Yargıtay 4. Hukuk Dairesi 2021/11959 Esas 2022/7071 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi

Taraflar arasındaki sigorta tahkim yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı Sigorta Tahkim Komisyonu Uyuşmazlık Hakem Heyetince başvurunun kabulüne dair karara karşı davalılar tarafından itiraz edilmesi üzerine İtiraz Hakem Heyeti tarafından verilen 01/11/2019 tarih ve 2019/İHK-15535 sayılı itirazın reddine dair kararın süresi içinde davalı ...Ş. vekili ve davalı ...Ş. vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği düşünüldü:
K A R A R
Davacı vekili; davalı ..... nezdinde ... poliçesi ile sigortalı bulunan, davacının kızı olan desteği ....’ın yolcusu olduğu araç ile diğer davalıya ... ile sigortalı aracın 03/08/2018 tarihinde karıştığı çift taraflı trafik kazasında vefat etmesi nedeniyle, müvekkilinin destekten yoksun kaldığını, beyanla fazlaya ilişkin haklarını saklı tutarak şimdilik 15.001,00 TL destekten yoksun kalma tazminatının temerrüt tarihinden itibaren avans faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiş, 15/08/2019 tarihinde talebini 57.619,00 TL’ye yükseltmiştir.
Davalı ... AŞ. vekili, kusur incelemesi yaptırılması gerektiğini, vefat edenin emniyet kemeri takmadığını, müterafık kusur olduğunu, müteveffanın otostop ile araca bindiğini, hatır taşıması indirimi yapılmasını gerektiğini ileri sürerek davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
Sigorta Tahkim Komisyonu tarafından, başvurunun kabulü ile 57.619,00 TL destekten yoksun kalma tazminatının 17.01.2019 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen davalılardan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir. Karara karşı davalılar tarafından itiraz edilmiştir. İtiraz hakem heyetinin davalıların itirazının reddine dair verdiği karara karşı davalı ...Ş. vekili ve davalı ...Ş. vekili tarafından temyiz yoluna başvurulmuştur.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı kanıtlarla yasaya uygun gerekçelere, özellikle delillerin değerlendirilmesinde bir isabetsizlik görülmemesine göre, davalı ...Ş. vekili ve davalı ...Ş. vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları reddedilmelidir.
2-Dava, trafik kazası sonucu ölüm nedeniyle maddi tazminat istemine ilişkindir.
Hatır taşımaları bir menfaat karşılığı olmadığı cihetle, bu gibi taşımalarda 818 sayılı BK'nın 43. (6098 sayılı TBK’nın 51.) maddesi uyarınca tazminattan uygun bir indirim yapılması, gerek öğretide gerekse Yargıtay İçtihatlarında benimsenmiş ve yerleşmiş bulunmaktadır. Hakim tazminattan mutlaka indirme yapmak zorunda değilse de bunun dahi gerekçesini kararında tartışması ve nedenlerini göstermesi gerekir. Hatır taşımasından ya da kullanmadan söz edebilmek için yaralanan ya da ölen karşılıksız taşınmış olmalıdır. Taşınan veya kullananın yararının söz konusu olduğu durumda hatır taşıması ilişkisi gündeme geleceğinden işletenin sorumluluğu genel hükümlere göre değerlendirilecek ve tazminattan indirim yapılacaktır. Bu bakımdan hatır taşıma ilişkisinin değerlendirilmesinde taşıma ya da kullanmanın kimin çıkar ve yararına olduğunun saptanması önemlidir. Yarar ekonomik olabileceği gibi, ortak toplumsal değerleri de ilgilendirebilir. Ancak taşıma ve kullanmada işletenin veya eylemlerinden sorumlu olduğu kişilerin bir çıkarı veya yararının bulunması halinde hatır taşımasından söz edilemeyecektir. Ayrıca hakim tazminattan mutlaka indirim yapmak zorunda değilse de, bunun dahi gerekçesini kararında tartışması ve nedenlerini göstermesi, indirim yapacak ise de Dairemizin uygulamalarına göre %20 oranında hatır taşıması indirimi yapması gerekmektedir.
Somut olayda, davacının desteği yolcu konumundadır. Soruşturma dosyasındaki ifade tutanaklarına göre müteveffanın, yanında bulunan iki arkadaşı ile birlikte daha önceden tanımadıkları, kaza tarihinde benzin istasyonunda tanıştıkları, davalı ... Sigortaya ... ile sigortalı araca bindikleri anlaşılmaktadır. Davalı ...Ş. vekili cevap dilekçesinde; olayda hatır taşıması olduğunu savunmuştur. Dosya kapsamına göre müteveffa, .... Sigorta AŞ.’ne sigortalı ....plakalı araçta yolcu konumunda olmasına rağmen, İtiraz Hakem Heyeti tarafından hatalı şekilde diğer davalı ... Anonim Şirketine sigortalı ...... plakalı araçta yolcu olarak bulunduğundan bahisle davalı ... Şirketinin hatır taşımasının mevcut olduğu yönündeki itirazı reddedilmiştir. Oysa ki, müteveffa ve arkadaşlarının, davalı ... şirketine ... ile sigortalı araca, dava dışı sürücünün herhangi bir menfaat temini olmadan yolda bindikleri (otostop çekmek suretiyle) anlaşılmakla, meydana gelen kaza nedeniyle olayda hatır taşıması bulunduğunun kabulü ile davalı ... aleyhine hükmedilen tazminattan %20 oranında hatır taşıması indirimi yapılarak karar verilmesi gerekirken yanılgılı gerekçeyle karar verilmesi bozmayı gerektirmiştir.
3-Kabule göre, Sigortacılık Kanunu 30/17 maddesi ile 19/01/2016 tarihli ve 29598 Resmi Gazetede yayımlanarak Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmelik'in 16/13 maddesinde "Tarafların avukat ile temsil edildiği hallerde, taraflar aleyhine hükmedilecek vekâlet ücreti, her iki taraf için de Avukatlık Asgarî Ücret Tarifesinde yer alan asliye mahkemelerinde görülen işler için hesaplanan vekâlet ücretinin beşte biridir." hükmü eklenmiştir. Heyetçe verilen kararda davacı lehine hükmedilecek vekalet ücreti için Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmelik'in 16/13 maddesinin uygulanması gerektiği gözönüne alınarak AAÜT'nin 17. maddesi gereğince hesaplanan vekalet ücretinin 1/5'i oranında vekalet ücretine hükmedilmesi, ancak hesaplanan miktarın maktu vekalet ücretinin altında kalması halinde maktu vekalet ücretine hükmedilmesi gerekirken yazılı şekilde nispi vekalet ücretine hükmedilmesi doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı ...Ş. vekili ve davalı ...Ş. vekilinin sair temyiz itirazlarının REDDİNE, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ... AŞ. vekilinin (3) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ...Ş. vekili ve davalı ...Ş. vekilinin temyiz itirazının kabulü ile kararın BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalılara geri verilmesine 07/04/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.