Danıştay 13. Daire 2016/30 Esas 2021/382 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2016/30
Karar No:2021/382

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … İnşaat Yatırım Taahhüt Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Kurumu
VEKİLİ : Av. …

MÜDAHİL (DAVALI YANINDA) : 1- … Mühendislik İnşaat A.Ş.
2- … İnşaat Taahhüt Madencilik Sanayi Nakliyat ve
Ticaret Ltd. Şti.
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN_KONUSU : ... İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Karadeniz Teknik Üniversitesi Rektörlüğü (KTÜ) Yapı İşleri ve Teknik Daire Başkanlığı'nca 15/10/2014 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen "KTÜ Diş Hekimliği Fakültesi İnşaatı" ihalesine ilişkin olarak davacı şirket tarafından yapılan itirazen şikâyet başvurusunun reddine ilişkin 28/01/2015 tarih ve 2015/UY.I-313 sayılı Kamu İhale Kurulu (Kurul) kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesi'nce verilen kararda; davacının birinci iddiasının süre yönünden reddine ilişkin dava konusu Kurul kararı incelendiğinde; ihaleyi gerçekleştiren idarece Kamu İhale Genel Tebliği'nin 45.1.2.1. maddesi uyarınca, sıralı iş kalemleri listesi oluşturulduğu, inşaat, elektrik ve makine tesisat imalatlarını içerecek şekilde toplam 128 iş kalemi için açıklama istenilecek iş kalemleri listesinin belirlendiği, 22/10/2014 tarihli yazı ile, yazı ekine iş kalemlerinin poz numaralarına yer verilmeden sadece tarifine yer verilmek suretiyle oluşturulan açıklama istenilen iş kalemleri listesi, açıklama istenilmeyecek analiz girdileri listesi ile analiz formatı eklenerek teklifleri sınır değerin (27.912.249,61-TL) altında kalan 7 istekliden açıklama istenildiği, idarenin 22/10/2014 tarihli aşırı düşük tekliflere ilişkin açıklama isteme yazısının teklifleri sınır değerin altında kalan isteklilere tebliği üzerine, üç istekli tarafından idareye başvuruda bulunularak 126 sıra numaralı iş kaleminin açıklama istenilen iş kalemleri arasından çıkarılması, Kamu İhale Genel Tebliği'nin 45.1.4. maddesinde yer alan; "Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında istekli olabileceklere verilmesi gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13. maddesi uyarınca yapılabilir". şeklindeki açıklamaya göre analiz girdileri ve miktarlarının gösterildiği analiz formatının verilmesi ve açıklama yapma süresinin uzatılmasının talep edildiği, bu talepler üzerine idarece düzenlenen 31/10/2014 tarihli tutanakla 126 sıra numaralı iş kaleminin %80'lik iş grupları içerisinde yer aldığına, idarece hazırlanan açıklama istenilen iş kalemleri listesi ve özel analiz yapılan iş kalemlerine ait analizlerin formatının ilgililere gönderilmesine, ayrıca açıklama istenilecek iş kalemleri listesinde yer alan özel iş kalemleri için Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13. maddesi uyarınca açıklama yapılmasına ve açıklama yapma süresinin de 5 iş günü daha uzatılmasına karar verildiği, idarece alınan bu karar üzerine idarenin 31/10/2014 tarihli yazısıyla, yazı ekine açıklama istenilecek iş kalemleri listesi, özel analizi yapılacak 3 adet analizin analiz girdilerine yer verilmek suretiyle oluşturulan formatı (Analiz-1, Analiz-2 ve Analiz-7) ve komisyon tutanağı eklenerek teklifleri sınır değerin altında kalan 7 istekliye gönderildiği, davacının birinci iddiası, idare tarafından özel pozlar için açıklama istendiği; ancak ihale dokümanı ekinde yer alan birim fiyat tarifleri dikkate alındığında söz konu iş kalemlerinin girdi cins ve miktarlarının belirlendiği ayrıntılı birim fiyat analizlerin oluşturulması gerekirken oluşturulmadığına ilişkin olup, bu konuya ilişkin ihaleyi gerçekleştiren idareye 30/10/2014 tarihinde başvurulduğu, idarece 31/10/2014 tarihinde karar alındığı ve bu kararın da aynı gün davacıya tebliğ edildiği, bu nedenle hukuka aykırı olduğu ileri sürülen işlemlerin 31/10/2014 tarihinde davacı tarafından öğrenildiği, bu tarihten itibaren on gün içerisinde davalı idareye itirazen şikâyet başvurusunda bulunulması gerekmekte iken 12/01/2015 tarihli dilekçe ile yapılan itirazen şikâyet başvurusunun süresinde olmadığı, bu nedenle dava konusu Kurul kararının bu kısmında hukuka aykırılık bulunmadığı,
Davacının ikinci iddiasına ilişkin dava konusu Kurul kararı incelendiğinde; Y.23.176 poz numaralı iş kalemiyle ilgili olarak ihaleyi gerçekleştiren idarece hazırlanan yaklaşık maliyet cetvelinde miktarın 177.493,358 kg., ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibinin 175.718,424 kg., ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibinin 180.000,000 kg., davacının hesap cetvelinde ise bu miktarın 146.475,90 kg. olarak belirtildiği, davacının miktarı ile idarenin miktarı arasında -%17,47 fark bulunduğu, anahtar teslimi götürü bedel sözleşme ile yapılacak işlerde, uygulama projelerine, mahal listesine ve teknik şartnameye uygun olarak tüm araç ve gereçler ile işçilik yüklenici tarafından karşılanmakta, iş tamamıyla bitirildikten sonra ihaleyi yapan idareye teslim edildiği, bu kapsamda bir işi yapmak için teklif veren isteklilerin, işin tamamının bitirilmesini taahhüt ederek tekliflerini verdikleri, anahtar teslimi götürü bedel sözleşme ile yapılacak işlerde, isteklilerin teklifine dayanak alınan metrajlar ile idare tarafından yaklaşık maliyet hesabında dayanak alınan metrajların bire bir örtüşmeyebileceğinin davalı idare tarafından da kabul edildiği; ancak, aradaki farkın makul ve kabul edilebilecek düzeyde bulunması gerektiği, davacı tarafından hesaplanan miktarların idarece ve ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi ile ikinci en avantajlı teklif sahibinin miktarlarına göre makul kabul edilebilecek sınırlar içerisinde olmadığından, davacının teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasının yerinde olduğuna ilişkin dava konusu Kurul kararının bu kısmında hukuka aykırılık bulunmadığı,
