MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Katkı Payı Alacağı



Davacı ... ile ... aralarındaki katkı payı alacağı davasının kabulüne dair Antalya 1. Aile Mahkemesinden verilen 04.05.2011 gün ve 382/532 sayılı hükmün Yargıtay"ca incelenmesi davacı vekili ile davalı vekili taraflarından süresinde istenilmiş olmakla dosya incelendi gereği düşünüldü:

KARAR

Davacı vekili, tarafların 1985 yılında evlendiklerini, evlilik birliği içerisinde edinilen 7826 ada 7 parsel, 5601 ada 1 parsel, 449 parsel,... plakalı otomobil, Lokomotif Kozmetik Ltd.Şti. üzerindeki pay ve davalının sahip olduğu tüm mal varlığı üzerinde % 50 oranında hak ve alacağı bulunduğunu ileri sürerek taşınmazlara ait tapu kayıtlarının iptaliyle vekil edeni adına tapuya tesciline, olmadığı takdirde fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak üzere 100.000 TL alacağın davalı taraftan alınmasına karar verilmesini istemiştir.
Davalı vekili, davanın yersiz açıldığını, davaya konu mal varlığı üzerinde davacının herhangi bir alacağı ve katkısı bulunmadığını açıklayarak davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
Mahkemece, davanın kabulüne, taleple bağlılık ilkesi dikkate alınarak 100.000 TL"nın davalı taraftan alınmasına karar verilmesi üzerine; hüküm, davacı vekili ile davalı vekili tarafından ayrı ayrı temyiz edilmiştir.
Taraflar, 31.05.1985 tarihinde evlenmişler, 18.02.2005 tarihinde açılan boşanma davasının kabul edilmesi üzerine hükmün kesinleştiği 13.09.2006 tarihinde boşanmışlardır. Mal rejimi boşanma davasının açıldığı tarihte sona ermiştir (TMK.nun 225/2). Eşler, evlendikleri tarihten 4721 sayılı TMK.nun yürürlüğe girdiği 01.01.2002 tarihine kadar mal ayrılığı (743 sayılı TMK.nun 170. m.), başka bir mal rejimini seçtiklerini ileri sürmediklerine göre bu tarihten mal rejiminin sona erdiği boşanma davasının açıldığı 18.02.2005 tarihine kadar yasal edinilmiş mallara katılma rejimi geçerlidir (4722 s. K.nun m. 10, TMK.nun 202. m.).Dava konusu taşınmazlardan 7826 ada 7 parsel üzerindeki 1 nolu bölüm 03.01.2001 tarihinde satın alma yoluyla davalı ... adına tescil edilmiş, 04.01.2006 tarihinde devredilmiş, 5601 ada 1 parsel üzerindeki 1 nolu dubleks daire, 23.01.1998 tarihinde, 449 parsel ise 28.09.1990 tarihinde satış yoluyla davalı adına tescil edilmiştir.
Mahkemece, açıklanan nedenlerle yazılı şekilde davanın kabulüne karar verilmiş ise de yapılan araştırma ve inceleme yeterli olmadığı gibi hesaplama yöntemi de usul ve yasaya uygun bulunmamaktadır. Davacı vekili dilekçesinde, evlilik birliği içerisinde edinilen davalı üzerindeki mal varlığına katkısı bulunduğunu belirterek istekte bulunmuştur. Dosya içerisindeki bilgi ve belgelerden dava konusu taşınmazların evlilik birliği içerisinde ancak mal ayrılığı rejiminin geçerli olduğu 01.01.2002 tarihinden önce satın alınarak davalı adına tescil edildiği anlaşılmakta ise de dava konusu otomobilin kayıtları olmadığından hangi tarihte edinildiği anlaşılamamış, yine davacı davalı üzerindeki mal varlığının tasfiyesini istediğine göre, davalının hissedar olduğu Lokomotif Kozmetik Ltd.Şti. üzerindeki alacağı ile borçlusu Ramazan Yılmaz, alacaklısı davalı ... olan, 12.11.2000 ve 23.06.2006 vade tarihli ve 1.000.000 Amerikan Doları meblağlı kambiyo senedinin tasfiyeye tabi mallardan olup olmadığı üzerinde durulmamış, 01.01.2002 tarihinden sonra edinilen hak ve alacaklar yönünden TMK.nun 202 vd.maddeleri uyarınca davanın katılma alacağı davası niteliğinde olduğu ve davacının katılma alacağı bulunup bulunmadığı gözden kaçırılmıştır.
