BAM Hukuk Mahkemeleri Bakırköy 6. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/138 Esas 2019/1161 Karar Sayılı İlamı

T.C. BAKIRKÖY 6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/138 Esas
KARAR NO : 2019/1161

DAVA : Tazminat (Ölüm Ve Cismani Zarar Sebebiyle Açılan Tazminat)
DAVA TARİHİ : 12/09/2014
KARAR TARİHİ : 09/12/2019
KARARIN YAZILMA TARİHİ: 31/12/2019

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Ölüm Ve Cismani Zarar Sebebiyle Açılan Tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:
Davacı vekili tarafından sunulan dava dilekçesinde ÖZETLE; 25/07/2014 tarihinde müvekkillerinin murisi ......'ın sevk ve idaresindeki ..... plakalı motosiklete, davalı ...'in maliki olduğu ve davalı ...'ın sevk ve idaresindeki ..... plakalı aracın çarpması sonucunda ......'ın vefat ettiğini, Aracın ...... numaralı ZMM Trafik Poliçesiyle davalı ... tarafından sigorta edildiğini, bu nedenle fazlaya ilişkin haklarını saklı tutarak, anne ... İçin destekten yoksun katma tazminatı, hastane masrafları, taksi ve yol masrafları, cenaze ve defin masraftan karşılığı olarak 15.000,00 TL maddi, 40,000,00 TL manevi diğer davacıların her biri için 40.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP
Davalı vekili tarafından sunulan cevap dilekçesinde ÖZETLE; Kaza yapan ..... plakalı aracın müvekkili sigorta şirketi tarafından sigortalandığını, poliçe limitinin kişi başına azami 268.000,00 TL olduğunu ve müvekkilinin sorumluluğunun poliçe limiti ile sınırlı olduğunu, bu kapsamda bilirkişi incelemesi yaptırılması gerektiğini, hastane masrafları, taksi ve yol masrafları, cenaze ve defin masraflarının müvekkilinden istenemeyeceğini, müvekkiline herhangi bir müracaat olmadığından temerrüde düşmediğini, bu nedenle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
DAVA
Davacı vekili tarafından sunulan dava dilekçesinde ÖZETLE; Müvekkillerinin murisi ......'ın sevk ve idaresindeki ..... plakalı motosiklete, davalı ...'in maliki olduğu ve davalı ...'ın sevk ve idaresindeki ..... plakalı aracın çarpması sonucunda ......'ın vefat ettiğini, Aracın ...... numaralı ZMM Trafik Poliçesiyle davalı ... tarafından sigorta edildiğini, bu nedenle fazlaya ilişkin haklarını saklı tutarak, anne ... İçin destekten yoksun katma tazminatı, hastane masrafları, taksi ve yol masrafları, cenaze ve defin masraftan karşılığı olarak 15.000,00 TL maddi, 40,000,00 TL manevi diğer davacıların her biri için 40.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP
Davalı vekili tarafından sunulan cevap dilekçesinde ÖZETLE; Kaza yapan ..... plakalı aracın müvekkili sigorta şirketi tarafından sigortalandığını, poliçe limitinin kişi başına azami 268.000,00 TL olduğunu ve müvekkilinin sorumluluğunun poliçe limiti ite sınırlı olduğunu, bu kapsamda bilirkişi incelemesi yaptırılması gerektiğini, hastane masrafları, taksi ve yol masrafları, cenaze ve defin masraflarının müvekkilinden istenemeyeceğini, müvekkiline herhangi bir müracaat olmadığından temerrüde düşmediğini, bu nedenle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER
Bakırköy ..... Ağır Ceza Mahkemesinin ...... esas sayılı dosyas.... Polis ... Amirliğinin ..... sayılı yazısı ... Polis ...i Amirliğinin ...... sayılı yazısı ,İEM Trafik Tescil Şube Müdürlüğünün ..... sayılı yazısı .... Polis ...i Amirliğinin ,... sayılı yazısı ,Avrupa Yakası Mezarlıklar Müdürlüğünün ..... sayılı yazısı ,..... Polis ...i Amirliğinin ... sayılı yazısı ,Bilirkişi Raporları ,.....Y Polis ...i Amirliğinin..... sayılı yazısı ,SGK Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğünün ..... sayılı yazısı
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
İş bu dava trafik kazasından kaynaklı olarak meydana gelen ölüm dolayısıyla uğranılan maddi ve manevi tazminat talebine ilişkindir.
Somut olayda 25/07/2014 tarihinde davacıların murisi olan ......'ın sevk ve idaresindeki ..... plakalı motosiklete davalı ...'in maliki olduğu ve davalı ...'ın sevk ve idaresindeki ..... plakalı aracın çarpması sonucunda meydana gelen kazada davacıların murisi ......'ın vefat ettiği, davalılara ait aracın ...... Sigortaya ait ZMM poliçesi ile sigortalı olduğu anlaşılmıştır.
