BAM Hukuk Mahkemeleri Bakırköy 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/647 Esas 2019/1404 Karar Sayılı İlamı

T.C. BAKIRKÖY 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/647 Esas
KARAR NO : 2019/1404

DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 29/06/2018
KARAR TARİHİ : 19/12/2019
KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 16/01/2020

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA;Davacı vekili dava dilekçesinde özetle;Davacı ....’ın perakende mobilya satışı yapan bir firma olduğunu, davalı .....'nun da mobilya toptan satışı yapan bir işletme olduğunu, davacı ile davalı arasında mobilya alım satımı konusunda şifahi anlaşmanın bulunmakta olup, davalının davacının kendisine sipariş ettiği ürünleri davacıya teslim yükü altına girmiş olduğunu, geçmiş zamanda 05.12.2017 ve 06.01.2018 tarihlerinde taraflar arasında alım satım yapılmış olduğunu, davacı tarafından davalıya toplamda 20.000-TL tutarında sipariş geçilmiş olup, bu siparişler karşılığında davalıya, 30.06.2018 ödeme günü 10.000-TL bedelli ..... numaralı çek ile 09.09.2018 ödeme günlü 10.000-TL bedelli ..... numaralı çeklerin teslim edilmiş olduğunu, ancak davalı tarafından taraflar arasındaki şifahi sözleşme uyarınca teslim edilmesi gereken mobilyaların teslim edilmemiş olup çeklerin de bu güne kadar davacıya iade edilmemiş olduğunu, davalı yanın çekleri haksız olarak elinde bulundurmaktan ve ödeme günlerinde çekler hala tedavülde olduğundan, bankaya ibraz edilerek tahsil etme durumunda olduğunu, davacının davalıya çek bedelleri tutarında bir borcunun bulunmamakta olduğunu, davacının, davalıya ..... Bankası ..... Şubesinin 30.06.2018 ödeme günlü 10.000,00-TL bedelli .... numaralı çek ile 09.09.2018 ödeme günlü 10.000,00-TL bedelli .... numaralı çeklerden dolayı borcu bulunmadığının tespitine ve haksız kazancın önlenmesi bakımından icra takibi yapılmadan önce çeklerin bankaya ibrazında ödenmemesi için teminat mukabilinde ve/veya teminatsız olarak ihtiyati tedbir kararı verilmesini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Usulüne uygun davetiye tebliğine rağmen davalı davaya cevap vermemiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
Dava, kambiyo senetlerinden kaynaklanan menfi tespit davası olup, taraflar arasındaki uyuşmazlığın; dava konusu çeklerin avans olarak verilip verilmediği, bedelsiz kalıp kalmadığı hususlarındadır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık konularında inceleme günü belirlenerek tarafların ticari defter ve belgeleri ile dosya üzerinde yapılacak inceleme sonucunda SMMM bilirkişisinden rapor alınmasına karar verilmiş olup, ibraz olunan bilirkişi ön raporunda özetle; görevlendirme nedeniyle dosyayı teslim aldığını, fakat raporun sonucu için etkili olacak ..... Bankası'ndan çeklerle ilgili bilginin henüz gelmediğinden raporu tamamlayamadığını beyan etmiştir.
.... numaralı 30/06/2018 vadeli 10.000,00-TL bedelli çekin ....bank A.Ş. Genel Müdürlüğü'nden gelen müzekkere de söz konusu çekin ..... Faktoring A.Ş. tarafından tahsil edildiği bildirilmiştir.
..... numaralı 09/09/2018 vadeli 10.000,00-TL bedelli çekin ....bank A.Ş. Genel Müdürlüğü'nden gelen müzekkere de söz konusu çekin ...... San. Tic. yetkilisi ..... tarafından tahsil edildiği bildirilmiştir.
Müzekkere cevaplarının ikmali ile dosya önceki bilirkişiye tevdii edilmiş, alınan bilirkişi ek/kök raporunda özetle; davacı yan vekili tarafından incelemeye sunulan 2017-2018 yıllarına ait Ticari defterlerinin 6102 sayılı TTK ilgili hükümleri yönünden usulüne uygun tutulmuş olduğu kanaatine varıldığı, davacı yan tarafından davalı yana düzenlenen cari hesaba konu faturaların ve verilen çeklerin davacı ticari defterlerinde kayıtlı olduğu, davacı yan kendi ticari defterlerinde davalı yandan dava tarihi olan 29/06/2018 tarihi itibariyle ile 10.000-TL alacaklı olduğu, davalı yanın aksini ispat etmesi halinde 2017-2018 yılı ticari defterlerini, belgeleri ve dayanağı cari hesap dökümlerini incelemeye sunması gerektiği, davalı Şirket tarafından 2017-2018 ticari defterlerinin incelemeye sunulmadığı, davacı yan tarafından davalı yan emrine düzenlenen .... Bankası .... numaralı 30/06/2018 vadeli 10.000-TL’lik çekin, fatura borcuna istinaden davalı .... emrine düzenlendiği, davalı yanın bu çeki ....’a ciro ettiği, ....’un ..... A.Ş.'ye ciro ettiği, .... A.Ş.’nin de ..... Tekstil Turizm San. ve Tic. Ltd.Şti.’ne ciro ettiği, davacı yanın 10.000-TL’lik alacağının, davalı yana verilmiş avans niteliğinde olup, davacı yanın davalı yana düzenlediği .... no.lu 09/09/2018 vadeli çekten davalı ..... tarafından .... San.Tic-....’a ciro edildiği ve bu kişi tarafından tahsil edildiği, dolayısıyla da davacı yanın davalı yandan 10.000-TL alacaklı olduğu kanaati bildirilmiştir.
