MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki maddi ve manevi tazminat davası üzerine yapılan yargılama sonunda, kararda yazılı nedenlerle davanın kısmen kabulüne ilişkin verilen hüküm, davalı.... vekili tarafından süresi içinde temyiz edilmekle, dosya incelendi, gereği düşünüldü:

-K A R A R-

Davacılar vekili, davalıların işleteni, sürücüsü ve trafik sigortacısı olduğu otobüsün kontrolünü kaybedip yaya kaldırımına çıkmasıyla oluşan kazada davacı ..."in ağır yaralandığını, davalı sürücünün kazada tam kusurlu olduğunu, davacı ..."in eşi olan diğer davacı ..."in eşiyle ilgilenmesi nedeniyle uzun süre işine gidemediğini ve kazanç kaybına uğradığını, davacı ..."in yaralanması nedeniyle oluşan tedavi masrafı, maluliyet tazminatı zararı doğduğunu, kaza nedeniyle tüm davacıların manevi olarak da zarar gördüğünü belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 5.000,00 TL. maddi tazminatın tüm davalılardan; davacı ... için 75.000,00 TL, davacı ... için 10.000,00 TL. ve çocuklardan her biri için 5.000,00"er TL"den toplam 95.000,00 TL. manevi tazminatın sigorta şirketi dışındaki davalılardan kaza tarihinden işleyecek reeskont faiziyle birlikte müteselsilen tahsilini talep etmiş; 17.08.2012 tarihli ıslah dilekçesiyle maddi tazminat talebini 5.569,00 TL"ye yükseltmiştir.

Davalı ... vekili, davalı sürücünün durağa yaklaşmak için sağa direksiyon kırması anında direksiyonun kilitlenmesi nedeniyle kazanın meydana geldiğini, davalı sürücünün kusuru olmadığını, kaza sonrası gösterilen iyiniyetli çabanın manevi tazminat takdirinde dikkate alınması gerektiğini, taleplerin fahiş olduğunu belirterek davanın reddini savunmuştur.
Davalı ... vekili, kazanın teknik arızadan oluştuğunu ve davalının kusuru olmadığını, yaralanan davacı dışındaki davalıların manevi tazminat talep haklarının olmadığını, talep olunan bedellerin fahiş olduğunu belirterek davanın reddini savunmuştur.
Davalı sigorta şirketi vekili, diğer davalı ..."ye ait yolcu otobüsünün trafik sigortacısı olduklarını, poliçe limitiyle sınırlı olarak ve sigortalının kusuru oranında davacının gerçek zararından sorumlu olduklarını, maddi talepler bakımından aktüer bilirkişiden rapor alınması gerektiğini belirterek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, kararda yazılı gerekçelerle ve benimsenen bilirkişi raporuna göre; davacı tarafın maddi tazminat isteminin kısmen kabulü ile 5.569,00 TL"nin tüm davalılardan kaza tarihinden işleyecek yasal faiziyle birlikte tahsili ile davacı ..."e ödenmesine; davacıların manevi tazminat isteminin kısmen kabulü ile davacı ... için 60.000,00 TL, Kemal için 10.000,00 TL. ve çocuklardan her biri için 5.000,00"er TL"nin kaza tarihinden işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılar ... İşletmeleri Genel Müdürlüğü ile ..."dan müteselsilen tahsiline karar verilmiş; hüküm, davalı ... İşletmeleri Genel Müdürlüğü vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, cismani zarara yol açan trafik kazası nedeniyle maddi tazminat ile yaralanan davacı ve yakınlarının manevi tazminat istemine ilişkindir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde, dayanılan delillerin tartışılıp değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına, manevi tazminatın takdirinde (davacı ... dışındaki davacılar için takdir olunan manevi tazminat bakımından) TBK"nun 56 (eski BK 47) Maddesindeki özel haller dikkate alınarak hak ve nesafet kuralları çerçevesinde hüküm kurulmuş olmasına göre; davalı ... İşletmeleri Genel Müdürlüğü vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.

