Yargıtay 4. Hukuk Dairesi 2021/23456 Esas 2022/6817 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi (Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla)

Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davacı vekili ile davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:

K A R A R

Davacı vekili; 14/12/2013 tarihinde, müvekkilinin yolcu konumunda bulunduğu dava dışı sürücü ....sevk ve idaresindeki araç ile İslahiye istikametinden gelip ... istikametine seyir halinde iken aşırı hız ve dikkatsizlikle direksiyon hakimiyetini kaybetmesi neticesinde meydana gelen kazada müvekkilinin yaralandığını,kazaya karışan aracın 08/03/2013 tarihinde davalı şirket tarafından ... ile sigortalandığını, davalının kusur oranında sorumlu olduğunu beyan ederek; müvekkilinin çalışmadığı dönem için 500,00 TL iş göremezlik maluliyetinden kaynaklı olarak 4.500,00 TL maluliyet tazminatı olmak üzere fazlaya ilişkin haklar saklı kalarak toplamda 5.000,00 TL tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili; davanın haksız olduğunu, davayı kabul anlamına gelmemek şartıyla aracın şirketlerinde sigortalı olduğunu, poliçe limiti ile sorumlu olduklarını, hatır taşıması olgusunun göz önüne alınmasını, davacının geliri konusunda araştırma yapılmasını,ticari faiz istenmesinin haksız olduğunu beyan ederek, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece iddia, savunma, toplanan deliller ve benimsenen bilirkişi raporuna göre, davanın kısmen kabulü ile hatır taşıması hususu da göz önüne alınarak 82.346,37 TL maddi tazminatın (geçici iş göremezlik ve kalıcı maluliyetten kaynaklı) dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, davalı ... şirketinin poliçe limiti ile sınırlı sorumlu tutulmasına, fazlaya ilişkin taleplerin reddine karar verilmiş; hüküm, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Yargıtay 17.Hukuk Dairesi'nin 2015/15540 E.- 2018/7669 K. sayılı 12/09/2018 tarihli ilamında özetle,"...Somut olayda, davalı ...Ş.'nin trafik sigortacısı olduğu araç sürücüsü .....'ın sevki sırasında meydana gelen trafik kazası sonucu yolcu olarak bulunan ...... yaralanmıştır. Yapılan soruşturmada, kaza sırasında araçta bulunan ..... ve .......'un beyanına göre ......'ın hatır için karşılıksız taşınmış olduğunun tespit edilmiş olması bakımından olayda hatır taşımasının bulunduğunun kabulü yerinde ise de indirimin fazla olduğu da savunulmaktadır. BK.'nın 43.maddesi gereğince yapılması gereken indirim, her somut olayın özelliğine göre değerlendirilmesi gerekmekte olup somut olaya göre belirlenen zarardan %25 oranında yapılan indirim Dairemiz yerleşmiş içtihatları göz önüne alındığında ve somut olayın özellikleri dikkate alınarak hatır taşıması indirim oranının %20 olarak uygulanması ve tazminatın belirlenmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.” şeklindeki gerekçesi ile karar bozulmuş, mahkemece bozma ilamına uyulmasına karar verilerek yapılan yargılama neticesinde, davalı ilk bilirkişi raporunda hesaplanan 109.795,16 TL’yi davacının ıslahı doğrultusunda davacıya ödemiş olup taleple bağlılık ilkesi gereği davacının asıl davada talep ettiği kalıcı maluliyet ve geçici iş görmezlik tazminatı ödemeyle son bulmuş olduğundan tazminat talebi hakkında karar verilmesine yer olmadığına, ancak davacının dava dilekçesinde talep ettiği ve ıslah ettiği toplam 109.795,16 TL’ye dava tarihinden itibaren faiz talep etmiş olduğu nazara alınarak ıslahla birlikte toplam 109.795,16 TL tazminat alacağına faiz türü bozma konusu yapılmadığından ve bozma ilamı ile kesinleşmiş olmakla dava tarihi olan 10/03/2014 tarihinden itibaren yasal faiz işletilmesine, hesaplanacak faizin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, birleşen davada dosyaya sunulan ek bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde, davacının, davalının sigortacısı olduğu ve ...'