21. Hukuk Dairesi 2013/21949 E. , 2014/1718 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi
Davacı, iş kazası sonucu maluliyetinden doğan maddi ve manevi tazminatın ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davacı vekilince duruşmalı olarak temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan ve temyiz konusu hükme ilişkin dava, Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 438. maddesinde sayılı ve sınırlı olarak gösterilen hallerden hiçbirine uymadığından Yargıtay incelemesinin duruşmalı olarak yapılmasına ilişkin isteğin reddine karar verildikten sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
K A R A R
Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici nedenlere göre davacılar vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazlarının reddine,
Dava, ....02.1998 tarihindeki iş kazasında yaralanarak %......oranında sürekli iş göremezliğe maruz kalan sigortalının maddi ve manevi zararlarının giderilmesi istemlerine ilişkindir.
Mahkemece, ...000,00 TL maddi, 250,00 TL manevi tazminatın davalılardan müteselsilen tahsiline karar verilmiştir.
Dosya kapsamındaki kayıt ve belgelerden, Mahkemece verilen ........2012 tarihli kararın davalılardan yalnızca ... ... San.Tic.A.Ş tarafından temyiz edilmesi üzerine Dairemizin ....02.2013 tarih 2012/23372Esas-2013/1965 Karar sayılı kararı ile anılan hükmün bozulduğu, bozma ilamında özetle; temyiz eden davalı ...nin sair temyiz itirazlarının reddi ile davacının ... yıllık zamanaşımı süresi sonrasında artırdığı müddeabihe karşı davalı şirketin (... ... San.Tic.A.Ş) süresinde zamanaşımı definde bulunmasına göre ıslah ile artırılan maddi tazminat kısmının kabulüne karar verilmesinin hatalı olduğunun belirtildiği ve Mahkemece bozmaya uyulduğu anlaşılmıştır.
Temyize konu edilen ....07.2013 tarihli Mahkeme kararında sair yönlerden bir yanlışlık bulunmamakla birlikte, ....02.2013 tarihli hükmün yalnızça davalı ...lehine bozulduğu, anılan hükmün diğer davalı ... bakımından kesinleştiği ve bu kapsamda da davacı yararına usuli kazanılmış hak durumunun oluştuğu hususu göz önünüde tutulmaksızın karar verilmesi doğru bulunmamıştır.
Şöyle ki; Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununda “usuli kazanılmış hak” kavramına ilişkin açık bir hüküm bulunmamaktadır. Bu kurum, davaların uzamasını önlemek, hukuki alanda istikrar sağlamak ve kararlara karşı genel güvenin sarsılmasını önlemek amacıyla Yargıtay uygulamaları ile geliştirilmiş, öğretide kabul görmüş ve usul hukukunun vazgeçilmez, ana ilkelerinden biri haline gelmiştir. Anlam itibariyle, bir davada, mahkemenin yada tarafların yapmış olduğu bir usul işlemi ile taraflardan biri lehine doğmuş ve kendisine uyulması zorunlu olan hakkı ifade etmektedir.
Mahkemenin, Yargıtay’ın bozma kararına uyması ile bozma kararı lehine olan taraf yararına bir usuli kazanılmış hak doğabileceği gibi, bazı konuların bozma kararı kapsamı dışında kalması yolu ile de usuli kazanılmış hak gerçekleşebilir. Yargıtay tarafından bozulan bir hükmün bozma kararının kapsamı dışında kalmış olan kısımları kesinleşir. Bozma kararına uymuş olan mahkeme kesinleşen bu kısımlar hakkında yeniden inceleme yaparak karar veremez. Bir başka anlatımla, kesinleşmiş bu kısımlar, lehine olan taraf yararına usuli kazanılmış hak oluşturur (04.02.1959 gün ve .../5 sayılı YİBK).
Kazanılmış haklar Hukuk Devleti kavramının temelini oluşturan en önemli unsurlardandır. Kazanılmış hakları ortadan kaldırıcı nitelikte sonuçlara yol açan yorumlar Anayasanın ...maddesinde açıklanan “Türkiye Cumhuriyeti sosyal bir hukuk devletidir” hükmüne aykırılık oluşturacağı gibi toplumsal kararlılığı, hukuksal güvenceyi ortadan kaldırır, belirsizlik ortamına neden olur ve kabul edilemez.
Tüm bu açıklamalardan sonra somut olayda, Mahkemenin ........2012 tarihli kararının davalılardan yalnızca ... ... San.Tic.A.Ş. Tarafından temyiz edildiğinin anlaşılmasına göre anılan bu kararın hükmü temyiz etmeyen davalı ... yönünden kesinleştiği ve bu durumunda davacı yararına usuli kazanılmış hak teşkil ettiğinin gözetilmeden yazılı biçinde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
Ne varki bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılamayı gerektirmediğinden hüküm bozulmamalı,H.U.M.K"nın 438/...maddesince düzeltilerek onanmalıdır.
SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle;
...Mahkemenin ....07.2013 tarihli kararının ...maddesinde yazılı olan "...davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline fazlaya yönelik talebin reddine," ibaresinin silinerek yerine "... mükerrer tahsile neden olmamak koşuluyla davalı ...Ş."den alınarak davacıya ödenmesine, fazlaya yönelik talebin reddine." ibaresinin yazılmasına.
2) Mahkemenin ....07.2013 tarihli kararının 1. maddesinin sonuna yeni bir bend olarak " ........2012 tarihli Mahkeme kararının hükmü temyiz etmeyen davalı ... bakımından kesinleştiğinden bu davalı bakımından yeniden karar verilmesine yer olmadığına." ibaresinin eklenmesine.
3) Mahkemenin ....07.2013 tarihli kararının 2. maddesinde yazılı olan "...davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline fazlaya yönelik talebin reddine," ibaresinin silinerek yerine "... mükerrer tahsile neden olmamak koşuluyla davalı ...Ş."den alınarak davacıya ödenmesine, fazlaya yönelik talebin reddine." ibaresinin yazılmasına.
4) Mahkemenin ....07.2013 tarihli kararının 4. maddesinde yazılı olan "...davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, bakiye kalan kısmın davacı üzerinde bırakılmasına."ibaresinin silinerek yerine "...mükerrer tahsile neden olmamak koşuluyla davalı ...Ş."den alınarak davacıya ödenmesine, bakiye kalan kısmın davacı üzerinde bırakılmasına." ibaresinin yazılmasına.
5) Mahkemenin ....07.2013 tarihli kararının 5. maddesinde yazılı olan "...davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline,..." ibaresinin silinerek yerine "... mükerrer tahsile neden olmamak koşuluyla davalı ...Ş."den alınarak davacıya ödenmesine,..." ibaresinin yazılmasına.
6)Mahkemenin ....07.2013 tarihli kararının 6. maddesinde yazılı olan "...davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline,..."ibaresinin silinerek yerine "... mükerrer tahsile neden olmamak koşuluyla davalı ...Ş."den alınarak davacıya ödenmesine,..." ibaresinin yazılmasına.
Hükmün bu düzeltilmiş hali ile ONANMASINA, aşağıda yazılı temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine, .../02/2014 tarihinde oy birliği ile karar verildi.