Danıştay 7. Daire 2016/218 Esas 2021/797 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
YEDİNCİ DAİRE
Esas No : 2016/218
Karar No : 2021/797

TEMYİZ EDEN (DAVALI) :… Bakanlığı adına … Gümrük Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : ...

İSTEMİN KONUSU : ... Vergi Mahkemesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem: Davacının kiralama yoluyla özel kullanımında olan yatın, geçici ithalat rejimi hükümlerinden faydalanmaması gerekirken tam muafiyet kapsamında geçici ithalat rejiminden faydalandığından bahisle 4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun 238. maddesinin 1. fıkrası uyarınca hesaplanarak karara bağlanan para cezası ile yatın gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanıma tabi tutulması ya da yurt dışı edilmesine ilişkin karara vaki itirazın reddine dair işlemin iptali istemiyle dava açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti: Olayda, uyuşmazlık konusu para cezasının dayanağı olan 4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun olay tarihinde yürürlükte bulunan 238. maddesinin 1. fıkrasında; para cezasının gümrük vergileri tutarının dörtte biri oranında kesileceğinin yazılı olması karşısında, anılan madde uyarınca para cezasının kesilebilmesi için ortada ilk olarak tarh ettirilmiş bir gümrük vergisinin olması, söz konusu gümrük vergisi tutarı üzerinden de para cezasının hesaplanması gerektiği belirtildikten sonra davacı adına tahakkuk ettirilen bir gümrük vergisi olmadığından, ilgili mevzuat hükmü uyarınca da para cezası kesilemeyeceği gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacının kiralama yoluyla özel kullanımında olan yatın, geçici ithalat rejimine ilişkin usul ve esaslara aykırı olarak ithal edildiği, tesis edilen işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : İstemin reddi gerektiği savunulmaktadır.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ : Olayda, ilgili mevzuat uyarınca geçici ithalat rejimi şartlarının ihlalinde para cezası uygulanacağı açık olup, Mahkemece uyuşmazlık konusu yatın ithalinde geçici ithalat rejimindeki usul ve esaslara aykırılık olup olmadığının araştırılması suretiyle karar verilmesi gerektiğinden temyiz isteminin kabulü ile kararın bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Yedinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Türkiye Gümrük Bölgesine 28/07/2009 tarihinde girişi yapılan ve davacının kiralama yoluyla özel kullanımında olan İngiltere Bayraklı ... isimli yatın, İstanbul Deniz Gümrük Muhafaza Kaçakçılık ve İstihbarat Müdürlüğü'nce başlatılan inceleme sonucunda geçici ithalat rejimi hükümlerinden faydalanmaması gerektiği halde tam muafiyet kapsamında geçici ithalattan faydalandığından bahisle 4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun 238. maddesinin 1. fıkrası uyarınca hesaplanarak karara bağlanan para cezası ve yatın gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanıma tabi tutulması ya da yurt dışı edilmesine dair karara vaki itirazın reddine dair işlemin iptali istemiyle dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun 131. maddesine göre, ithal vergilerinden tam muafiyet suretiyle geçici ithalat rejiminin uygulanabileceği durumlar ve özel şartlar Bakanlar Kurulunca tespit edilecek olup, bu hükme istinaden alınan 29/09/2009 tarih ve 2009/15481 sayılı Bakanlar Kurulu kararının "İthalat Vergilerinde Tam Muafiyet Suretiyle Geçici İthalat Rejiminin Uygulanabileceği Haller ve Özel Şartlar İle Buna İlişkin Usul ve Esaslar" başlıklı 16. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinde; " Taşıtlara geçici ithalat izni verilebilmesi için; a) Bu taşıtların, Türkiye Gümrük Bölgesi dışında yerleşik bir kişi adına ve bu bölge dışında tescil edilmiş olması ya da Türkiye Gümrük Bölgesi dışında yerleşik bir kişiye ait olduğunun belgelendirilmesi, b) Bu taşıtların 17,18 ve 19. madde hükümleri saklı kalmak kaydıyla Türkiye Gümrük Bölgesi dışında yerleşik kişiler tarafından kullanılması, c) Bu kullanım sırasında izin hak sahibinin Türkiye Gümrük Bölgesinde bulunması, d) Süreklilik bulunmaması ve kişisel kullanım konusunun hizmet sözleşmesinde belirtilmesi şartıyla, izin hak sahibi tarafından istihdam edilen veya usulüne uygun olarak yetkili kılınan Türkiye Gümrük Bölgesinde yerleşik gerçek kişi tarafından kullanılmasına izin verilmesi gerektiği" belirtilmiş, "Taşıtların Türkiye Gümrük Bölgesinde yerleşik kişiler tarafından kişisel kullanım şartları başlıklı 18. maddesinde ise; " 16.maddenin birinci fıkrasının (a) bendindeki koşulu taşıyan kişisel kullanıma mahsus taşıt, izin hak sahibinin izni ve 19. maddenin üçüncü fıkrası çerçevesinde, Türkiye Gümrük Bölgesinde yerleşik gerçek bir kişi tarafından süreklilik arz etmemek koşuluyla kullanılabilir. Ancak, bu kullanım sırasında izin hak sahibinin Türkiye Gümrük Bölgesinde bulunması şarttır." şeklindeki düzenlemelere yer verilmiştir.
