MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi

Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda verilen hükmün duruşmalı olarak temyizen tetkiki davacı vekilince istenmiş olmakla duruşma için tayin edilen 10.03.2021 Çarşamba günü davacı vekili Av. ... geldi. Davalı tarafından gelen olmadı. Temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan davacı vekili dinlendikten sonra vaktin darlığından dolayı işin incelenerek karara bağlanması başka güne bırakılmış olup dosya incelendi, gereği düşünüldü:

- K A R A R -

Davacı vekili, davacıya ait işyerinin davalı nezdinde sigortalı olduğunu, çıkan yangın sonucu hasar oluştuğunu, davalı tarafından 150.000,00 TL. ödenmişse de gerçek zararın çok daha yüksek olduğunu ve bu hususun delil tespiti dosyasında saptandığını, davacının karşılanmamış 203.902,50 TL. maddi zararı bulunduğunu, davacının borçlarını ödeyemediği ve alacaklarını alamadığı için manevi açıdan da zarar gördüğünü belirterek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 203.902,50 TL. maddi tazminat ve 10.000,00 TL. manevi tazminatın yangın tarihinden işleyecek ticari (manevi için yasal) faiziyle birlikte davalıdan tahsilini talep etmiştir.
Davalı vekili, yapılan ödemeyle sorumluluklarının son bulduğunu, davacının aldığı delil tespit raporunu kabul etmediklerini belirterek davanın reddini savunmuştur.
İlk derece mahkemesince yapılan yargılama ve toplanan delillere göre; davanın kısmen kabulü ile 106.880,00 TL. maddi tazminatın dava tarihinden işleyecek ticari faiziyle birlikte davalıdan tahsiline; davacının manevi tazminat talebinin reddine dair verilen hükme karşı, davacı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuştur.
İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 17. Hukuk Dairesi tarafından; davacı vekilinin istinaf başvurusunun kısmen kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına ve yeniden hüküm tesisine; davacının maddi tazminat isteminin kısmen kabulü ile 66.880,00 TL. araç hasar bedeli, 3.600,00 TL. elektrik işleri hasarı, 25.000,00 TL. iş durmasına bağlı zarar, 1.427,00 TL. tespit davası masrafları, 69.100,00 TL. dekorasyon ve inşaat hasar bedeli, 90.873,00 TL. makine, demirbaş ve yedek parça hasar bedeli olmak üzere toplam 256.880,00 TL. bedelden davalının ödediği 150.000,00 TL"nin mahsubu ile bakiye 106.880,00 TL"nin 07.06.2014 temerrüt tarihinden işleyecek ticari faiziyle birlikte davalıdan tahsiline; davacının manevi tazminat istemi ile maddi tazminata ilişkin fazlaya dair isteminin reddine karar verilmiş; karar, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, Bölge Adliye Mahkemesi kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına; Yangın Sigortası Genel Şartları"nın B.8 maddesi gereği, zararın kesin olarak saptanmasından sonraki 1 ayın sonunda davalı sigortacının mütemerrit olacağı da dikkate alındığında, davalının temerrüt tarihinin usulünce belirlenmiş olmasına göre; davacı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Dava, işyeri sigorta poliçesi gereği tazminat istemine ilişkindir.
Davacı taraf, davaya konu edilen yangın olayında zarar gören makine- demirbaş- yedek parça- aksesuar- emtia- araç parçaları bakımından, ilk derece mahkemesinin hükme esas aldığı raporlarda eksik hesaplama yapıldığı, zararın hesap edilenden daha yüksek olduğu, fiili zarar yerine ticari kayıtlara göre hesap yapılmasının doğru olmadığı gerekçeleriyle (ve anılan unsurlara ilişkin zarar miktarı kabulüyle sınırlı olarak) istinaf başvurusunda bulunmuştur. İstinaf Mahkemesi tarafından da, anılan zararlara ilişkin hesaplamalarla sınırlı olarak inceleme yapılıp, ilk derece mahkemesinin hükme esas aldığı rapor ve ek rapordaki hesaplamalar yerinde kabul edilerek, davacının istinaf ../...
başvurusunun yerinde olmadığına (zarar miktarı için) karar verilmiştir.
