Danıştay 6. Daire 2018/4576 Esas 2021/1701 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2018/4576
Karar No : 2021/1701

TEMYİZ EDEN : (DAVACI) ...
VEKİLİ : Av. ...

KARŞI TARAF : (DAVALILAR) :1- ... Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. ...
2- ... Büyükşehir Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin ... tarihli, E: ... , K: ... sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Kocaeli ili, Kartepe ilçesi, ... Mahallesi, ... parsel sayılı taşınmazı kapsayan alanda 3194 sayılı İmar Kanununun 18. maddesi ve 2981 sayılı Kanunun Ek-1. maddesi uyarınca yapılan parselasyon işlemine ilişkin ... tarih ve ... sayılı Kartepe Belediye Encümen kararı ile bu karara yapılan itirazın reddine ilişkin ... tarih ve ... sayılı Kartepe Belediye Encümen kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesince verilen ... tarihli, E: ..., K: ... sayılı kararda; mahallinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi üzerine düzenlenen raporun dosyada bulunan bilgi ve belgelerle birlikte incelenmesi sonucunda, parselasyon işleminin 3194 sayılı Kanunun 18. maddesi ile 2981 sayılı Kanunun Ek-1. maddesine dayanılarak yapıldığı, ancak alanda 2981 sayılı Kanunun Ek-1. maddesinin uygulanmasını gerektiren koşulların bulunmadığı sonucuna ulaşıldığından parselasyon işleminde mevzuata uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemlerin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının özeti: İdari Dava Dairesince verilen kararda; dava konusu işlemde 2981 sayılı Kanunun Ek-1. maddesinin de uygulandığı belirtilmiş ise de, davacının sadece kendi parseline yönelik dava açtığı, parselinin bir kısmının parselasyona bağımsız girip (müstakil iken) hisseli hale dönüştüğü, dolayısıyla anılan maddenin aksine parselinin hisseli hale getirilmesi nedeniyle davacı açısından söz konusu maddenin uygulanmadığı, diğer parsellere yönelik 2981 sayılı Kanunun Ek-1. maddesiyle ilgili tespiti yapılan hukuka aykırılıkların davacının parselini etkilemediği, parselasyon işleminde dağıtım ve diğer ilkelere uygun davranıldığı, davacının parseli yönünden planlama ve şehircilik ilkeleri ile mevzuata uygun olarak parselasyon yapıldığı, dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 45. maddesinin 4. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun kabulüne, dava konusu işlemin iptali yolundaki İdare Mahkemesi kararının kaldırılarak davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davanın sadece kendi parsellerine yönelik açılmadığı, 2981 sayılı Kanunun Ek-1. maddesinin uygulanması sonucu parsellerinin sorunlu hale getirildiği, temyize konu kararın bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMALARININ ÖZETİ : Temyize konu kararın usul ve yasaya uygun olduğu belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ...'IN DÜŞÜNCESİ:Temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY : Kocaeli ili, Kartepe ilçesi, ... Mahallesi, ... parsel sayılı taşınmazın maliki olan davacı tarafından, anılan taşınmazı kapsayan alanda 3194 sayılı İmar Kanununun 18. maddesi ve 2981 sayılı Kanunun Ek-1. maddesi uyarınca yapılan parselasyon işlemine ilişkin ... tarih ve ... sayılı Kartepe Belediye Encümen kararı ile bu karara yapılan itirazın reddine ilişkin ... tarih ve ... sayılı Kartepe Belediye Encümen kararının iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
İşlem tarihi itibariyle yürürlükte olan 3194 sayılı İmar Kanununun 18. maddesinde, “İmar hududu içinde bulunan binalı veya binasız arsa ve arazileri malikleri veya diğer hak sahiplerinin muvafakatı aranmaksızın, birbirleri ile, yol fazlaları ile, kamu kurumlarına veya belediyelere ait bulunan yerlerle birleştirmeye, bunları yeniden imar planına uygun ada veya parsellere ayırmaya, müstakil, hisseli veya kat mülkiyeti esaslarına göre hak sahiplerine dağıtmaya ve re'sen tescil işlemlerini yaptırmaya belediyeler yetkilidir. Sözü edilen yerler belediye ve mücavir alan dışında ise yukarıda belirtilen yetkiler valilikçe kullanılır.
2981 sayılı Kanunun Ek 1. maddesinde ise; “İmar planı olan yerlerde, 09/05/1985 tarih ve 3194 sayılı İmar Kanununun 18 inci maddesi gereğince arsa ve arazi düzenlemelerinde, binalı veya binasız arsa ve arazilere bu Kanundan önce özel parselasyona dayalı veya hisse karşılığı satın alınan yerler dikkate alınarak müstakil, hisseli parselleri veya üzerinde yapılacak binaların daire miktarları gözönünde bulundurularak kat mülkiyeti esasına göre arsa paylarını sahipleri adlarına resen tecsil ettirmeye valilik veya belediyeler yetkilidir.” hükmüne yer verilmiştir.