İş bu kaza dolayısıyla kusur tespiti açısından ATK'dan alınan 21/03/2015 tarihli rapor uyarınca söz konusu kazadan dolayı davacıların murisi ......'ın %25 oranında kusurlu olduğu, davalı ...'ın ise %75 oranında kusurlu olduğu tespit edilmiştir. Bilirkişi marifeti ile davacı ...'ın uğramış olduğu maddi zararın tespiti açısından aktüerya bilirkişisinden rapor alınmış ve 27/01/2017 tarihli rapor uyarınca davacı ...'ın uğramış olduğu destek tazminatının 61.161,11-TL olduğu tespit edilmiştir. Davacı tarafın tedavi giderlerine ilişkin talebinin atiye bırakması nedeniyle bu hususta inceleme yapılmamıştır. Cenaze gideri olarak ise her ne kadar bilirkişi raporunda dosyaya belge ibraz edilmediği belirtilmiş ise de davacı tarafın sunmuş olduğu......'nin 30/07/2014 tarihli tahsil makbuzu uyarınca ......'ın cenazesi dolayısıyla 2.300,00-TL ödendiği bu zararın makul olduğu takdir ve sonucuna varılmıştır. Bu kapsamda davacı tarafın 61.161,11-TL destek tazminatı ve 2.300,00-TL cenaze gideri olmak üzere toplam 63.461,11-TL maddi zarara uğradığı tespit edilmiştir.
Mahkememizin 24/04/2017 tarih ...... Esas ...... Karar sayılı kararı ile; davalılardan ... de tazminatlardan sorumlu tutulularak davacı tarafın maddi tazminat talebinin kabulüne ve 61.161,11 TL destek tazminatı ve 2.300 TL cenaze gideri olmak üzere toplam 63.461 TL maddi tazminatın davalılar ... ve ... açısından olay tarihi olan 25.07.2014 tarihinden itibaren ...... sigorta A.Ş. Yönünden dava tarihinden itibaren yasal fazi uygulanmak suretiyle davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ve davacı tarafın manevi tazminat taleplerinin kısmen kabulü ile 20.000 TL ... lehine ve 10.000'er TL diğer davacılar ... , ... ve ... lehine manevi tazminatın davalılar ... ve ...'dan alınarak davalılara verilmesine karar verilmiş, mahkememizce verilen bu karara karşı tarafların istinaf yasa yoluna başvurması neticesinde mahkememiz kararının, ... Bölge Adliye Mahkemesi ..... Hukuk Dairesi'nin 14/02/2019 tarih ..... Esas ...... Karar sayılı kararı ile, özetle; "...söz konusu kira sözleşmesinin kaza tarihini kapsamadığı gerekçesiyle davalı ...'in aracın 25/10/2009-25/10/2010 tarihli kiralama sözleşmesi ile ...... Ticaret isimli işyerine kiralandığı savunması üzerinde durulmadan ve bu hususta inceleme ve araştırma yapılmadan karar verilmiştir. Bu durumda mahkemece, 25/10/2009-25/10/2010 tarihli kiralama sözleşmesinin devam edip etmediği, sözleşmenin 3.kişileri bağlayacak güçte bir sözleşme olup olmadığı, aracın kiralayana fiilen teslim edilip edilmediği, ekonomik yararlanmanın kime ait olduğu, kira sözleşmesi ve kira bedelinin maliye ve vergi dairelerine bildirilip bildirilmediği, .....Ticaret isimli işyeri tarafından davalı ...'e kaza tarihini kapsayan dönem için kira bedeli ödenip ödenmediği hususlarında inceleme ve araştırma yapılarak, gerektiğinde bilirkişi marifeyitle inceleme yaptırılmak suretiyle kira sözleşmesinin fatura, ruhsat ve cari hesap hareketleri gibi yan delillerle desteklenip desteklenmediği, davalı ...'in işletenlik sıfatının devam edip etmediği hususları detaylı bir şekilde araştırılarak ve tartışılarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile hüküm kuulması isabetli görülmemiştir" gerekçesiyle kaldırılmasına karar verilmiştir.
