Yargıtay 4. Hukuk Dairesi 2021/11186 Esas 2022/2410 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi

Taraflar arasındaki sigorta tahkim yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı Sigorta Tahkim Komisyonu Uyuşmazlık Hakem Heyeti'nce başvurunun kabulüne dair verilen karara karşı davalı vekilince itiraz edilmesi üzerine İtiraz Hakem Heyeti tarafından verilen 22/04/2020 tarih 2020/İHK-7507 sayılı itirazın kısmen kabulü ile başvurunun kabulüne dair verilen kararın süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği düşünüldü:

K A R A R
Davacı vekili, davacının desteğinin yolcu olarak bulunduğu ve kaza tarihinde ... poliçesi olmayan araç ile başka bir aracın karıştığı çift taralı kazada davacının desteğinin vefat ettiğini belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 5.100,00 TL destekten yoksun kalma tazminatının temerrüt tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalıdan tahsili tahsilini talep etmiş; kök aktüer bilirkişi raporu alındıktan sonra hesaplanan miktara göre ilk ıslah dilekçesi ile talebini 49.617,07 TL’ye yükseltmiş, ek aktüer bilirkişi raporunda hesaplanan miktar daha fazla çıkınca ikinci ıslah dilekçesi ile talebini 57.902,90 TL’ye yükseltmiştir.
Davalı vekili, davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
Sigorta Tahkim Komisyonu Uyuşmazlık Hakem Heyetince, iddia, savunma ve toplanan kanıtlara göre; davacının ikinci verdiği ıslah dilekçesine göre başvurunun kabulü ile 57.902,90 TL destekten yoksun kalma tazminatının 17/07/2019 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiştir. Anılan karara karşı davalı vekili tarafından itiraz edilmesi üzerine İtiraz Hakem Heyetince davalının sadece faiz başlangıç tarihine ilişkin itirazının kabulüne, diğer itirazlarının reddine, Uyuşmazlık Hakem Heyeti kararın sadece faiz başlangıç tarihine ilişkin kısmının düzeltilmesine karar verilmiştir. Karar, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı kanıtlarla yasaya uygun gerektirici nedenlere, özellikle delillerin değerlendirilmesinde bir isabetsizlik görülmemesine göre davalının aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları reddedilmelidir.
2-Diğer temyiz itirazlarına gelince:
Dava, trafik kazası sonucu yaralanma nedeniyle maddi tazminat istemine ilişkindir.
6100 sayılı HMK’nın belirsiz alacak davasını düzenleyen 107. maddesinde “(1) Davanın açıldığı tarihte alacağın miktarını yahut değerini tam ve kesin olarak belirleyebilmesinin kendisinden beklenemeyeceği veya bunun imkânsız olduğu hâllerde, alacaklı, hukuki ilişkiyi ve asgari bir miktar ya da değeri belirtmek suretiyle belirsiz alacak davası açabilir. (2) Karşı tarafın verdiği bilgi veya tahkikat sonucu alacağın miktarı veya değerinin tam ve kesin olarak belirlenebilmesinin mümkün olduğu anda davacı, iddianın genişletilmesi yasağına tabi olmaksızın davanın başında belirtmiş olduğu talebini artırabilir.” hükmüne yer verilmiştir. Bu hükme göre belirsiz alacak davasının alacak miktarının veya değerinin tam ve kesin olarak belirlenemediği ya da imkânsız olduğu hallerde olanaklı olduğu anlaşılmaktadır.
Belirsiz alacak davasında davacı, alacağının tam ve kesin olarak belirlenmesinden sonra HMK’nın 107. maddesine dayalı olarak bir kez alacağını artırabilir. Ayrıca davasını HMK 176. ve devamı maddelerine göre bir kez de ıslah edebilir. Islah, taraf usul işlemlerinin kısmen veya tamamen düzeltilmesidir.
Davacı dosya kapsamında alınan kök aktüer raporu alındıktan sonra hesaplanan miktara göre 10/12/2019 tarihli ilk ıslah dilekçesi ile talebini 49.617,07 TL’ye yükseltmiş, ek aktüer bilirkişi raporunda hesaplanan miktar daha fazla çıkınca 27/12/2019 tarihli ikinci ıslah dilekçesi ile talebini 57.902,90 TL’ye çıkarmıştır. Hakemce ikinci ıslah dilekçesindeki miktarı kapsar şekilde maddi tazminat istemi kabul edilmiştir.
Somut olayda, tahkime başvuru tarihi 27/08/2019 olup, davacı tahkime başvuru dilekçesinde fazlaya ilişkin haklarını saklı tutmak kaydıyla şimdilik 5.100,00 TL destekten yoksun kalma tazminatının temerrüt tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalıdan tahsilini talep etmiş, ancak açıkça HMK’nın 107. maddesine dayalı olarak belirsiz alacak davası açtığını açıklamamıştır. Buna göre başvuru dilekçesinin kısmi dava kapsamında olduğu, belirsiz alacak davası olarak tanımlanamayacağı, 10/12/2019 tarihli ıslah dilekçesinden sonra verilen 27/12/2019 tarihli dilekçenin de bir miktar artırım dilekçesi olmayıp ikinci ıslah dilekçesi niteliğinde olduğu anlaşılmıştır.
6100 sayılı HMK’nın 176/2 maddesinde ”aynı davada, taraflar ancak bir kez ıslah yoluna başvurabilir.” hükmüne yer verilmiştir.
Şu durumda, dosya kapsamı ve yukarıdaki yasal düzenlemeler karşısında hakem heyetince davanın kısmi dava olduğu kabul edilerek, davacının 10/12/2019 tarihli ilk ıslah dilekçesi kapsamında tazminat miktarına karar verilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirmeyle davanın belirsiz alacak davası olduğu kabul edilerek 27/12/2019 günlü ikinci ıslah dilekçesindeki arttırılan maddi tazminat miktarına hükmedilmesi usul ve yasaya aykırı olup, kararın bu nedenle bozulması gerekmiştir.
3- Hatır taşımaları bir menfaat karşılığı olmadığı cihetle, bu gibi taşımalarda 6098 sayılı TBK’nun 51. maddesi (818 sayılı BK’nun 43.maddesi) uyarınca tazminattan uygun bir indirim yapılması, gerek öğretide gerekse Yargıtay İçtihatlarında benimsenmiş ve yerleşmiş bulunmaktadır.
Hakim tazminattan mutlaka indirim yapmak zorunda değilse de, bunun dahi gerekçesini kararında tartışması ve nedenlerini göstermesi gerekir.
Somut olayda, davacının desteği yolcu konumundadır. Soruşturma dosyasındaki ifade tutanaklarına göre davacı ile araç sürücüsünün arkadaş oldukları anlaşılmaktadır. Davalı vekili cevap dilekçesinde; olayda hatır taşıması olduğunu bu sebeple indirim yapılması gerektiğini belirtmiştir. İtiraz hakem heyetince dosyada hatır taşımasının mevcudiyetini gösterir bilgi yada belgeye rastlanmadığı gerekçesiyle olayda hatır taşıması bulunmadığı yönünde hatalı şekilde değerlendirme yapılmıştır. O halde, davacı yolcu ile dava dışı araç sürücünün arkadaş olup gezmek amacıyla seyahat ettikleri esnada kazanın meydana gelmesi nedeniyle olayda hatır taşıması bulunduğunun kabulü ile tazminattan %20 oranında hatır taşıması indirimi yapılarak karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin sair temyiz itirazlarının REDDİNE, (2) ve (3) nolu bentlerde açıklanan nedenlerle hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalıya geri verilmesine 14/02/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.