Yargıtay 4. Hukuk Dairesi 2021/8289 Esas 2022/2911 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi

Taraflar arasındaki tazminat davası üzerine, Uyuşmazlık Hakem Heyeti tarafından davanın kabulüne ve İtiraz Hakem Heyeti tarafından davalı vekilinin itirazının kabulü ile davanın kısmen kabulüne dair verilen kararın davalı vekili tarafından süresi içinde temyizi istenilmekle, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü.
K A R A R
Davacı vekili; davalının trafik sigortacısı olduğu aracın yaptığı kaza sonucunda bu araçta yolcu olarak bulunan davacının yaralanıp %24 oranında malul kaldığını belirterek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 5.100,00 TL. tazminatın kaza tarihinden işleyecek faiziyle birlikte davalıdan tahsilini talep etmiş; 29/09/2017 tarihli ıslah dilekçesiyle, taleplerini 290.000,00 TL'ye yükseltmiştir.
Davalı vekili; kusur ve maluliyete itiraz ederek davanın reddini savunmuştur.
Uyuşmazlık Hakem Heyeti tarafından; davanın kabulü ile 290.000,00 TL. sürekli işgücü kaybı tazminatının 25/04/2017 tarihinden işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsiline dair verilen karara davalı vekili tarafından yapılan itiraz üzerine, İtiraz Hakem Heyeti tarafından, davalı vekilinin itirazının kabulü ile UHH kararının kaldırılmasına; davanın kısmen kabulüne ve 180.387,23 TL. sürekli işgücü kaybı tazminatının 25/04/2017 tarihinden işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiş; karar, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dava, trafik kazası sonucu oluşan bedensel zarar nedeniyle maddi tazminat istemine ilişkindir.
Davacının talep edebileceği tazminatın hesaplandığı ve İtiraz Hakem Heyeti kararına esas alınan 14/02/2018 tarihli aktüer raporunda, davacı yanın sunduğu "01/01/2015- 31/10/2015 tarihleri arasına ilişkin gelir" konulu belgede bildirilen aylık ortalama 9.300 Euro gelir üzerinden aktif dönem hesabının yapıldığı görülmektedir. Almanya'da yaşayan ve kuaförlük ustalık belgesi de bulunan davacının yaşadığı ülkede elde ettiği gelirine göre tazminatın hesaplanmasında bir usulsüzlük bulunmamaktadır. Ne var ki; davacının kuaförlük mesleğini icra ederek elde ettiği net gelirin (yaptığı işin şahsi beceriye dayalı olduğu dikkate alındığında, işletmesine yaptığı şahsi katkının ayrıca araştırılması gerekli görülmediğinden) doğru biçimde tespitinin gerekliliği gözetilmelidir. Dava açılırken sunulan, mali müşavir imzalı (tercümeli) belgede, belirtilen tarih aralığı için işletme gelirinin (hasılat vergisi hariç) aylık ortalama 9.300 Euro olduğu beyanıyla yetinilerek tazminatın belirlenmesi nedeniyle, davacının hesaba esas geliri konusunda yapılan araştırma yetersizdir.
Diğer yandan; davaya konu edilen kaza tarihi (20/10/2015) ile rapor tarihi arasındaki süre olan işlemiş dönem bakımından, davacının gelirleri belli olup hesaplamada bu gelirlerin esas alınması gerekirken, davacı yanın sunduğu 2015 yılına ait gelir belgesindeki aylık 9.300 Euro'nun TL. karşılığı, kaza tarihindeki asgari ücrete oranlanıp bulunan 29,74 katsayısıyla hesaplama yapıldığı; hesaplamada 2015-2016-2017 yılları için o yıllara ait asgari ücretin bulunan katsayıyla çarpılması yerine, anılan yıllar için de 2018 yılının asgari ücretinin bulunan katsayıyla çarpılması şeklinde hesap yapıldığı görülmektedir. Somut gerçekliğin bulunduğu durumda varsayımlara göre hesaplama yapılamayacağından, rapordaki bilinen dönem hesabı hatalıdır.
Açıklanan nedenlerle; davacının Almanya'da kuaförlük mesleğini icra ettiği işletmesine ait resmi belgelerin (vergi dairesine bildirilen net gelirleri, personel ve işletme giderleri vs. için) temin edilip tercümesinin sağlanması ile bilinen döneme ait tüm gelirinin tespiti; belirlenecek net geliri üzerinden (bilinen/ işlemiş dönem için yukarıdaki açıklamalar gözden kaçırılmadan) işlemiş dönem hesaplamasının yapılması için rapor düzenleyen bilirkişiden ek rapor alınıp oluşacak sonuca göre (tazminat hesabındaki işlemiş/ işleyecek devre başlangıç tarihleri ve davacı geliri bakımından davalı yararına oluşan usuli kazanılmış haklar korunarak) karar verilmesi gerekirken, eksik incelemeyle karar verilmesi bozmayı gerektirmiştir.
2-5684 sayılı Sigortacılık Kanunu, Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmelik'in 16/13. maddesi ve karar tarihinde yürürlükte olan AAÜT'nin 17/2. maddesi gereği, davacı yararına hükmedilecek vekalet ücretinin, tarifeye göre belirlenen nisbi vekalet ücretinin 1/5'i tutarında (maktu ücretin altında kalmamak kaydıyla) olması gerektiği gözetilmeden fazla vekalet ücretine karar verilmesi de doğru görülmemiştir.
SONUÇ : Yukarıda (1) ve (2) nolu bentlerde açıklanan nedenlerle, davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile İtiraz Hakem Heyeti kararının BOZULMASINA; dosyanın, hakem dosyasının saklanması kararını veren İstanbul Anadolu 2. Asliye Ticaret Mahkemesi'ne gönderilmesine, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalıya geri verilmesine 21/02/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.