ın sevk ve idaresinde olan 34 RAC 33 plakalı aracın karıştığı kaza sonucunda yaralandığı, sigortalı araç sürücüsünün %100 kusurlu olduğu, hüküm kurmaya ve denetime elverişli bulunun ek bilirkişi raporunda davacının zararının 212.075,47 TL (kalıcı maluliyet ve geçici iş göremezlik) olduğu, asıl davada hesaplanan zarardan %20 hatır taşıması indirimi yapıldıktan sonra davacının bakiye tazminat alacağının 169.660,38 TL olduğu, yargılama devam ederken davalı ... şirketi tarafından davacıya asıl davada talep ve ıslah edilen 109.795,16 TL zarar ödemesinin yapıldığı, ödemenin davadan sonra yapılmış olması sebebiyle güncellenme yapılmaksızın zarardan indirilmesi gerektiği, bu halde yapılan ödemenin hesaplanan zarar miktarından düşüldüğünde, davacı tarafın bakiye 59.865,22 TL zarar alacağının bulunduğu, davacının birleşen davada 59.865,00 TL kalıcı maluliyet tazminatı talep ettiği, davacının asıl dava ıslah dilekçesinde fazlaya ilişkin haklarını saklı tuttuğu, bu halde yapılan yargılama, toplanan deliller ve mevcut dosya kapsamına göre, davacının açmış olduğu birleşen davanın kabulü ile, 59.865,00 TL tazminatın (kalıcı maluliyet) ilk dava tarihi olan 10/03/2014 tarihinden itibaren faiz yönünden asıl davada bozma konusu yapılmadığı nazara alınarak hükmedilen tazminatın işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı ... şirketinden alınarak davacıya ödenmesine karar verilmiş, hüküm davacı vekili ile davalı vekilince temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, mahkemece uyulan bozma kararı doğrultusunda inceleme yapılıp hüküm verilmiş olmasına, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına, bozmanın kapsamı dışında kesinleşmiş olan yönlere ilişkin temyiz itirazları incelenemeyeceğine göre, davacı vekilinin tüm temyiz itirazlarının, davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Dava trafik kazasından kaynaklanan cismani zarar nedeni ile maddi tazminat talebine ilişkindir.
Somut olayda Nurdağı Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 10/06/2015 tarih ve 2014/46 E.-2015/197 K. sayılı kararın, davacı vekilince 26/06/2015 tarihli temyiz dilekçesi ile dava konusu olayda hatır taşıması olmadığı ve hatır taşıması indiriminin fazla yapıldığı gerekçesi ile(tazminat üzerinden %25 oranında hatır taşıması indirimi uygulanmış olması sebebiyle) sadece hatır taşıması indirimi yönünden temyiz edildiği, dolayısıyla anılan kararın hatır taşıması indirimi dışındaki yönlerden temyiz edilmeksizin kesinleştiği, anlaşılmaktadır.
Mahkemece Yargıtay bozma ilamına uyulması ile bozma kararı lehine olan taraf yararına usuli kazanılmış hak doğabileceği gibi, bazı konuların bozma kararı kapsamı dışında kalması nedeni ile de usuli kazanılmış hak doğabilmektedir. Yargıtay tarafından bozulan bir hükmün bozma ilamının kapsamı dışında kalmış olan kısımları kesinleşir. Bozma ilamına uymuş olan mahkeme kesinleşen bu kısımlar hakkında yeniden inceleme yaparak karar veremez. Bir başka anlatımla kesinleşmiş bu kısımlar, lehine olan taraf yararına usuli kazanılmış hak oluşturur. Davacı tarafça tazminat miktarı ve hesabına ilişkin hususlar temyiz konusu edilmemiş olmasına ve anılan karar bu yönlerden temyiz incelemesinden de geçmek suretiyle kesinleşmesine rağmen, mahkemece bozma ilamı dışında yeniden güncel asgari ücrete göre hesap raporu alınmış, aradaki fark sebebiyle davacı vekilince birleştirme talepli ek dava açılmıştır. Bozma sonrası Nurdağı Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2019/141 E. sayılı dosyasında bozma ilamı öncesinde alınan 16/04/2015 tarihli aktüer raporu ile hesaplanan tazminattan %20 hatır taşıması indirimi uygulanmak suretiyle bakiye tazminata karar verilmesi gerekirken mahkemece usul ve yasaya aykırı surette; temyize konu edilmeyen ve daha önce kesinleşen yönler gözetilmeksizin dosya yeniden aktüer bilirkişiye gönderilerek 2019 verilerine göre rapor tanzimi cihetine gidilmesi doğru olmamıştır. Bu nedenle mahkemece yapılacak iş; ilk hükme dayanak yapılan raporda hesaplanan tazminat üzerinden %25 yerine %20 hatır taşıması indirimi uygulanarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, açılan ek davanın kabulüne karar verilmesi doğru olmamış, hükmün bu nedenle bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin tüm, davalı vekilinin sair temyiz itirazlarının REDDİNE, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itiazlarının kabulü ile mahkeme hükmünün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalıya geri verilmesine ve aşağıda dökümü yazılı 21,40 TL kalan onama harcının temyiz eden davacıdan alınmasına 05/04/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.