(Kapatılan) 6. Hukuk Dairesi 2012/3412 E. , 2012/7509 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Önalım
Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı önalım davasına dair karar, davalı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü.
Uyuşmazlık, önalım hakkına konu edilen payın iptali ve davacı adına tesciline ilişkindir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Davacı vekili, dava dilekçesinde, tapuda ... ili ... İlçesi .... Köy ... mevkiinde tapunun ... pafta ... parselde kayıtlı 40.250 m2 tarla vasıflı taşınmazın 493/560 hissesinin müvekkiline ait bulunduğunu, davalının aynı parselde 22.08.2008 tarihinde ...ün 120/4480 payı ile ...’a ait 13/560 payı 32.000.TL bedelle satın aldığını, bundan çok kısa bir süre sonra da aynı taşınmazdan daha küçük payları 100.000 TL ye alarak bedelde muvazaa yaptığını, toplam bedelin tapuda 132.000 TL olarak gösterilmesine rağmen gerçek bedelin 31.050 TL olduğunu, bu bedel üzerinden önalım hakkının tanınmasını ve davalı adına kayıtlı payın iptali ile tescilini istemiştir. Davalı vekili ise müvekkilinin yetkili bulunduğu ... Gayrımenkül A.Ş. şirketi adına ...-...-... ve ... nolu parselleri satın aldığını, ... numaralı parselin ise paydaşlarının çok olması nedeniyle şirketten yüksek fiyatlar istenmesi nedeniyle ... parseldeki payları kendi üzerine aldığını, müvekkilinin hisse iktisabına müteakip paydaş ..."in önalım davası açtığını ve halen derdest olduğunu, bu dava devam ederken burada yetkili olduğu şirketin mevzi imar planı çalışmaları başlattığını, bu plan içine ... nolu parselin de girdiğini o nedenle iki kişiden yüksek bedel karşılığında pay aldığını davacının muvazaa iddiasına katılmanın mümkün olmadığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
Önalım hakkı, paylı mülkiyet hükümlerine tabi taşınmazlarda payın üçüncü şahsa satılması halinde, diğer paydaşlara o payı öncelikle satın alma yetkisini veren bir haktır. Bu hak paylı mülkiyet ilişkisi kurulduğu anda doğar ve payın üçüncü kişiye satılması ile de kullanılabilir hale gelir.
Önalım hakkının kullanılması ile bu hakkı kullanan paydaş ile alıcı arasında kapsam ve şartları satıcı ile davalı arasında yapılan sözleşmenin aynı olan bir satım ilişkisi kurulmuş olur. Önalım hakkını kullanan paydaş bu payı satın almak isterken tapuda gösterilen satış bedeli ile davalı tarafından ödenen harç ve masraflar toplamından ibaret önalım bedelini depo etmesi gerekir. Ancak, davacı tapuda yapılan satış sözleşmesinin tarafı olmadığından bedelde muvazaa iddiasında bulunabilir ve bu iddiasını her türlü delille kanıtlayabilir.
Olayımıza gelince; önalım hakkına konu edilen payın ilişkin bulunduğu ... no’lu parselden davalı .../... payı 15.000 TL bedelle paydaş ..."den 22/08/2007 tarihinde, .../... payı 10.000 TL bedelle paydaş ...’dan 06/08/2007 tarihinde, .../... payı 50.000 TL bedelle paydaş ... ve .../... payı da 50.000 TL bedelle ..."tan 02.01.2008 tarihinde satın almıştır. Davacı tapuda satış bedellerinin muvazaalı olarak yüksek gösterildiğini, gerçekte payın 31.050 TL bedelle satın alındığını iddia etmiştir. Davacı, bedelde muvazaa iddiasında bulunduğuna göre bu iddiasını kanıtlaması gerekir. Satış sözleşmesinin tarafı olmadığından bu iddianın tanık dahil her türlü delille kanıtlanması mümkündür. Ancak, bu konuda dinletmek istediği davacı tanıkları dinlenmemiştir. Keşif tek başına bedelde muvazaanın kanıtlanması için yeterli değildir. Sadece davacının diğer delillerini doğrulamak bakımından önem arzeder. Bu nedenle davacı tanıklarının dinlenmesi tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken deliller toplanmadan keşifte belirlenen bedel üzerinden önalım hakkının tanınarak yazılı şekilde davanın kabulüne karar verilmesi doğru olmadığından hükmün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, istek halinde peşin alınan temyiz harcının temyiz edene iadesine, 21/05/2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.