Bundan ayrı; mahkemece, taraflar üzerindeki mal varlıklarının toplam değerinin 880.475 TL. olduğu, davacının % 50 katkısı karşılığı 440.237,50 TL katkı payı alacağı bulunduğu, davacının üzerindeki mal varlığının değeri olan 291.750 TL mahsup edildiğinde davacının isteyebileceği miktarın 148.487,50 TL olabileceği belirlenerek, davacı ... üzerinde bulunan mal varlığının değeri düşülmek suretiyle alacağı belirlenmiş ise de davalı ... tarafından harcı yatırılmak suretiyle usulüne uygun olarak Nezaket aleyhine açılmış bir dava ve istek bulunmadığından hesaplama yöntemi ve belirleme usul ve yasaya uygun bulunmamaktadır.
HUMK.nun 74. maddesine (HMK.m.26) göre, hakim iki tarafın iddia ve savunmalarıyla bağlı olup, talepten fazlaya veya başka bir şeye karar veremez. Mahkemece, davalı ... tarafından açılmış bir dava ve istek bulunmamasına karşın davacı ... üzerindeki mal varlığının tasfiyede dikkate alınarak davacı alacağının belirlenmesi ve yazılı şekilde karar verilmiş olması HUMK.nun 74. (HMK.m.26) maddesinde öngörülen taleple bağlılık ilkesine aykırıdır.
O halde; mahkemece yapılacak iş; davaya konu 07 CME 70 plakalı otomobil kayıtları, Lokomotif Kozmetik Şirketine ait kayıt, belge ve bilanço kayıtları ile Konya 6.İcra Müdürlüğünün takip dosyasına konu alacaklısı ... olan 1.000.000 USD meblağlı kambiyo senetleri (bono) ve takip dosyasının eksiksiz olarak getirtilmesi, davacı tarafça evlilik birliği içerisinde edinilen tüm mal varlığı ve hakların tasfiyesi istenildiğine göre yukarıda açıklanan mal varlığı üzerinde davacının 01.01.2002 tarihinden öncesi için 743 sayılı TKM.nin 170.maddesi uyarınca katkı payı alacağı, bu tarihten sonra edinilen malvarlığı için 4721 sayılı TMK..nun 202 vd.maddeleri uyarınca katılma alacağı ya da değer artış payı alacağı (TMK.nun 227.m.) bulunup bulunmadığının usulüne uygun olarak araştırılması, 01.01.2002 tarihinden önce edinilen mallar yönünden tarafların çalışma ve gelirlerine ilişkin belgeler ile ekonomik ve sosyal durumları göz önünde bulundurularak kişisel harcamaları ve 743 sayılı TKM.nin 152. maddesine göre davalı kocanın aileyi geçindirme yükümlülüğü gözönünde bulundurularak mal varlığının edinme tarihi itibariyle tarafların yapabilecekleri tasarruf miktarı hesaplandıktan sonra davacının katkı oranlarının belirlenmesi, bundan sonra tespit edilmiş olan oranın malların belirlenmiş olan dava tarihindeki değerleri ile çarpılarak davacının katkı payı alacağının saptanması, yasal edinilmiş mallara katılma rejiminin geçerli olduğu 01.01.2002 tarihinden sonra boşanma davasının açıldığı tarihe kadar edinilen mal varlığı ve haklar yönünden ise; eklenecek değerlerden (TMK.nun 229 m.) ve denkleştirmeden (TMK.nun 230.m.) elde edilen miktarlar da dahil olmak üzere davalı kocanın edinilmiş malların (TMK.nun 219.m.) toplam değerinden bu mallara ilişkin borçlar çıkarıldıktan sonra kalan artık değerin (TMK.nun 231.m.) yarısı üzerinden (TMK.nun 236/1.m.) tarafların kazanılmış hakları da dikkate alınarak davacının katılma alacağının tespiti, öncekiler dışında bir hukukçu, bir mali müşavir ve bir bankacıdan oluşan bilirkişi kurulundan taraflar, mahkeme ve Yargıtay’ın denetimine açık rapor alınması, davalı tarafça harcı yatırılmak suretiyle açılmış bir dava ve istek bulunmadığının göz önünde tutulması, ondan sonra uyuşmazlık hakkında bir karar verilmesi gerekirken yetersiz araştırma ve incelemeye dayalı olarak hatalı değerlendirme sonunda yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı vekili ile davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulüyle hükmün 6100 sayılı HMK.nun Geçici 3.maddesi yollamasıyla 1086 sayılı HUMK.nun 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA, HUMK.nun 388/4. (HMK m.297/ç) ve HUMK.nun 440/1 maddeleri gereğince Yargıtay Daire ilamının tebliğinden itibaren ilama karşı 15 gün içinde karar düzeltme isteğinde bulunulabileceğine ve 1.485,00 TL peşin harcın istek halinde temyiz eden davacı ve davalıya ayrı ayrı iadesine 12.11.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi.