BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/319 Esas 2019/1040 Karar Sayılı İlamı

T.C.
İSTANBUL
1.ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/319 Esas
KARAR NO : 2019/1040 Karar

DAVA : İstirdat (Ticari Satıma Konu Malın İadesi)
DAVA TARİHİ : 10/04/2018
KARAR TARİHİ : 18/12/2019

Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Ticari Satıma Konu Malın İadesi) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA/
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; 26/10/2017 tarihinde müvekkilinin iş yerinde kasa patlatmak suretiyle hırsızlık yapıldığını ve meşru hamili olduğu 18 adet çekin çalındığını, bu çekler hakkında ... 6. Asliye Ticaret Mahkemesi'nin ...sayılı dosyası ile ödeme yasağı kararı alındığını ve ... Cumhuriyet Başsavcılığı'nın ... Sor. sayılı dosyası ile şikayette bulunduklarını, bu çeklerden keşidecisi ...Tic. Ltd. Şti. olan ...banka/ ... Şubeesi ... hesap, ... numaralı, 31/03/2018 tarihli ve 1.429,00 Euro bedelli çekin davalılar tarafından bankaya ibraz edildiğini, çekin arka yüzündeki müvekkiline ait kaşe ve imzanın sahte olduğunu, çekte ciroları bulunan tüm davalıların gerçek ciranta ve gerçek hamil olmadıklarını, bu nedenlerle dava konusu çek hakkında açılmış veya açılacak icra takibi/ ihtiyati haciz hakkında teminatsız veya makul bir teminat karşılığında icranın durdurulması yönünde tedbir kararı verilmesini, yapılacak yargılama neticesinde çekin taraflarına iadesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA/
Davalı ...Ş. vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkili şirket ile davalı ... Tic. Ltd. Şti. arasında 01/12/2016 tarihli Faktoring Sözleşmesi imzalandığını, sözleşme kapsamında alacağın tahsili amacıyla ... 25. İcra Müdürlüğü'nün ... E. sayılı dosyası ile borçlular hakkında icra takibi başlatıldığını, takip borçlularından ... Ltd. Şti.'nin 10/10/2017 tarihli, ... nolu ve 6.500,00 TL tutarlı faturayı müvekkili şirkete ibraz ederek ...banka/ ... Şubesine ait 31/03/2018 tarih, ... nolu ve 1.429,00 Euro bedelli emre yazılı çekin işleme alındığını, çek bedelinin davacı tarafça hiçbir itirazi kayıt ileri sürülmeksizin ödendiğini, dava konusu çek hakkında ödeme yasağı kararı verilmiş olmasının müvekkili şirketin hamillik ve takip hakkını ortadan kaldırmayacağını, müvekkilinin çekin iktisabında kötü niyet ve ağır kusurunun bulunmadığını, bu nedenlerle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Diğer davalılar davaya cevap vermemiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE/
Dava, rıza dışı elden çıkan çekin istirdadı davasıdır.
Davacı, 20/10/2017 tarihinde işyerinde geceleyin kasanın patlatılması suretiyle dava konusu çekin de içlerinde bulunduğu 18 adet çekin çalındığını, bu nedenle ... 6. ATM ... Esas sayılı dosyası üzerinden çek iptali davası açıldığını ve ... CBS'nin ... Soruşturma sayılı dosyası üzerinden suç duyurusunda bulunulduğunu, ancak çek iptali davasının devam ettiği esnada keşidecisi ... Ltd. Şti ve muhattabı ...bank/ ... Şube olan, 31/03/2018 - 1.429,00 Euro bedelli ve ... seri nolu çekin davalılar tarafından bankaya ibraz olunduğunu, oysa kendilerinin işbu çekin meşru hamili olduklarını, çekin arka yüzünde kendileri adına yapılan cirodaki kaşe ve imzanın sahte olduğunu, bu nedenle öncelikle takibin durdurulmasını ve çekin kendilerine iadesini talep ettiği görülmektedir.
