17. Hukuk Dairesi 2014/11735 E. , 2016/9894 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
-K A R A R-
Davacılar vekili, ... Su isimli su deposunun önünde davalı ....Ltd.Şti. çalışanı diğer davalı ... yönetimindeki forklift aracı ile kamyondan yük indirirken kontrolsüz ve dikkatsiz şekilde geri geldiği sırada kaldırım üzerinde oturan müvekkil ...!e çarptığı, müvekkilinin kaza sebebi ile yaralandığı ve malul kaldığını, davalı sürücü ..."ın asli kusurlu olduğunu, davalı ....Ltd.Şti."nin ise aracın işleteni olduğundan kusursuz sorumlu olduğunu, ... Gıda San.A.Ş."nin((... Su) ise üst işveren olduğundan zarardan kusursuz sorumlu olduğunu açıklayıp, oğlunun tedavi sürecinde iş-güçten yoksun kalan davacı ... için 500,00 TL maddi, 2.000,00 TL manevi, davacı ... için 500,00 TL maddi, 3.000,00 TL manevi, davacı ... için fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydı ile 1.000,00 TL maddi, 15.000,00 TL manevi tazminatın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini talep etmiş, yargılama sırasında müvekkili ... için talebini ıslah ederek 70.299,40 TL"nin davalılar ... ve... Tic.Ltd.Şti."den tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalılardan... Tic.Ltd.Şti. ve ... vekili; husumet itirazında bulunduklarını, müvekkillerinin herhangi bir sorumluluğu olmadığını, aracı kullanan kişinin
müvekkili ... olmadığını ileri sürerek davanın reddini savunmuştur.
Davalı ... Gıda San.ve Tic.A.Ş vekili, davalı şirketin olayda asıl işveren olarak bir bağının olmadığını beyan ederek davanın husumetten ve esastan reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece, toplanan deliller ve benimsenen bilirkişi raporuna göre, davanın kısmen kabulü ile davacı ... için 7.299,40 TL. bakıcı giderinin 500,00 TL"sinden davalı.... Paz.Satış ve Tic.A.Ş (... Gıda San.ve Tic.A.Ş) sorumlu olmak üzere, davacı ... için 63.000,00 TL maddi tazminatın 1.000,00 TL"sinden davalı.... Paz.Satış ve Tic.A.Ş (... Gıda San.ve Tic.A.Ş) sorumlu olmak üzere davalılardan tahsiline, davacı ..."in maddi tazminat talebinin reddine, ... için 10.000,00 TL, davacı ... için 3.000,00 TL, ... 2.000,00 TL manevi tazminatın tüm davalılardan tahsiline karar verilmiş; hüküm, davalı .... Paz.Satış ve Tic.A.Ş (... Gıda San.ve Tic.A.Ş) vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dava trafik kazasından kaynaklanan cismani zarara dayalı maddi-manevi tazminat talebine ilişkindir.
Davacı vekili, davalı ....Ltd.Şti. çalışanı diğer davalı ... yönetimindeki forklift aracı ile müvekkili ..."e çarptığını, müvekkilinin kaza sebebi ile yaralandığı ve malul kaldığını, davalı sürücü ..."ın hakssız fiil faili olarak sorumlu olduğunu, davalı ....Ltd.Şti."nin ise aracın işleteni olduğundan sorumlu olduğunu, ... Gıda San.A.Ş."nin(... Su) ise üst işveren olarak zarardan sorumlu olduğunu açıklayıp maddi-manevi tazminat talebinde bulunmuş, davalı.... Paz.Satış ve Tic.A.Ş (... Gıda San.ve Tic.A.Ş) vekili tarafından müvekkilinin diğer davalılar ile asıl işveren-alt işveren ilişkisinin bulunmadığı, meydana gelen zarar ile ilgili herhangi bir sorumluluğunun bulunmadığı ileri sürülerek davanın reddi talep edilmiştir.
Mahkemece, davalı ... ve... Tic.Ltd.Şti. aracın sürücüsü ve işleteni olarak, diğer davalı.... Paz.Satış ve Tic.A.Ş (... Gıda San.ve Tic.A.Ş)"nin davalı .... Ltd.Şti. ile arasında düzenlenen bayiilik sözleşmesi hükümleri ve ayrıca 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanununun haksız fiile yönelik
sorumluluk hükümleri uyarınca davacıya karşı sorumlu olduğu gerekçesi ile husumet itirazının reddi ile maddi-manevi tazminattan sorumluluğuna karar verilmiştir.
