tazminini istemiştir. Davacının kazancına dair belge ve bilgiler, hakediş evrakları dosyaya getirilmiştir. Hükme esas alınan bilirkişi kurulu raporunda, davacının hakediş belgelerine göre brüt günlük 337,03 TL geliri olduğu, rehabilitasyon işletmelerinde ortalama net %15 oranında kazanç söz konusu olduğundan günlük net karının 50,55 TL"sına denk geldiği, kaza tarihinden 24.07.2012 tarihine kadar toplam 263 gün için 13.294,65 TL yoksun kalınan kar zararı olduğu tesbit edilmiş ise de bu rapor kazanç kaybı yönünden hüküm kurmaya elverişli değildir. Davacı taraf kazanç kaybını talep etmiş, bilirkişi raporunda net karı hesaplanmıştır.
Bu durumda mahkemece gelir kaybı konusunda uzman önceki bilirkişiler dışında seçilecek muhasebeci, mali müşavir gibi bilirkişi veya bilirkişi kurulundan, davacının dosyada mevcut gelir durumunu gösteren belgeler ve hakedişlerine göre öncelikle toplam 263 gün için brüt kazancının belirlenmesi, daha sonra işletmesiyle ilgili tüm giderlerinin (yakıt, elektrik, su, personel gideri, kira bedeli, vergi vs. gibi) mahsubu ile 263 günlük net kazancının tespit edilmesi hususlarında ayrıntılı, gerekçeli denetime elverişli, önceki raporlarında irdelendiği bir rapor alınarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken yazılı olduğu biçimde hükme elverişli olmayan bilirkişi raporuna göre karar verilmesi doğru görülmemiştir.
Kabule göre de; karar ve ilam harcı davanın kabul edilen kısmı üzerinden hesaplanır ve davanın reddi durumu hariç olmak üzere harçtan daima davalı taraf sorumlu tutulur.
Somut olayda davacı tarafça dava açılırken 3.291,50 TL"sı peşin harç yatırılmıştır. Davanın kabul edilen kısmı üzerinden alınması gereken karar ve ilam harcı 2.230 TL"sının peşin alınan harçtan mahsubu ile fazla alınan harcın kararın

kesinleşmesini müteakip talep halinde davacıya iadesine karar verilmiş, ancak bu miktarın davalıdan tahsiline yönelik hüküm kurulmamıştır. Açıklanan nedenle 2.230 TL karar ve ilam harcının davalı taraftan tahsiline karar verilmesi gerekirken yazılı olduğu gibi 2.230 TL karar ve ilam harcının davacı üzerinde bırakılacak şekilde hüküm kurulması da doğru değildir.
SONUÇ: Yukarıda 1 nolu bentte açıklanan nedenlerle davacı vekili ile davalı ...Ş. vekili ve .... yetkilisinin sair temyiz itirazlarının reddine, 2 nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ...vekilinin, 3 nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ...vekili ile davalı ... Ltd.Şti yetkilisinin, 4 nolu bentte açıklanan nedenlerle davacı vekili ile davalı ...vekili ve davalı ... Ltd.Şti yetkilisinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacı ile davalılar ...ve ...ne geri verilmesine 07/05/2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.