Yargıtay 4. Hukuk Dairesi 2021/7724 Esas 2022/2169 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi

Taraflar arasındaki tahkim davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı itirazın reddine dair verilen kararın süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Davacı vekili, 23/07/2016 tarihinde davalı ... Sigorta A.Ş’nin trafik sigortacısı olduğu araç ile davalı ... Sigorta A.Ş’nin trafik sigortacısı olduğu müvekkilinin yolcusu olarak bulunduğu motosikletin karıştığı trafik kazası neticesinde yaralandığını belirterek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 30.000,00 TL sürekli iş göremezlik tazminatının ... Sigorta A.Ş’den 18.000,00 TL sürekli iş göremezlik tazminatının ise davalı ... Sigorta A.Ş’den olmak üzere toplamda 48.000,00 TL tazminatın temerrüt tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiş, talebini davalı ... Sigorta A.Ş yönünden 67.616,19 TL’ye, ... Sigorta A.Ş yönünden ise 22.245,76 TL’ye yükseltmiştir.
Davalı vekili, başvurunun reddini savunmuştur.
Sigorta Hakem Heyeti tarafından, iddia, savunma, yapılan yargılama ve toplanan delillere göre;başvuru sahibinin talebinin kabulü ile 89.861,95 TL tazminatın karar tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılardan tahsiline karar verilmiş; karara davalılar vekilleri tarafından itiraz edilmiştir.
Sigorta İtiraz Hakem Heyeti tarafından davalı vekillerince yapıln itirazların kabulü ile Uyuşmazlık Hakem Heyeti kararının kaldırılarak yeniden hüküm kurulmasına; talebin kısmen kabulü ile en son ek raporda yapılan hesaplamada bulunan; 89.038,17 TL sürekli iş göremezlik tazminatının 01/11/2018 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte tahsiline dair karar, davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, hakem heyeti kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre davalılar vekillerinin sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2- Dava, trafik kazasından kaynaklanan cismani zarar nedeniyle maddi tazminat istemine ilişkindir.
Haksız fiil sonucu çalışma gücünde kayıp olduğu iddiası ve buna yönelik bir talebin bulunması halinde, zararın kapsamının tespiti açısından maluliyetin varlığı ve oranının doğru bir şekilde belirlenmesi gerekmektedir. Söz konusu belirlemenin ise Adli Tıp Kurumu
İhtisas Dairesi veya Üniversite Hastanelerinin Adli Tıp Anabilim Dalı bölümleri gibi kuruluşlarının çalışma gücü kaybı olduğu iddia edilen kişide bulunan şikâyetler dikkate alınarak oluşturulacak uzman doktor heyetinden kaza tarihi 23/07/2016 tarihinde yürürlükte olan yönetmelik hükümleri dikkate alınarak yapılması gerekmektedir.
Maluliyete ilişkin alınacak raporların 11/10/2008 tarihinden önce Sosyal Sigorta Sağlık İşlemleri Tüzüğüne, 11/10/2008- 01/09/2013 tarihleri arasında Çalışma Gücü Ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliğine, 01/09/2013 tarihinden sonra Maluliyet Tespiti İşlemleri Yönetmeliğine, 01/06/2015-20/02/2019 tarihleri arasında Özürlülük Ölçütü Sınıflandırması Ve Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmeliğine, 20/02/2019 tarihinden sonra Erişkinler İçin Engellilik Değerlendirmesi Hakkında Yönetmelik hükümleri dikkate alınarak yapılması gerekmektedir.
Somut olayda; kaza neticesinde davacının maruz kaldığı yaralanmaya ilişkin olarak, ... Devlet Hastanesi tarafından düzenlenen 31/10/2017 tarihli Engelli Sağlık Kurulu raporuna göre %18 oranında sürekli maluliyetinin olduğu tespiti yapılmıştır. Uyuşmazlık Hakem Heyeti tarafından aldırılan Katip Çelebi Üniversitesi Hastanesi’nin maluliyet raporunda, Maluliyet Tespiti İşlemleri Yönetmeliğine göre %21.2 sürekli iş göremezliği belirlenmiş ve hükme esas alınmıştır. Uyuşmazlık Hakem Heyeti kararına karşı davalı tarafından itiraz edilmesi sonucunda İtiraz Hakem Heyetince her ne kadar maluliyet raporu alınmasına ilişkin ara karar kurulmuşsa da, davacının dosyaya sunduğu ... Devlet Hastanesi tarafından alınan maluliyet raporunun usulüne uygun olarak düzenlendiği kabul edilerek %18 oranı üzerinden sürekli iş göremezlik tazminatına hükmedilmiştir. Eksik inceleme ile hüküm kurulamaz.
Buna göre, yürürlükteki Özürlülük Ölçütü, Sınıflandırılması ve Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmelik hükümlerine uygun şekilde usulüne uygun, denetime ve hüküm kurmaya elverişli olacak şekilde davacının maluliyet derecesi ve oranının belirlenmesi amacıyla, önceki raporların da irdelendiği, ATK İhtisas Kurulu'ndan ya da üniversitelerin adli tıp anabilim dalı başkanlıklarından yeni bir rapor alınıp, sonucuna göre gerekirse davalıların usuli kazanılmış hakları da gözetilerek aktüer bilirkişiden ek rapor alınmasına karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde eksik inceleme ile hüküm kurulması bozmayı gerektirmiştir.