4857 Sayılı İş Kanunu"nun 2.maddesinde asıl işveren-alt işveren ilişkisi tanımlanmıştır. Asıl işveren, işyerinde yürüttüğü mal veya hizmet üretimine ilişkin yardımcı işleri veya asıl işin bir bölümünde işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren işleri diğer işverene veren, asıl işte kendisi de işçi çalıştıran gerçek veya tüzel kişiyi yahut tüzel kişiliği olmayan kurum ve kuruluşları ifade ederken, alt işveren; bir işverenden, iş yerinde yürütülen mal veya hizmet üretimine ilişkin yardımcı işlerde veya asıl işin bir bölümünde işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren işlerde iş alan, bu iş için görevlendirdiği işçilerini sadece bu işyerinde aldığı işte çalıştıran gerçek veya tüzel kişiyi yahut tüzel kişiliği olmayan kurum ve kuruluşları ifade eder.
Asıl işveren-alt işverenlik ilişkisinin kurulması için bazı şartların bulunması gereklidir. Buna göre; asıl işverenin işyerinde mal veya hizmet üretimi işlerinde çalışan kendi işçileri de bulunmalı, alt işverene verilen iş, iş yerinde mal veya hizmet üretiminin yardımcı işlerinden olmalı, asıl işin bölünerek alt işverene verilmesi durumunda ise, verilen iş işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren bir iş olmalı, alt işveren, üstlendiği iş için görevlendirdiği işçilerini sadece o iş yerinde aldığı işte çalıştırmalı, alt işverene verilen iş, iş yerinde yürütülen mal veya hizmet üretimine ilişkin bir iş olmalı, asıl işe bağımlı ve asıl iş sürdüğü müddetçe devam eden bir iş olmalı, alt işveren, daha önce o işyerinde çalıştırılan bir kimse olmamalıdır. Ancak daha önce o işyerinde çalıştırılan işçinin bilahare tüzel kişi şirketin ya da adi ortaklığın hissedarı olması, alt işveren ilişkisi kurmasına engel teşkil etmez.
Davaya konu olayda taraflar arasında yukarıda yapılan tanımlamaya ve şartlara uygun bir ilişkinin varlığı dosya kapsamı ile sabit değildir.
Kaldı ki davalı .... Paz.Satış ve Tic.A.Ş ...Gıda San.ve Tic.A.Ş) ile davalı .... Ltd.Şti. ile arasında kaza tarihinden sonra düzenlenen bayiilik sözleşmesinde de davalı ... Paz.Satış ve Tic.A.Ş
San.ve Tic.A.Ş)"nin sorumluluğunu gerektiren sözleşme hükmü de mevcut değildir.
Mahkemece davalı şirketin bayilik sözleşmesine göre üst işveren olduğu ve ayrıca haksız fiil hükümlerine göre de sorumlu olduğu belirtilmiş ise de bayilik sözleşmesinin varlığı mümeyyiz davalı şirket yönünden üst işveren sıfatını kazandırması için yeterli olmadığı gibi, davalı şirketin haksız fiil hükümlerine göre de bir sorumluluğu bulunmamaktadır.
ukarıda anlatılanlar karşısında davalı.... Paz.Satış ve Tic.A.Ş (... Gıda San.ve Tic.A.Ş) yönünden davanın reddi gerekirken yanılgılı gerekçe ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş, kararın bu nedenle bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
2-Bozma neden ve şekline göre davalı.... Paz.Satış ve Tic.A.Ş (... Gıda San.ve Tic.A.Ş) vekilinin sair temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına dair karar vermek gerekmiştir.
ONUÇ: Yukarıda 1 nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı.... Paz.Satış ve Tic.A.Ş (... Gıda San.ve Tic.A.Ş) vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, 2 nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı.... Paz.Satış ve Tic.A.Ş (... Gıda San.ve Tic.A.Ş) vekilinin sair temyiz itiarzlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına; peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalı.... Paz.Satış ve Tic.A.Ş (... Gıda San.ve Tic.A.Ş)"ye geri verilmesine 3.11.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.