İhtilaf, davacı şirketin ... seri nolu çekin meşru hamili olup olmadığı ve davalılardan istirdadı gerekip gerekmediği noktalarında toplanmaktadır. Ancak taraf defter ve belgeleri ile imzanın incelenmesi hukuk dışında özel ve teknik bilgiyi gerektirdiğinden HMK m.266 gereği mahkemenin tarafların talebi yahut kendiliğinden vereceği karar ile bu hususları bilirkişiye tespit ettirmesi mümkündür.
İstirdadı talep edilen çekin incelenmesinde, çekin ... - 31/03/2018 tarihli, 1.429,00 Euro bedelli, ... seri nolu, muhattabın ...nbank/ ... Şubesi, keşidecisinin ... Ltd. Şti., avalin ..., lehtarın ... Ltd. Şti ve ciro zincirinin sırası ile ... Ltd. Şti., ... Ltd. Şti., ... Ltd. Şti ve ... AŞ olduğu ve çekin süresinde ... Bankası AŞ ... Şubesi'ne ibraz edilmiş olduğu görülmektedir.
... 25. İcra Müdürlüğü'nün ... Esas sayılı dosyası üzerinden celp edilen evrakların incelenmesinde; dahili dava edilen/alacaklı ... AŞ tarafından borçlular ... Ltd. Şti., ..., ... Ltd. Şti, ... Ltd. Şti., ... Ltd. Şti aleyhine 25/09/2018 tarihinde kambiyo senetlerine mahsus yolla ... seri nolu çeke dayalı olarak, 1.429,00 Euro asıl alacak, 18,31 Euro işlemiş faiz, 142,90 Euro çek tazminatı, 4,29 Euro komisyon olmak üzere toplam 1.594,50 Euro alacağın takip tarihinden itibaren asıl alacağa işleyecek faizi ile birlikte tahsilinni talep edildiği ve takin konusu borcun keşideci tarafından ödendiği görülmektedir.
Mali müşavir bilirkişi ...'ndan alınan 29/07/2019 tarihli bilirkişi raporu ile; ... seri nolu çekin davalı ... Ltd. Şti ile davalı ... şirketi arasında akdedilen faktoring sözleşmesi ve davalı ... Ltd. Şti ile davalı ... Ltd. Şti. arasındaki ticari ilişkiden kaynaklanan faturaya konu borcun kullandırılan kredi karşılığında temliki ile birlikte dava konusu çekin davalı ... Ltd. Şti tarafından davalı ... şirketine ciro ve teslim edildiği, dolayısıyla davalı ... şirketinin usulüne uygun faktoring işlemi neticesinde çeki teslim aldığı, bu çek karşılığı davalı ... şirketi tarafından davalı ... Ltd. Şti'ye 09/11/2017 tarihinde 5.372,00 TL ödeme yapıldığını, davalı ... şirketi tarafından çekin ... 25. İcra Müdürlüğü'nün ... Esas sayılı dosya üzerinden icraya konulduğu ve bedelinin keşideci tarafından ödendiği tespit edilmiştir.
6102 sayılı TTK m.778/1-a atfı kapsamında m.686/2'nin “Poliçe herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, birinci fıkrada yazılı hükümlere göre hakkı anlaşılan yeni hamil, ancak poliçeyi kötü niyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisabında ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o poliçeyi geri vermekle yükümlüdür.” şeklindeki hükmü gereği davacının, bonoyu davalılardan geri alması veya bonoya konu borçtan dolayı sorumlu olmaması için bonoyu iktisap edenin bonoyu iktisapta kötüniyetli olduğunu veya ağır kusuru olduğunu ispat etmesi gerekir. Aksinin kabulü kıymetli evrakın mücerretlik ilkesini ortadan kaldırır. (bkz. Yargıtay 11. HD. 08.02.2016 tarih 2015/9998 E. ve 2016/1058 K.)
Bu çerçevede kötü niyetten maksat, senedin önceki hamilin elinden rızası hilafına çıktığını bilmek veya bilebilecek durumda bulunmaktır. Ağır kusur ise senedin iktisabında olağan özenin gösterilmemesini ifade eder. (Poroy-Tekinalp, Kıymetli Evrak Hukuku Esasları, Genişletilmiş 15.baskı, s. 154 vd.)(bkz.HGK.13.06.2012 trh 2012/19-185 E. ve 2012/386 K.)