3-Hatır taşımaları bir menfaat karşılığı olmadığı cihetle, bu gibi taşımalarda 6098 sayılı TBK’nın 51.maddesi uyarınca tazminattan uygun bir indirim yapılması, gerek öğretide gerekse Yargıtay İçtihatlarında benimsenmiş ve yerleşmiş bulunmaktadır. Hakim tazminattan mutlaka indirme yapmak zorunda değilse de bunun dahi gerekçesini kararında tartışması ve nedenlerini göstermesi gerekir. Hatır taşımasından ya da kullanmadan söz edebilmek için yaralanan ya da ölen karşılıksız taşınmış olmalıdır. Taşınan veya kullananın yararının söz konusu olduğu durumda hatır taşıması ilişkisi gündeme geleceğinden işletenin sorumluluğu genel hükümlere göre değerlendirilecek ve tazminattan indirim yapılacaktır. Bu bakımdan hatır taşıma ilişkisinin değerlendirilmesinde taşıma ya da kullanmanın kimin çıkar ve yararına olduğunun saptanması önemlidir. Yarar ekonomik olabileceği gibi, ortak toplumsal değerleri de ilgilendirebilir. Ancak taşıma ve kullanmada işletenin veya eylemlerinden sorumlu olduğu kişilerin bir çıkarı veya yararının bulunması halinde hatır taşımasından söz edilemeyecektir. Ayrıca hakim tazminattan mutlaka indirim yapmak zorunda değilse de, bunun dahi gerekçesini kararında tartışması ve nedenlerini göstermesi,
indirim yapacak ise de Dairemizin uygulamalarına göre %20 oranında hatır taşıması indirimi yapması gerekmektedir.
Somut olayda, davalı ... Sigorta A.Ş vekilince davacının araçta hatır yolcusu olarak bulunduğu iddia edilmiştir.
Davacının ifade tutanağında; 6 aydır Türkiye’de dava dışı sürücü İbrahim Akyol ile birlikte yaşadığını belirtmiş, dava dışı sürücü ise kaza neticesinde arkasında oturan arkadaşı ile kendisinin yere düştüğünü beyan etmiştir. İtiraz Hakem Heyetince fiilen karı-koca gibi aynı evde yaşadıkları ve birlikte seyahat ettikleri sırada kazanın meydana gelmesinden dolayı hatır indirimi itirazı reddedilmiştir. Davacı ve dava dışı sürücünün fiilen belli bir süre birlikte yaşadıkları kabul edilse de karı-koca olarak nitelendirilerek indirim uygulanmaması doğru görülmemiştir.
İtiraz Hakem Heyetince, yazılı gerekçeyle hesaplanan tazminattan, hatır taşıması nedeni ile indirim yapılmamış ise de somut olayda, davacı ile davalı ... Sigorta A.Ş’nin trafik sigortacısı olduğu araç sürücüsü arasında arkadaşlık ilişkisinin olduğunun anlaşılması ve taşınan kişinin menfaati için yapılan bir taşıma olduğu hususu göz önüne alındığında tazminattan %20 oranında hatır taşıması indirimi yapılarak karar verilmesi gerektiğinin gözetilmemesi doğru olmayıp bozmayı gerektirmiştir.
4- Davalı ... Sigorta A.Ş’ne trafik sigortalı araç hususi nitelikte olduğundan hükmedilen tazminata yasal faiz uygulanması gerekmekte olup avans faize hükmedilmesi doğru görülmemiştir.
5-Kabule göre;Sigortacılık Kanun’unda 30/17 maddesi ile 19/01/2016 tarihli ve 29598 Resmi Gazetede yayımlanarak Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmeliğin 16/13.maddesine "Tarafların avukat ile temsil edildiği hallerde, taraflar aleyhine hükmedilecek vekâlet ücreti, her iki taraf için de Avukatlık Asgarî Ücret Tarifesinde yer alan asliye mahkemelerinde görülen işler için hesaplanan vekâlet ücretinin beşte biridir." hükmü eklenmiştir. Heyetçe verilen kararda davacı lehine hükmedilecek vekalet ücreti için Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmeliğin 16/13 maddesinin uygulanması gerektiği gözönüne alınarak AAÜT'nin 17. maddesi gereğince hesaplanan vekalet ücretinin 1/5'i oranında vekalet ücretine hükmedilmesi,ancak hesaplanan miktarın karar tarihinde AAÜT’de belirlenen maktu ücretin altında kalması halinde maktu ücrete hükmesi gerekirken yazılı şekilde vekalet ücretine hükmedilmesi doğru görülmemiştir.
6- Davalı ... Sigorta A.Ş vekilinin müterafik kusur indirimine ilişkin temyiz itirazının şimdilik incelenmesine yer olmadığına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıdaki (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalılar vekillerinin sair temyiz itirazlarının REDDİNE; (2),(5) nolu bentlerde açıklanan nedenlerle davalılar vekillerinin temyiz itirazlarının kabulüne; (3),(4) nolu bentlerde açıklanan nedenlerle davalı ... Sigorta A.Ş vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile itiraz hakem heyeti kararının BOZULMASINA; (6) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ... Sigorta A.Ş vekilinin müterafik kusur indirimine ilişkin temyiz itirazının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalılara geri verilmesine 10/02/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.