Dosya kapsamı ve toplanan deliller birlikte değerlendirilmiştir. Kural olarak, çek bir ödeme aracı olup, mevcut bir borcun tasfiyesine yönelik olarak verildiğinin kabulü gerekir. Sebepten bağımsız olarak soyut bir hukuki işlem şeklinde olan çekten dolayı borç altına giren kişilerin bu çekin bedelsiz ya da çekten dolayı borçlu bulunmadığı iddiasında ispat külfeti borçluya aittir. Diğer menfi tespit davalarından farklı olarak kıymetli evrak ilişkisinden kaynaklanan menfi tespit davalarında borç ikrar anlamı taşıyan çekten dolayı alacaklının alacağını ispat etmesi zorunluluğu bulunmamaktadır. Davacı taraf çeklerin avans olarak olarak verildiği ve bedelsiz kaldığı iddiasına dayanmakta ise; bu iddasını aynı kuvvet ve mahiyette yazılı bir belge ya da delille ispatlaması gerekmektedir. Davacı 2 adet 10.000,00-TL bedelli toplam 20.000,00-TL bedelli çeklerden borçlu olmadığının tespitini talep etmiştir. Dava konusu çekler davacı defterlerinde kayıtlıdır. Davacının defterlerine göre davalı tarafça davacıya düzenlenen 20.000,00-TL bedelli fatura kayıtlıdır. Yine dava konusu çeklerle birlikte 3 adet 10.000-TL'lik toplam 30.000,00-TL bedelli çeklerin davacı tarafça davalıya verildiği davacı defterlerinden anlaşılmaktadır. Bu durumda davacı tarafça toplam 20.000,00-TL bedelli çekler yönünden menfi tespit talebinde bulunulmuşsa da kendi defterlerinde dahi 10.000,00-TL alacaklı görünmektedir. Bunun yanında yukarıda belirtildiği üzere çek ödeme aracı olup, çekin bedelsiz kaldığını veya avans olarak verdiğini davacı tarafça ispatlanması gerektiğinden davacı tarafın kendi kayıtlarına göre 10.000,00-TL alacaklı görünmesi ispat için yeterli değildir. Davacı taraf davalıya yemin teklifinde bulunmuş, davalı yemin teklifine icabet ederek duruşmada ki yeminli beyanında imal ettiği koltukları davacıya satma şeklinde aralarında ticari ilişki bulunduğunu, davacıdan bir çok çek aldığını, ticari ilişkinin süreklilik arz ettiğini, en son 09/09/2018 ödeme günlü 10.000,00-TL'lik çeki aldığını, kendisine karşılığında 2 adet toplam 4.500-TL bedelli koltuk takımı verdiğini, davacıya 5.500,00-TL borcunun kaldığını beyan etmiştir. Bu durumda davalının yeminli beyanı nazara alındığında davacının 09/09/2018 keşide tarihli çek yönünden 5.500,00-TL'lik bedel kısmıyla sınırlı olarak davasını ispatladığı, 30/06/2018 keşide tarihli çek yönünden ise davasını ispatlayamadığı anlaşıldığından davanın kısmen kabulüne ilişkin aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere:
1- Davanın kısmen kabulü ile kısmen reddine,
2- ..... Şubesi 30/06/2018 keşide tarihli, 10.000,00-TL bedelli ..... no.lu çek yönünden açılan davanın reddine,
3- ..... ..... Şubesi 09/09/2018 keşide tarihli, 10.000,00-TL bedelli .... no.lu çek yönünden davanın kısmen kabulü ile bu çek bedelinin 5.500,00 TL'lik kısmının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Alınması gereken 375,71-TL harçtan davacı tarafından peşin olarak yatırılan 341,55-TL'nin mahsubu ile eksik kalan 34,16-TL'nin davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
5-Davacı tarafça sarf edilen ilk dava açılış harç gideri 377,45-TL'nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yapılan yargılama gideri olarak toplam 732,70-TL'den kabul-red oranına göre(%27,50) hesaplanan 201,50-TL'nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiye kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
7-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte olan AAÜT gereğince takdir olunan 2.725,00-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8-Davacı tarafça yatırılan ve kullanılmayan bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacı tarafa iadesine,
Dair, tarafların yüzlerine karşı, kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemelerinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 19/12/2019

Katip ....
¸e-imzalıdır


Hakim ....
¸e-imzalıdır