eTTK.nun 598/2 (TTK m.686/2.) maddesindeki “poliçe hamilin elinden herhangi bir surette çıkmış bulunursa...”ibaresi, poliçenin önceki hamilin elinden rızası hilafına çıkmış olmasını, yani çalınmasını, tehdit ya da hile ile alınmasını, kaybedilmesini veya rıza ile fakat devri sakatlayan hukuki olgularla elden çıkmasını ifade etmektedir. Ancak senedi çalan veya hile ile hamilinden alan ya da bulan kişinin sahte ciro ile devretmesi halinde, bunu bilmeyen ve bilebilecek durumda da olmayan; eş söyleyişle, kötüniyetli ve ağır kusurlu bulunmayan (yeni) hamil korunur. (Poroy-Tekinalp, Kıymetli Evrak Hukuku Esasları, Genişletilmiş 15.baskı, s. 154 vd.)(bkz.HGK.13.06.2012 trh 2012/19-185 E. ve 2012/386 K.)
Çekte lehdar olan davacının cirosunun sahte olması (bkz. Yargıtay 11. HD. 19.10.2015 tarih 2015/3692 E. ve 2015/10648 K.), dava konusu çekin davacıya ait iş yerinden çalınmış olması ve bu suretle davacının elinden rızası hilafına çıkması tek başına, hamilin çeki kötüniyetle iktisap ettiğini veya iktisapta ağır kusurlu olduğunu göstermez. (bkz. Yargıtay 11. HD. 08.02.2016 tarih 2015/9998 E. ve 2016/1058 K.)
Dosya kapsamıyla keşidecinin ciranta imzasının sahteliği nedeniyle işbu menfi tespit davasını açmış ise de ciro imzasının sahteliği senet lehtarına karşı ileri sürülemez. TTK m.677'de düzenlenen imzaların istiklali ilkesine göre bono üzerindeki imzaların geçersizliği diğer imzaların geçerliliğini etkilemez. (bkz. Yargıtay 19. HD. 27/11/2006 tarih, 2006/4577 E. - 2006/11220 K. - 19. HD. 05/02/2018 tarih, 2016/15082 E. - 2018/373 K.)
Bu çerçevede somut olaya bakıldığında, dava dosyasının inclenmesinde; istirdadı talep edilen çekin son hamilinin dahili dava edilen ... AŞ olduğu ve bu çekin işbu dava açıldıktan sonra ... 25. İcra Müdürlüğü'nün ... Esas sayılı dosyası üzerinden takibe konu edildiği ve keşideci tarafından ödenmiş olduğu görülmektedir.
Bilirkişi raporu ile de tespit edildiği üzere istirdadı talep edilen çekin davalı ... Ltd. Şti ile davalı ... şirketi arasında usulüne uygun ve davalı ... Ltd. Şti ile davalı ... Ltd. Şti arasında vuku bulan ticari ilişkiden kaynaklı ve temlik edilen alacağın tahsili çin dava konusu çekin ciro ve teslim edilmek suretiyle son hamil davalı ... şirketine teslim edildiği ve dosya kapsamıyla davalı ... şirketinin çeki iktisap ederken kötü niyetli olduğu veya ağır bir kusuru da bulunduğu tespit edilememiş olduğundan davalılar ... Ltd. Şti ve ... Ltd. Şti bakımından ellerinde iadesi mümkün bir çek olmadığından ve davalı ... şirketi bakımından ise çeki iktisap ederken kötü niyetli veya ağır kusuru ispat edilmemiş olduğundan davanın rerddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
Davanın REDDİNE,
Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince alınması gereken 44,40 TL maktu karar harcının, peşin yatırılan 122,45 TL harçtan mahsubu ile bakiye 78,05 TL harcın kararın kesinleşmesi ve talep halinde davacıya iadesine,
Davalı ...Ş. lehine karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince red edilen miktar üzerinden hesaplanan 2.725,00 TL maktu vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalı ...Ş.'ye verilmesine,
Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
Taraflarca yatırılan bakiye gider avansının kararın kesinleşmesi halinde yatırana iadesine,
Davalı vekilinin yüzüne karşı, davacının yokluğunda gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi'nde İSTİNAF yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 18/12/2019

Katip ...
e-imza


Hakim ...
e-imza



Harç/ Masraf Dökümü
Peşin Harç : 122,45 TL
Karar Harcı : 44,40 TL
Bakiye Harç : 78,05 TL

Davacı Gider Avansı
Yatırılan Avans : 1.065,00 TL

Davalı Gider Avansı
Yatırılan Avans : 0,00 TL

Yargılama Gideri Detayları
Bilirkişi Ücreti : 800,00 TL
Posta Giderleri : 200,80 TL