İstinaf Mahkemesi tarafından, yeterli kabul edilen hesaplamaların yapıldığı 24.11.2015 tarihli bilirkişi heyeti raporu incelendiğinde; davalının aldığı eksper raporunda hesaplamaya dahil edilen unsurlar için hesaplamaların yapıldığı; tüm belirlemenin eksper raporu baz alınarak yapıldığı (eksper tarafından hesaba dahil edilmeyen unsurların bilirkişi heyetince de hesaba dahil edilmediği); hesaplamada, sadece faturası olan malların fatura bedellerinin hesaba katıldığı; faturası olmayan mallar ile adet/ miktarı tespit edilemeyen tamirde kullanılan malzemeler ve eksperin 41.930,00 TL. değer belirlediği (ancak hesaba dahil etmediği) araç yedek parçaları bedellerinin hesaba katılmadığı görülmektedir.
Bilirkişi heyeti tarafından, zarar hesabına dahil edilecek sigortalı unsurların birebir esas alındığı 06.05.2014 tarihli kesin ekspertiz raporunda ise; davacının tamir ettiği araçlar nedeniyle, bu araçların sahiplerinden satın aldığını beyan ettiği halde alım faturası sunamadığı araç yedek parçalarının sigortalı işyerinde fiilen tespit edildiği bilgisine yer verilmiş (fatura olmadığından hesaba katılmamış); davacının işyerinde yürüttüğü tamir işinde kullanılan malzeme bakımından da sadece alım faturası sunulanlar hesaba dahil edilmiş, davacı talebindeki işbu malzemelerin işyerinde fiilen tespit edilemediği gibi bir ifadeye de yer verilmemiştir.
Davacıya ait sigortalı işyerinin oto boya ve kaporta tamirhanesi olduğu; işin mahiyeti gereği, tamiri yapılan araçlardan çıkan ve eksper tarafından da çıkma parça olarak değerlendirilebileceği kabul edilen araç parçalarının ekonomik değerinin olduğu; anılan parçaların, olaydan hemen sonra incelemeler yapan eksper tarafından yerinde fiilen tespit edildiği dikkate alındığında, araç yedek parçalarının (bilirkişi heyeti tarafından değeri 40.630,00 TL. olarak hesaplanan) zarar hesabında dikkate alınmayışı, esas alınan raporu yetersiz kılmaktadır. Diğer yandan, davacının incelenen işletme defterlerine göre, olaydan önceki mal mevcudunun 91.316,32 TL. olduğu rapor içeriğinde belirtilmiş olmasına rağmen, raporun sonuç bölümünde 90.873,00 TL. olarak bu zarar kaleminin esas alınması dahi, rapordaki incelemelerin yetersizliğine işaret etmektedir.
Mal sigortaları kapsamında davacıya ait işyerini sigortalayan davalının, poliçedeki limitlerle sınırlı olmak kaydıyla, yangın rizikosu nedeniyle fiilen oluşan gerçek
zarar miktarını tazminle yükümlü olduğu; zararın hesaplanmasındaki tek kriterin, riziko tarihinden önce mevcut olup da davaya konu yangın olayı nedeniyle hasar gören sigortalı unsurların bedellerinin hesaba dahil edilmesi olduğu gözetilmelidir. Ticari defterlerde görülmese ya da alım faturası sunulmasa dahi, olaydan hemen sonra eksper tarafından fiilen tespit edilen zarar görmüş unsurlar için hesaplama yapılmalıdır.
Açıklanan tüm bu nedenlerle; 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu"nun 22/17. maddesindeki "...eksperler tarafından düzenlenen raporlar delil niteliğindedir" düzenlemesi gereği, davalının aldığı eksper raporunda fiili tespiti yapılmış araç yedek parçalarına ilişkin bedellerin zarar hesabına dahil edilmesi; davacının olay tarihi olan Şubat 2014"ten önceki tarihlere ait ticari işletme kayıtları incelenerek ortalama iş hacmi tespit edilip, oto boya ve kaporta tamir işinde kullanacağı tamir malzemesinin adet/ miktarı için belirleme yapılması ve davacının talep listesindeki tamir malzemesi miktarlarının uygun olup olmadığı da dikkate alınarak hesaplama yapılması için, rapor düzenleyen bilirkişi heyetinden ek rapor alınıp karar verilmesi gerektiği dikkate alınmadığı, hukuk ile taraflar arasındaki sözleşme eksik uygulandığından, İstinaf Mahkemesi kararının bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ : Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin sair temyiz itirazlarının REDDİNE; (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle, 6100 sayılı HMK"nun 371/1-a maddesi gereğince, Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULMASINA ve Bölge Adliye Mahkemesi kararının kaldırılmasına; aynı Kanun"un 373/2. maddesi uyarınca, dosyanın İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 17. Hukuk Dairesi"ne gönderilmesine; 3.050,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak duruşmada vekille temsil olunan davacıya verilmesine, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacıya geri verilmesine 15/03/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.