10. Hukuk Dairesi 2020/8805 E. , 2021/8556 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi :İş Mahkemesi
Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, bozma ilamına uyularak ilamında belirtilen gerekçelerle davalı ...’a karşı açılan davanın husumet yokluğundan reddine ve davalı ... Tekstil Deri Ürünleri San. ve Tic. Ltd. Şti.’ye açılan davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Davacı, davalı işverene ait işyerinde 10.02.2006-06.01.2011 tarihleri arasında hizmet akdine tabi olarak geçen ve davalı Kuruma bildirilmeyen çalışma sürelerinin tespitini istemiştir.
Mahkemece, 30.05.2013 tarihinde verilen ilk karar 10. Hukuk Dairesi’nin 2013/18758 E. ve 2014/2857 K. sayılı 17.02.2014 tarihli kararı ile bozulmuş, bozma ilamında, “İnceleme konusu davada; istem hüküm altına alınmış ise de, dosyada yer alan bilgi ve belgeler karar vermeye elverişli görünmemektedir. Bu bakımdan; işyerinin 506 ve 5510 sayılı Kanun hükümleri kapsamında bulunduğu süreler (tescil dönemi) Kurumdan sorulmalı,işverenin vergi kayıt ve faaliyet, tescil durumu ilgili vergi dairesinde, ticaret sicili memurluğundan araştırılmalı, davacıyla ilgili varsa tüm belge ve kayıtlar işverenden istenilmeli, uyuşmazlık konusu tarihleri içerir dönemsel sigorta primleri bordroları, aylık prim ve hizmet belgeleri Kurumdan getirtilmeli, anılan bordrolarda, belgelerde bildirimleri yapılan sigortalıların bilgi ve görgüsüne başvurulmalı, bordrolar, belgeler düzenlenmediği veya tüm aramalara karşın sigortalılara ulaşılamadığı takdirde aynı çevrede faaliyet yürüten işverenler ve çalışanlar yöntemince saptanarak tanık sıfatıyla dinlenilmeli, işyerinin ve davacının yaptığı işin nitelik itibarıyla mevsimlik olup olmadığı, çalışmanın tam gün üzerinden gerçekleşip gerçekleşmediği ortaya konulmalı, belirdiği takdirde tanık anlatımları arasındaki çelişkiler giderilmeli, çalışma kesintili gerçekleşmiş ise hak düşürücü süre yönünden irdeleme yapılmalı, toplanan tüm kanıtlar değerlendirildikten sonra elde edilecek sonuca göre hüküm kurulmalıdır…”denilmek suretiyle yapılması gereken hususlar belirtilerek bozulmuştur.
Mahkemece, 10. Hukuk Dairesince verilen bozma kararına uyulmuş ise de, bozma gereğinin tam olarak yerine getirildiğinden bahsedilmesi mümkün değildir. Bozma sonrası yapılan araştırmanın eksik olduğu, bozma gereklerinin yerine getirilmediği, yapılan araştırma ve incelemenin hüküm kurmaya yeterli olmadığı görülmektedir.
09.05.1960 gün ve 21/9 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme kararında da açıkça vurgulandığı üzere, bir mahkemenin Yargıtay Dairesince verilen bozma kararına uyması sonunda; Mahkeme yönünden o kararda gösterilen şekilde inceleme ve araştırma yaparak, yine bozma kararında açıklanan hukuki esaslar çerçevesinde hüküm kurmak yükümlülüğü doğar.
Mahkemece yapılacak iş, Kurumdan getirtilen ve dosya arasına alınan işyeri dönem bordrolarındaki bildirimleri yapılan sigortalıların bilgi ve görgüsüne başvurmak, işyerinin ve davacının yaptığı işin nitelik itibarıyla mevsimlik olup olmadığını, çalışmanın tam gün üzerinden gerçekleşip gerçekleşmediğini ortaya koymak, belirdiği takdirde tanık anlatımları arasındaki çelişkileri gidermek, çalışma kesintili gerçekleşmiş ise hak düşürücü süre yönünden irdeleme yapmak, toplanan tüm kanıtlar değerlendirildikten sonra elde edilecek sonuca göre hüküm kurmak, bu suretle Yargıtay 10. Hukuk Dairesi’nin 2013/18758 E. ve 2014/2857 K. sayılı 17.02.2014 tarihli bozma ilamında belirtildiği şekilde inceleme ve araştırma yapılarak varılacak sonuç uyarınca karar vermekten ibarettir.
Yukarıda açıklanan maddi ve hukuki olgular göz önünde bulundurulmaksızın, mahkemece eksik inceleme ve araştırma sonucu davanın kabulüne karar verilmesi, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O hâlde, davalılar vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalı ... Tekstil Deri Ürünleri San. ve Tic. Ltd. Şti."ne iadesine, 17/06/2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.