Davacının üçüncü iddiasına ilişkin dava konusu Kurul kararı incelendiğinde; ihaleyi gerçekleştiren idarenin 22/10/2014 tarihli yazısıyla teklifleri sınır değerin altında kalan 7 istekliden teklifleri ile ilgili olarak açıklama istenildiği, söz konusu yazının davacıya 27/10/2014 tarihinde tebliği üzerine davacı tarafından 30/10/2014 tarihli yazıyla idareye başvuruda bulunularak özel iş kalemleri ile ilgili olarak Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.4. maddesinde yer alan açıklamaya göre analiz girdileri ve miktarlarının gösterildiği analiz formatının verilmesinin istenildiği, davacı ile birlikte diğer istekliler tarafından idareye yapılan başvurular da dikkate alınarak idarece düzenlenen 31/10/2014 tarihli tutanakla, 126 sıra numaralı iş kaleminin %80’lik iş grupları içerisinde yer aldığına, idarece hazırlanan açıklama istenilen iş kalemleri listesi ve özel analiz yapılan iş kalemlerine ait analizlerin formatının ilgililere gönderilmesine, ayrıca açıklama istenilecek iş kalemleri listesinde yer alan özel iş kalemleri için Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13. maddesi uyarınca açıklama yapılmasına ve açıklama yapma süresinin de 5 iş günü daha uzatılmasına karar verilerek 31/10/2014 tarihli yazıyla teklifleri sınır değerin altında kalan 7 istekliye gönderildiği, idarenin cevabı üzerine bu konuda davacı tarafından itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmadığı, buna göre aşırı düşük teklif açıklamasının Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13. maddesine uygun olması gerektiği, teklifleri sınır değerin altında kalan ve idareye açıklama sunan 4 istekliden 3’ünün özel pozlarla ilgili olarak açıklamalarının Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13. maddesine uygun olduğu, idarece analiz formatı verilmeyen ancak davacı tarafından özel iş kalemleriyle ilgili analizlerle yapılan açıklamalarda Teknik Şartname’de tarif edilen malzeme özelliklerine yakın olan Çevre ve Şehircilik Bakanlığı rayiçleri üzerinden açıklama yapılmasının mevzuata uygun olmadığı anlaşıldığından, bu konudaki iddiasının da yerinde bulunmayarak reddine ilişkin dava konusu Kurul kararında hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, birinci iddiasıyla ilgili hususu kesinleşen ihale kararıyla öğrendiklerinden iddianın süre yönünden reddedilmesinin hukuka aykırı olduğu, ikinci iddiayla ilgili olarak bilirkişi raporu dikkate alınmadan karar verildiği, imalat miktarı hesabının yeniden yapılması gerektiği, Kurul'un bu hususu araştırmadığı, eşit muamele ilkesinin ihlâl edildiği, kamu zararının oluştuğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, davacının idareye analiz formatı oluşturulmadığından bahisle başvuruda bulunduğu, davacının bu başvuruyu 30/10/2014 tarihinde yaptığı, idarece 31/10/2014 tarihinde karar alındığı ve kararın aynı gün davacıya tebliğ edildiği, davacının 31/10/2014 tarihinden itibaren on gün içerisinde itirazen şikâyet başvurusunda bulunması gerekirken bu süre geçtikten sonra başvuruda bulunduğu, idarece açıklama istenilen iş kalemleri üzerinden davacının düzenlediği hesap cetvelindeki tüm iş kalemlerinin miktarlarının idarenin miktarları ile farkının davacının teklif ettiği birim fiyatlarla çarpımı sonucunda oluşan toplam avantaj tutarının 1.381.947,13-TL olup bu tutarın davacının teklif bedeline ilave edilmesi durumunda bir başka isteklinin teklif bedeline göre sıralamasının değiştiği anlaşıldığından davacının hesapladığı miktarların idarece belirlenen miktarlara göre makul kabul edilebilecek sınırlar içerisinde olmadığı, bu nedenle davacının teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasının mevzuata uygun olduğu,
Davalı yanında müdahil tarafından, davacının ibraz ettiği bilirkişi raporunun temelinden mevzuata aykırı olduğu, örnek analiz formatının isteklilere verildiği, davacının avantaj tutarı 1.381.947,13-TL olup bu tutar ile teklif tutarına eklendiğinde davacının teklifi 29.361.947,13-TL hâline gelmiş olduğu, bu durumda teklif sıralamasının ve sınır değerin değişeceği, davacının teklifinin Teknik Şartname'ye ve mahal listesine aykırı olduğu belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'İN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddi yolundaki …. İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı temyize konu kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından anılan Mahkeme kararının ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4. Posta giderleri avansından artan tutarın davacıya iadesine,
5. Dosyanın anılan Mahkeme'ye gönderilmesine,
6. 2577 sayılı Kanun'un 20/A maddesinin ikinci fıkrasının (i) bendi uyarınca kesin olarak (karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere), 09/02/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.