Yargıtay 4. Hukuk Dairesi 2021/9437 Esas 2022/3616 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi

Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı Uyuşmazlık Hakem Heyeti tarafından başvurunun kabulüne dair verilen karara karşı davalı vekilinin itirazı üzerine Sigorta Tahkim Komisyonu İtiraz Hakem Heyeti tarafından verilen 09/08/2017 tarihli davalı vekilinin itirazının kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Davacı vekili; 28/06/2009 tarihinde müvekkilinin eşi ... ... sevk ve idaresindeki davalı şirkete ... poliçesi ile sigortalı olan araç ile dava dışı tırın karıştığı kaza sonrasında müvekkilinin oğlu ... ...'nin vefat ettiğini, müvekkilinin eşi ... ...'nin Çankırı Ağır Ceza Mahkemesinin 2011/6 Esas ve 2012/18 Karar sayılı dosyasında alınan bilirkişi raporuna göre %100 kusurlu bulunduğunu, davalı şirkete bu davadan önce 15/09/2019 tarihinde bir dava açıldığını, davanın açılmamış sayıldığını ancak temerrüt tarihinin en az bu tarih olduğunu, davalı şirkete tazminat talepli başvuru yapılmasına rağmen herhangi bir ödeme yapılmadığını, fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydıyla PMF 1931 tablosuna göre ve Yargıtay kararları doğrultusunda 5.000,00 TL destek tazminatının kaza tarihinden itibaren avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili, davanın reddini savunmuştur.
Sigorta Hakem Heyeti tarafından, iddia, savunma ve toplanan delillere göre;başvuru talebinin kabulü ile 51.914,74 TL destekten yoksun kalma tazminatının 29/11/2016 tarihinden itibaren yasal faizi ile davalıdan tahsiline, karar vermiş, verilen karara karşı, davalı vekili tarafından İtiraz Hakem Heyeti nezdinde itiraz edilmiş; İtiraz Hakem Heyeti tarafından davalının itirazın kabulüne, başvurunun reddine karar verilmiş; bu karara karşı, davacı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuştur.
İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi tarafından;Davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile; yukarıda esas ve karar numarası yazılı İtiraz Hakem Heyeti kararının HMK'nın 353/1-a/6 maddeleri uyarınca kaldırılmasına,
karar verilmiştir.
1-Yargıtay İçtihadı Birleştirme Hukuk Genel Kurulu’nun 19/06/2020 tarih, 2019/4-2019/1 sayılı kararı ile 5684 Sayılı Sigortacılık Kanunu’nun 30. maddesi ile kurulan sigorta tahkim komisyonu itiraz hakem heyetinin bölge adliye mahkemelerinin faaliyete başladığı 20/07/2016 tarihinden sonra itiraz üzerine verilen kararlarının temyiz kanun yoluna tabi olduğu kararlaştırıldığından, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 9.Hukuk Dairesi'nin 12/12/2019 tarih, 2017/2194 Esas-2019/3984 Karar sayılı kararının kaldırılarak davacı vekilinin Sigorta Tahkim Komisyonu İtiraz Hakem Heyeti kararına yönelik temyiz isteminin incelenmesi gerekmiştir.
2-Dava, trafik kazasından kaynaklanan destekten yoksun kalma tazminat istemine ilişkindir.
Davacının destekten yoksun kalma tazminat talebi üzerine Uyuşmazlık Hakem Heyetince başvurunun kabulüne karar verilmiş, karara karşı başvuruda bulunan davacı tarafından yapılan itiraz üzerine İtiraz Hakem Heyetince, 5684 sayılı Yasa'nın 30/14.maddesi gereğince daha önce mahkemeye intikal etmiş olayla ilgili Sigorta Tahkim Komisyonuna başvurulmasının mümkün olmadığı gerekçesiyle Uyuşmazlık Hakem Heyeti kararının kaldırılmasına başvurunun reddine karar verilmiştir.
Uyuşmazlık Hakem Heyeti ve İitiraz Hakem Heyetince, kesin hüküm oluşturduğu iddia edilen İstanbul 8.Asliye Hukuk Mahkemesinin dosya içinde bulunan gerekçeli karar örneğinden; davacılar ... ... ve ...'nin, arasında davalı ... Sigorta A.Ş.'ninde olduğu davalılar aleyhine 15/09/2009 tarihinde maddi tazminat talebiyle dava açtığı,Mahkemece 30/12/2011 tarihinde HMK'nın 150.maddesi gereğince davanın açılmamış sayılmasına karar verildiği ve kararın 20.04.2021 tarihinde temyiz edilmeden kesinleştiği anlaşılmaktadır.
Sigortacılık Kanunu'nun 30/14. maddesi;
“Mahkemeye ve Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun hükümleri uyarınca Tüketici Sorunları Hakem Heyetine intikal etmiş uyuşmazlıklarla ilgili olarak Komisyona başvuru yapılamaz,
Düzenlemesi yer almakta olup bu düzenleme özel bir dava şartıdır. Aynı taraflar arasında aynı konuda açılan derdest davalar ile kesin hüküm oluşturan davalar madde kapsamında değerlendirilmelidir.
Davanın açılmamış sayılması kararı nihai bir karardır. Yargıtay HGK'nın 07/02/2001, 20-100/108 sayılı kararında da belirtildiği gibi HMK'nın 150.maddesine göre, davacının açılmamış sayılacağı kararı yasanın emredici nitelikte hükmü gereği olup başkaca bir işleme gerek kalmaksızın kendiliğinden yürürlük kazanır.
Davanın açılmamış sayılması, bu konuda herhangi bir davanın bulunmadığı anlamına gelir. Bu sebeple daha önce açılan fakat HMK'nın 150/6.maddesi hükmü uyarınca açılmamış sayılan dava dolayısıyla daha önce ortaya çıkmış bulunan sonuçlar ( örneğin zamanaşımı kesilmesi veya sürenin durması gibi) açılacak olan ikinci dava bakımından kesinlikle dikkate alınmaz. Hangi sebeple olursa olsun açılmamış sayılan davadaki talep dahi vaki olmamış sayılır. (HMK'nın 150/7). Bu sebeple açılmamış sayılan davada verilen dava dilekçesindeki talep miktarı sonradan açılacak davalar bakımından önleyici veya sonuç doğurucu etki meydana getirmez. Maddi hukuk bakımından açılmamış sayılan davanın mevcut kabul edilmemesi gerekir.
Somut olayda, kesin hüküm oluşturduğu iddia edilen İstanbul 8.Asliye Hukuk Mahkemesinin ilamı ile HMK'nın 150. maddesi gereğince davanın açılmamış sayılmasına karar verildiğinden bu karar kesin hüküm sonuçlarının doğurmayacağından başka bir ifadeyle maddi hukuk bakımından dava mevcut kabul edilmeyeceğinden İtiraz Hakem Heyetince 5684 sayılı Yasa'nın 30/14.maddesi kapsamında değerlendirilerek daha önce mahkemeye başvuruda bulunulduğu gerekçesi ile başvurunun reddine karar verilmiş olması doğru olmadığından kararın bozulmasına karar verilmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 9.Hukuk Dairesi'nin 12/12/2019 tarih, 2017/2194 Esas-2019/3984 Karar sayılı ilamının KALDIRILMASINA, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacıya geri verilmesine 01/03/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.