Danıştay 4. Daire 1997/5834 Esas 1998/4320 Karar Sayılı İlamı

Daire : DÖRDÜNCÜ DAİRE
Karar Yılı : 1998
Karar No : 4320
Esas Yılı : 1997
Esas No : 5834
Karar Tarihi : 18/11/998

401 SERİ NOLU TAHSİLAT GENEL TEBLİĞİ'NİN "BORÇLU MÜKELLEFLERİN MEVDUAT HESABI KARŞI HACİZ KONULMASI YOLUNDA DÜZENLENEN HACİZ VE İHTİYATİ HACİZ BİLDİRİMLERİNİN MEVDUAT KABUL EDEN BANKALARIN GENEL MÜDÜRLÜKLERİNE ALACAKLI TAHSİL DAİRELERİNCE DOĞRUDAN TEBLİĞ EDİLMESİNE İLİŞKİN BÖLÜMÜNÜN KANUNA UYGUN OLMAMASI NEDENİYLE İPTALİ GEREKTİĞİ HK.
28.10.1997 gün ve 23154 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 401 seri nolu Tahsilat Genel Tebliğinin,Bankalar nezdinde Türkiye genelinde hak ve alacak araştırmasında zorunluluk görülenler için düzenlenen haciz ve ihtiyati haciz bildirilerinin,mevduat kabul eden bankaların genel müdürlüklerine alacaklı tahsil dairelerince doğrudan tebliğ edilmesine imkan sağlayan bölümü ile bu tebliğe dayalı haciz bildirilerinin iptali istemiyle dava açılmıştır.
6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun'un 62 nci maddesinin 1 nci fıkrasında "Borçlunun, mal bildiriminde gösterilen veya tahsil dairesince tespit edilen borçlu veya üçüncü şahıslar elindeki menkul malları ile gayrimenkullerinden, alacak ve haklarından amme alacağına yetecek miktarı tahsil dairesince haczolunur" denilmiştir. Aynı Kanunun 79 ncu maddesinin 1 nci fıkrasında ise, "Hamiline yazılı olmayan veya cirosu kabil senede dayanmayan alacaklar ile, maaş, ücret, kira vesaire gibi her türlü hakların ve fiilen zabıt tanzimi suretiyle haczi kabil olmıyan üçüncü şahıslardaki menkul malların haczi,borçlu veya zilyed olan veyahut alacak ve hakları ödemesi gereken hakiki, hükmi şahıslara, kurumlara haciz keyfiyetinin tebliği suretiyle yapılır" hükmüne yer verilmiştir.
6183 sayılı Kanun'un 79 ncu maddesinin uygulanmasına yönelik olarak yayımlanan 401 Seri No'lu Tahsilat Genel Tebliği'nde "Haciz ve İhtiyati haciz bildirilerinin amme borçlusunun hak ve alacaklarının bulunduğu veya bulunabileceği banka şubesine doğrudan veya o mahaldeki tahsil dairesi aracılığı ile tebliğ edilmesi işlemlerine bundan böyle de devam edilmekle birlikte günümüzde bankaların teknolojik yapılarındaki gelişmeler dikkate alınarak; 1-Bakanlığımızın belirleyeceği limitin üzerinde borçlu bulunanlar için 2-Bakanlığımızın izni alınarak belirlenen limitin altında borçlu bulunsada bankalar nezdinde Türkiye genelinde hak ve alacak araştırması yapılmasında zorunluluk görülenler için düzenlenen haciz ve/veya ihtiyati haciz bildirilerinin mevduat kabul eden bankaların genel müdürlüklerine alacaklı tahsil dairelerince doğrudan tebliğ edilmesi, uygun görülmüştür" denilmek suretiyle haczin yapılış şekli belirlenmiştir.
Yukarıda açıklaması yapılan 6183 sayılı Kanun'un 62 nci maddesi ancak tahsil dairesince tespit edilen alacak ve haklar için haciz imkanı tanımıştır. Dava konusu yapılan Genel Tebliğde ise,tespit edilme şartı aranmaksızın hak ve alacağın var olup olmadığı dahi bilinmeden haciz uygulaması yapılabileceği belirtilmektedir. Nitekim dosya içerisinde yeralan haciz bildirilerinin incelenmesinden de, haciz bildirilerinin hiç bir alacak ve hak araştırması yapılmadan ve borç miktarı da gözetilmeksizin tüm alacak ve haklara uygulandığı anlaşılmaktadır. Bu durumda Kanunun emredici hükmüyle belirlenen şartlar gözardı edilerek İdareye Kanun hükmünü aşan nitelikte yetki tanıyan dava konusu Genel Tebliğ ile yapılan düzenlemede ve bu Tebliğe dayanılarak davacı kuruma tebliğ edilen haciz bildirilerinde isabet görülmemiştir.
Bu nedenle 401 seri no.lu Tahsilat Genel Tebliğinin; düzenlenen haciz ve ihtiyati haciz bildirimlerinin mevduat kabul eden bankaların genel müdürlüklerine alacaklı tahsil dairelerince doğrudan tebliğ edilmesine ilişkin bölümü ile bu Genel Tebliğ doğrultusunda tesis edilen haciz bildirilerinin iptaline, karar verildi.