2-Davacı tarafça, davaya konu trafik kazasında cismani zarara uğrayan davacı ... için 75.000,00 TL. manevi tazminat talebinde bulunulmuş; mahkemece istem kısmen kabul edilerek davacı lehine 60.000,00 TL. Manevi tazminata hükmolunmuştur.
TBK"nun 56. maddesi (eski Borçlar Kanunu 47) hükmüne göre hakimin özel halleri göz önünde tutarak manevi zarar adı ile hak sahibine verilmesine karar vereceği bir para tutarı adalete uygun olmalıdır. Hükmedilecek bu para, zarara uğrayanda manevi huzuru doğurmayı gerçekleştirecek tazminata benzer bir fonksiyonu olan özgün bir nitelik taşır. Bir ceza olmadığı gibi, mamelek hukukuna ilişkin zararın karşılanmasını da amaç edinmemiştir. O halde, bu tazminatın sınırı onun amacıca göre belirlenmelidir. Takdir edilecek miktar, mevcut halde elde edilmek istenilen tatmin duygusunun etkisine ulaşmak için gerekli olan kadar olmalıdır. 22.06.1966 günlü ve 7/7 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı"nın gerekçesinde takdir olunacak manevi tazminatın tutarını etkileyecek özel hal ve şartlar da açıkça gösterilmiştir. Bunlar her olaya göre değişebileceğinden hakim bu konuda takdir hakkını kullanırken ona etkili olan nedenleri de karar yerinde objektif ölçülere göre isabetli bir biçimde göstermelidir.
Hakimin bu takdir hakkını kullanırken, ülkenin ekonomik koşulları, tarafların sosyal ve ekonomik durumları, paranın satın alma gücü, tarafların kusur durumu, olayın ağırlığı, olay tarihi gibi özellikleri göz önünde tutması ve buna göre manevi tazminat takdir edilmesi gerektiği açıkça ortadadır. (HGK 23/06/2004, 13/291-370)
Yukarıda açıklanan ilkeler ışığında, manevi tazminat zenginleşme aracı olmamakla beraber, bu yöndeki talep hakkında hüküm kurulurken olay sebebiyle duyulan acı ve elemin kısmen de olsa giderilmesi amaçlanmalı ve bu sebeple tarafların sosyal ve ekonomik durumları ile birlikte olayın meydana geliş şekli de gözönünde tutularak, hak ve nesafet kuralları çerçevesinde bir sonuca varılmalıdır. Zira, M.K"nun 4. Maddesinde, kanunun takdir hakkı verdiği hallerde hakimin hak ve nesafete göre hükmedeceği öngörülmüştür.
Yukarıda belirtilen hususlar dikkate alındığında, davacılardan ... için takdir olunan manevi tazminatın çok yüksek olduğu görülmüş ve hakkaniyete uygun bir manevi tazminata hükmedilmek üzere kararın bozulması gerekmiştir.

O halde mahkemece, meydana gelen trafik kazası sonucu yaralanma ve geçici süreyle malul kalma nedeniyle duyulan acı ve elemin kısmen de olsa giderilmesi amacıyla tarafların sosyal ve ekonomik durumları, davacının daimi işgöremezliğinin bulunmaması ve kusur oranları gözönünde tutularak, olay tarihindeki paranın alım gücüne uygun düşen, davacı tarafta manevi tatmini sağlarken davacı taraf için zenginleşmeye, davalı taraf için ise fakirleşmeye yol açacak nitelikte olmayan daha düşük manevi tazminata hükmedilmesi gerekirken, somut olay ile bağdaşmayan miktarda manevi tazminata hükmedilmesi uygun görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davalı ... İşletmeleri Genel Müdürlüğü vekilinin yerinde görülmeyen sair temyiz itirazlarının reddine; (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davalı ... İşletmeleri Genel Müdürlüğü vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalı ... İşletmeleri Genel Müdürlüğüne geri verilmesine 09/05/2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.