8. Hukuk Dairesi 2010/4890 E. , 2011/1542 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Katkı payı alacağı
... ile ... aralarındaki katkı payı alacağı davasının yapılan yargılamasında mahkemenin görevsizliğine dair Malkara Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesinden verilen 11.5.2010 gün ve 364/170 sayılı hükmün Yargıtay"ca incelenmesi davacı tarafından süresinde istenilmiş olmakla dosya incelendi gereği düşünüldü:
K A R A R
Davacı ..., davalıyla evlilikleri devam ederken şahsi katkılarıyla satın alınıp, davalı adına tescil edilen 34 NJ 794 plaka sayılı 1997 model mıtsubıshı marka kamyonetin piyasa değeri 10.000 TL olması nedeniyle yarı hissesi olan 5.000 TL.nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan alınarak tarafına verilmesini istemiştir.
Davalı ... vekili, dava değeri itibariyle sulh hukuk mahkemesinin görevli olduğunu, dava konusu aracın 1997 yılında mal ayrılığı döneminde satın alındığını ve dava zamanaşımı süresinin dolduğunu açıklayarak davanın reddine karar verilmesini savunmuştur
Mahkemece; davanın, evlilik birliğinin devamı sırasında satın alınan araç için davacı tarafından verildiği iddia olunan borç paranın istemine ilişkin Borçlar Kanununun 306.maddesinde tarifi yapılan ödünç verme akdinden kaynaklanan dava olduğu ve davaya bakma görevinin genel mahkemeler olduğu gerekçesiyle HUMK.nun 8/1 maddesine göre mahkemenin görevsizliğine, dava değeri 5.000 TL olduğu için dava dosyasının görevli ve yetkili Malkara Sulh Hukuk Mahkemesine gönderilmesine karar verilmesi üzerine; hüküm, davacı tarafından temyiz edilmiştir.
Taraflar 06.12.1983 tarihinde evlenmişler, 26.03.2009 tarihinde açılan boşanma davasının kabulüne ilişkin hükmün 01.01.2010 tarihinde kesinleşmesiyle boşanmışlardır. Başka mal rejimi seçilmediğinden eşler arasında 01.01.2002 tarihine kadar mal ayrılığı (743 sayılı TKM.170), bu tarihten mal rejiminin sona erdiği boşanma davasının açıldığı tarihe kadar ise, yasal edinilmiş mallara katılma rejimi geçerlidir (TMK. m. 202,225 ).
Davacı dava dilekçesinde; 34 NJ 794 plaka sayılı 1997 model mıtsubıshı marka kamyonetin 1997 yılında evliliklerinin devamı sırasında ve evlilik birliği içinde katkıları ile satın alındığını ve kamyonetin yarı fiyatı olan 5.000 TL"nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsilini istemiştir. Dava ve talep çok açık olduğu halde,11.05.2010 tarihli yargılamanın son oturumunda mahkemece re"sen, davacıdan sorulup açıklama istenmiş ve davacının dava konusu aracın 1997 senesinde satın alındığında altın ve mark olarak davalı eşine 10.000 TL borç para verdiğini, borç verdiği parayı geri istediği yönündeki beyanı alınarak, yukarıda yazılı gerekçeyle mahkemenin görevsizliğine karar verilmiş ise de, HUMK. nun 74 ve 76. maddeleri uyarınca olayları bildirmek taraflara, hukuki niteleme hâkime aittir.Davacı kadın, yargılama sırasında 10.000 TL paranın borç olarak verildiğini ve borç parasını istediğini açıklamışsa da, dava dilekçesinde açıkça belirtildiği gibi , dava; evlilik birliği içinde satın alınan araca yapılan katkı payının tahsili isteğine ilişkindir.
Dava konusu araç, 01.07.1997 tarihinde satın alma yoluyla davalı adına tescil edilmiştir. Uyuşmazlık konusu aracın satın alındığı bu dönem 743 sayılı TKM.’nin 170. maddesine göre eşler arasında mal ayrılığı rejiminin geçerli olduğu döneme ilişkin bulunduğuna göre, taraflar arasındaki uyuşmazlığın Borçlar Kanununun genel hükümlerine göre çözüme kavuşturulması gerekmektedir.
Bu davaların çözüm yeri 4787 sayılı Aile Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yargılama Usullerine Dair Kanunun 4. maddesi gereğince Aile Mahkemeleridir. Aile Mahkemesi kurulmayan yerlerde ise Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulunca belirlenen Asliye Hukuk Mahkemelerinde davanın Aile Mahkemesi sıfatı ile görülüp karara bağlanması gerekir. Görev kamu düzenine ilişkin olmakla yargılamanın her aşamasında kendiliğinden gözönünde bulundurulur.
Mahkemece, davanın niteliği dikkate alınarak davaya Aile Mahkemesi sıfatıyla bakılması ve aracın satın alınması için davacının verdiğini iddia ettiği mark ve altınlarla ilgili ve diğer taraf delilleri toplanarak sonucuna göre esas hakkında bir hüküm kurulması gerekirken, davacı talebinin nitelendirilmesinde hataya düşülerek yazılı şekilde Sulh Hukuk Mahkemesinin görevli olduğuna değinilerek görevsizlik kararı verilmiş olması usul ve yasaya aykırıdır.
Açıklanan nedenlerle davacının temyiz itirazları yerinde görüldüğünden kabulü ile usul ve kanuna aykırı bulunan hükmün HUMK. nun 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA ve 17,15 TL peşin harcın istek halinde temyiz eden davacıya iadesine 21.03.2011 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.