İşlem tarihinde yürürlükte olan mülga İmar Kanununun 18 inci Maddesi Uyarınca Yapılacak Arazi ve Arsa Düzenlenmesi ile İlgili Esaslar Hakkında Yönetmeliğin "İmar Parsellerinin Oluşturulması ve Dağıtımındaki Esaslar" başlıklı 10. maddesinde, "İmar parsellerinin oluşturulması ve dağıtımında aşağıdaki esaslar dikkate alınır:
a) Düzenlemeyle oluşacak imar parsellerinin mümkün mertebe aynı yerdeki veya yakınındaki eski parsellere tahsisi sağlanır,
b) Plân ve mevzuata göre korunması mümkün olan yapıların tam ve hissesiz bir imar parseline intibak ettirilmesi sağlanır,
c) Mal sahibine tahsis edilen miktarın bir imar parselinden küçük olması veya diğer teknik ve hukuki nedenlerle müstakil imar parseli verilmemesi halinde,
İmar parselasyon plânları ve imar durumu belirlenmiş düzenleme alanlarında yapılacak binaların toplam inşaat alanı veya bağımsız bölüm adetleri belirtilen imar adaları veya parselleri, kat mülkiyetine esas olmak üzere hisselendirilebilir." hükmüne yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Mahkemece yerinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucu düzenlenen raporda özetle, düzenleme sınırının mevzuata uygun geçirildiği, düzenleme ortaklık payı(DOP) ve kamu ortaklık payı(KOP) hesabının doğru yapıldığı ve yasal sınırın altında olduğu, uygulamaya giren tüm parsellerden DOP ve KOP kesintilerinin yapıldığı, davacıya kadastral parselinin bulunduğu yerden tahsis yapıldığı, dağıtım ilkelerine uygun davranıldığı, dağıtım cetveli incelendiğinde 2981 sayılı Kanunun Ek-1. maddesindeki koşullar oluşmadığı halde bazı parseller için hisse çözümlemesine gidilerek anılan maddenin uygulandığı belirtilmiştir.
Uyuşmazlık, 3194 sayılı İmar Kanununun 18. maddesi ile 2981 sayılı Kanunun Ek:1. maddesine dayalı olarak tesis edilen parselasyon işleminden kaynaklanmaktadır.
2981 sayılı Kanunun Ek:1. maddesi 3194 sayılı Yasanın 18. maddesinden farklı olarak, özel parselasyona dayalı olarak veya hisse karşılığı satın alınan yerlerin müstakil olarak tahsis edilmesine olanak sağlamayı amaçlamaktadır. Bu maddenin uygulanabilmesi için, yukarıda sayılan şartların yanında parselasyon kapsamına giren taşınmazlara ilişkin İmar Kanununun yürürlüğünden önce onaylı özel parselasyon ve/veya tapuda şerh edilmiş rızai taksim sözleşmesinin bulunması, özel parselasyonun belediye, tapu, noter gibi resmi bir kuruma sunulmuş olması gerekmektedir.
Uyuşmazlıkta, düzenleme sahası içerisinde resmi kurumlarca onaylanmış özel parselasyon ve/veya tapuda şerh edilmiş rızai taksim sözleşmesi bulunmadığı diğer bir ifade ile 2981 sayılı Kanunun Ek 1. maddesinin uygulanma koşullarının bulunmadığı bir alanda davacıya ait parsel dışında bazı parsellerde hisse ayrımına gidilerek 2981 sayılı Kanunun Ek 1. maddesinin uygulandığı anlaşılmaktadır.
Düzenleme sahasında 2981 sayılı Kanunun Ek 1. maddesinin uygulanma koşulları bulunmadığı halde uygulanmış olması, parselasyon işlemini sadece anılan maddenin uygulandığı taşınmazlar yönünden hukuka aykırı hale getirmemekte, uygulama sahasına dahil edilen tüm taşınmazlar yönünden parselasyonun hukuka aykırı hale gelmesine neden olmaktadır.
Bu itibarla 2981 sayılı Kanunun Ek-1. maddesinin uygulanma koşulları bulunmadığı halde anılan maddenin uygulanmasına yönelik dava konusu parselasyon işleminde hukuka uyarlık bulunmadığından İdare mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun kabulü ile anılan mahkeme kararının kaldırılarak davanın reddi yolunda temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davacının temyiz isteminin kabulüne,
2. Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin İdare Mahkemesi kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun kabulü ile anılan kararın kaldırılarak yukarıda özetlenen gerekçeyle davanın reddi yolundaki temyize konu ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin ... tarihli, E: ..., K: ... sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 11/02/2021 tarihinde, kesin olarak, oyçokluğuyla karar verildi.

KARŞI OY : ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince verilen ... tarihli, E: ..., K: ... sayılı karar ve dayandığı gerekçe hukuk ve usule uygun olup bozulmasını gerektirecek bir sebep bulunmadığından, anılan kararın onanması gerektiği oyu ile aksi yöndeki Dairemiz kararına katılmıyorum.