17. Hukuk Dairesi 2015/18690 E. , 2016/4203 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :...........Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tazminat davası üzerine yapılan yargılama sonunda, kararda yazılı nedenlerle davanın kabulüne ilişkin verilen hüküm, davalılar vekilleri tarafından süresi içinde temyiz edilmekle, dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacı vekili, davalılardan ....... adına kayıtlı olan ve diğer davalıya kiralanıp davalı ..."nın sevk ve idaresinde bulunan iş makinasının davacı aracına çarpmasıyla oluşan kazada aracın hasar gördüğünü, araçtaki hasarın ......... Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 2012/76 D.İş sayılı dosyasında alınan rapor ile 9.206,65 TL. olarak saptandığını, kazanın davalı taraf aracının yol çalışması yaparken yolu trafiğe kapatmamasından kaynaklandığını, 9.206,65 TL"lik hasar bedelinin kaza tarihinden işleyecek yasal faiziyle davalılardan müteselsilen tahsilini talep etmiştir.
Davalı ........ .. ... vekili, davalıların işleten ve sürücüsü olduğu iş makinasının diğer davalıya kiralandığını, kaza mahallinin trafiğe kapalı şantiye alanı olduğunu, kusurun davacı sürücüsünde olduğunu, kaza tespit tutanağının kazadan çok sonra düzenlendiğini ve usulsüz olduğunu belirterek Davanın reddini savunmuştur.
Davalı ........ vekili, kazaya karışan iş makinasını diğer davalı şirketten kiraladıklarını, bu araçla Belediye"den ihale ile aldıkları yol yapım işini gerçekleştirdiklerini ve kaza mahallinde her tür işaretlemeyi yaptıklarını, işi veren belediye tarafından da denetlendiklerini, davacı aracının girilmez levhası olan çalışma alanına girerek kazaya neden olduğunu ve asli kusurlu olduğunu, davacının kasko şirketinden hasar bedeli alıp almadığının araştırılması gerektiğini, tespit raporundaki bedelleri kabul etmediklerini belirterek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, kararda yazılı gerekçelerle ve benimsenen bilirkişi raporuna göre; davanın kabulü ile 9.206,65 TL"nin kaza tarihinden işleyecek yasal faiziyle davalılardan müteselsilen tahsiline karar verilmiş; hüküm, davalılar ......... vekili ile davalı .......... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, trafik kazası nedeniyle oluşan araç hasar bedelinin tahsili istemine ilişkindir.
1-Dosya kapsamının incelenmesinde; dava konusu trafik kazasında tarafların kusur oranları ile hasar miktarının tespitine ilişkin olarak mahkemece hükme esas alınan 09.03.2015 tarihli bilirkişi heyeti raporunun, davalı .......... vekiline tebliğ edilmediği görülmektedir. T.C. Anayasası"nın 36/1 maddesinde "Herkes meşru vasıta ve yollardan faydalanmak suretiyle yargı merciileri önünde davacı veya davalı olarak iddia ve savunma ile adil yargılanma hakkına sahiptir" hükmü düzenlenmiştir.Yine 6100 Sayılı HMK"nın 27. maddesinde "Davanın tarafları, müdahiller ve yargılamanın diğer ilgilileri, kendi hakları ile bağlantılı olarak hukuki dinlenilme hakkına sahiptirler.Bu hak;yargılama ile ilgili olarak bilgi sahibi olunmasını,açıklama ve ispat hakkını içerir" düzenlemesine yer verilmiştir.Bir davanın görülmesi için taraf teşkilinin sağlanması esas olup, hakimin bu hususu re"sen gözetmesi gerekir. Yargılamanın sağlıklı bir biçimde sürdürülebilmesi, iddia ve savunma ile ilgili delillerin eksiksiz toplanıp tartışılabilmesi, davanın süratle sonuçlandırabilmesi, öncelikle tarafların yargılamanın aşamalarından haberdar edilmesi ile mümkündür.Bu husus da usulüne uygun olarak tebligat yapılması ile sağlanabilir.
Adil yargılanma hakkının kapsamında yer alan savunma haklarının etkin biçimde kullanılmasını teminen konulan yasal düzenlemelerden biri de davada esaslı işlem olan bilirkişi raporlarının taraflara tebliğine ilişkin düzenlemedir.6100 Sayılı HMK"nın 280/1 maddesi " Bilirkişi, raporunu, varsa kendisine incelenmek üzere teslim edilen şeylerle birlikte bir dizi pusulasına bağlı olarak mahkemeye verir; verildiği tarih rapora yazılır ve duruşma gününden önce birer örneği taraflara tebliğ edilir " hükmünü amirdir.
Somut olayda, davalı ................ vekiline mahkemenin hükme esas aldığı kusur ve hasar hesabına ilişkin bilirkişi raporu tebliğ edilip rapora karşı varsa
itirazları alınmaksızın, 10.04.2015 tarihli celsede davanın esası hakkında karar verildiği anlaşılmaktadır.
Bu durumda mahkemece, kusur oranlarının ve hasar miktarının belirlenmesine ilişkin bilirkişi raporunun davalı ...... ... vekiline usule uygun şekilde tebliğ edilmesi ve itiraz süreleri beklenerek davalıların itiraz hakkını kullanması sağlanmak suretiyle savunma ve delillerinin toplanması ve sonucuna göre karar verilmesi gerekirken yazılı olduğu biçimde davalıların itiraz ve savunma hakkı kısıtlanarak yargılamaya devam edilmek suretiyle hüküm kurulması doğru görülmemiş ve bozmayı gerektirmiştir.
2-Bozma ilamının kapsam ve şekline göre, davalılar ....... ... vekili ile diğer davalı ........... vekilinin bozma ilamı kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalılar ............ vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA; (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davalılar .......... ... vekili ile diğer davalı ........ vekilinin bozma ilamı kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, 4.4.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.