Gümrük Yönetmeliği'nin 391. maddesinin 4. fıkrasında; "Türkiye Gümrük Bölgesine getirilen yabancı bayraklı yatlarla ilgili işlemler Turizmi Teşvik Kanunu ve Yat Turizmi Yönetmeliği çerçevesinde Müsteşarlıkça yayımlanacak tebliğ veya genelgelerle yürütülür." denilmiştir.
2001/9 sayılı Gümrük Genel Tebliği'nin "Yabancı Bayraklı Yatlara İlişkin İşlemler" başlıklı 6. maddesinin (f) bendinin 3. fıkrasında; " Ayrıca yabancı bayraklı özel yatın hissedarlarından birinin Türk olması halinde yat sahibinden ve yat sahibinin ailesinden yurt dışı ikametgahı aranmaz" hükmü düzenlenmiştir.
4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun olay tarihinde yürürlükte olan şekliyle 238. maddesinin 1. fıkrasında; "241. maddenin üçüncü fıkrasının (h), (l) ve (m) bentleri, dördüncü fıkrasının (g) ve (h) bentleri ile beşinci fıkrasının (b) bendinde belirtilen durumlar hariç, dâhilde işleme rejimi, gümrük kontrolü altında işleme rejimi ile geçici ithalat rejimine ilişkin hükümlerin ihlali halinde eşyanın gümrük vergileri tutarının iki katı, tam muafiyet suretiyle geçici olarak ithal edilen özel kullanıma mahsus taşıtlar için gümrük vergileri tutarının dörtte biri oranında para cezası alınır." hükmü yer almaktadır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıda ifade edilen mevzuat hükümleri birlikte değerlendirildiğinde, geçici ithalat rejiminin ihlali halinde eşyanın gümrük vergileri tutarının dörtte biri oranında para cezası uygulanacağı açıktır. Mahkemece 4458 sayılı Kanun'un 238. maddesi uyarınca para cezası kararı alınabilmesi için bir gümrük vergisi olmasının gerektiği, ortada davacı adına tahakkuk ettirilmiş gümrük vergisi bulunmadığından, para cezası kararında hukuka uyarlık görülmediği gerekçesiyle işlemin iptali yönünde karar verilmiş ise de; madde, ceza kararı alınabilmesini, verginin tahakkuk ettirilmesi koşuluna bağlamadığından mahkeme kararının gerekçesine katılma olanağı bulunmamaktadır. Öte yandan, itiraz başvurusuna konu edilen işlemin geçici ithalat hükümlerinden faydalanılamaması gerektiğinden bahisle tesis edilmiş olması sebebiyle dava hakkında, davacının kiralama yöntemiyle özel kullanımında bulunan ve tam muafiyet suretiyle geçici ithalat rejimi hükümlerinden faydalanılarak yurda girişi yapılan yat ile ilgili olarak mevzuatta öngörülen rejim şartlarının ihlali durumunun olayda gerçekleşip gerçekleşmediğinin değerlendirilmesi suretiyle karar verilmesi gerektiğinden belirtilen gerekçeyle işlemin iptali yolunda verilen mahkeme kararında yasal isabet görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Temyiz isteminin kabulüne,
2. ... Vergi Mahkemesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. 492 sayılı Harçlar Kanunu'nun 13. maddesinin (j) bendi parantez içi hükmü uyarınca alınması gereken harç dahil olmak üzere, yargılama giderlerinin yeniden verilecek kararda karşılanması gerektiğine,
5. 2577 sayılı Kanun'un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 08/02/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.