Mahkememizce Bölge Adliye Mahkemesinin kaldırma kararı sonrasında, karar doğrultusunda davalı ...'in işleten sıfatının kalkıp kalkmadığı noktasında araştırma yapılmıştır. Bu kapsamda, taraflara beyanda bulunmaları için süre verilmiş, kira bedelinin vergi dairesine bildirilip bildirilmedine ilişkin vergi dairesine müzekkere yazılmış, .....Ticaret isimli işyerinin ticari defterleri üzerinde bilirkişi marifetiyle inceleme yapılmasına karar verilmiş, ..... plakalı aracın söz konusu dönem için MTV vergilerinin kim tarafından yatırıldığının bildirilmesi için müzekkere yazılmıştır. Kira gelirinin bildirilip bildirilmediği noktasında yazılan müzekkere verilen cevaptan, kira gelirinin vergi dairesine bildirilmediği anlaşılmıştır. .....Ticaret isimli işyerinin ticari defterler üzerinde yaptrılan bilirkişi incelemesi sonucunda sunulan bilirkişi raporunda, .....Ticaret tarafından ...'e banka kanalı ile yapılan toplam 49.990 TL lik ödemenin ticari defter kayıtlarında yer almadığı tespit edilmiştir. Davalı ... vekili tarafından dosyaya 5 adet banka dekontu sunulmuş olup, incelenmesinde; ..... isimli şahıs tarafından (bu şahsın .....Ticaret'in sahibi olduğu anlaşılmaktadır) davalı ...'e 26/05/2014 tarihinde 5.100 TL, 24/10/2014 tarihinde 10.400 TL, 25/12/2014 tarihinde 11.300 TL, 25/07/2014 tarihinde 10.400 TL ve 25/09/2014 tarihinde 10.500 TL banka EFT yoluyla aktarıldığı görülmekte olup ödemelerin birisi kaza tarihinden önce (26/05/2014, 5.100 TL), diğer biri kaza tarihinde (25/07/2014, 10.400 TL) olup diğer üç ödeme ise kaza tarihden sonraki ödemelerdir. Dekontlarda kira ödemesi şeklinde herhangi bir açıklama bulunmamaktadır. ..... plakalı aracın söz konusu dönem için motorlu taşıtlar vergilerinin ... olarak kredi kartı ile ödendiği, ancak ödemelerin kim tarafından yapıldığı hususunun tespit edilemediği bildirilmiştir. Davacı tarafça SGK kayıtları sunulmuş olup, incelenmesinde davalı ...'in "Taksi ile Yolcu Taşımacılığı" iş kolunda ..... plakalı taksi işletmesi ile işyeri açılışında bulunduğu ve kaza tarihinde bu işyerinde ..... isimli kişiyi çalışan olarak SGK'ya bildirdiği görülmüştür. Gerek doktrinde, gerekse Yargıtay'ın uygulamalarında, kiracının işleten sıfatının belirlenmesinde, kira sözleşmesinin uzun süreli olması, kira sözleşmesinin 3.kişileri bağlayacak güçte olması, araç üzerinde fiili hakimiyet ve ekonomik yararlanma unsurlarının birlikte bulunması gerekmektedir. Somut olayda, özellikle kaldırma kararı sonrasında toplanan tüm delillerden, her ne kadar taraflarca sunulan sözleşme uyarınca söz konusu aracın 01/11/2014-01/11/2015 tarihleri arasında kiraya verildiği belirtilmiş ise de kira sözleşmesinin noterlikte yapılmayan ve taraflar arasında her zaman düzenlenebilecek nitelikte olduğu, davalı ...'e yapılan ödemelerin büyük bölümünün kaza tarihi sonrasında olduğu ve banka dekontlarında kira ile ilgili bir açıklamanın bulunmadığı, aracın kiralandığı iddia edilen .....Ticaret isimli işyerinin ticari defterlerinde de bu ödemelerin kayıtlı bulunmadığı, davalı ...'in söz konusu ..... plakalı aracı işlettiğine ilişkin işyeri açılışını vergi dairesine bildirdiği, kaza tarihinde de bu işyerinin üzerinde faal olarak göründüğü ve soy ismi kendisi ile aynı olan işçiyi çalıştırdığı, resmi SGK kayıtlarının aksinin çürütülemediği, kira gelirinin vergi dairesine bildirilmemiş olduğu, ..... Ticaret isimli işyeri tarafından davalı ...'e yapılan ödemelerin aralarındaki adi ortaklık, alacak-verecek ya da başkaca bir ilişki doğrultusunda yapılmış bulunan ödemeler olabileceği değerlendirilmiş, dolayısıyla davalı ... tarafından sunulan belgelerin sorumluluktan kurtulmaya yönelik olduğu taktir edilmiş ve somut olayda davalı ...'in araç üzerindeki fiili hakimiyetinin devam etmesi ve ekonomik yararlanmanın sürmesi nedeniyle işleten sıfatının ortadan kalktığı yönündeki savunmaya itibar edilmemiştir.
Faiz yönünden yapılan değerlendirme uyarınca; kural olarak haksız fillerde faiz başlangıç tarihi kaza tarihidir. Ancak 2918 Sayılı KTK'nin 99/1 maddesi ile Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları'nın B.2 maddesi gereğince trafik sigortacısının zarar giderim yükümlülüğünün süresi, rizikonun ihbarı ve gerekli belgelerin sigortacıya iletildiği tarihten itibaren 8 işgünü olarak belirlenmiştir. Başvuru yoksa dava tarihinden itibaren davalı ... şirketinin temerrüt faizinden sorumluluğuna karar verilmesi gerekeceğinden ve somut olayda herhangi bir başvuru bulunmadığından davalı ... açısından dava tarihinden itibaren, diğer davalılar yönünden ise kaza tarihinden itibaren faiz işletilmesine karar vermek gerekmiştir.

Netice olarak davacı tarafın maddi tazminat talebinin kabulü ile 61.161,11 TL destek tazminatı ve 2.300 TL cenaze gideri olmak üzere toplam 63.461,11 TL'nin davalılar ... ve ... açısından olay tarihi olan 25.07.2014 tarihinden itibaren ...... sigorta A.Ş. Yönünden dava tarihinden itibaren yasal fazi uygulanmak suretiyle davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacı tarafa verilmesine dair karar vermek gerekmiştir.
Davacı tarafın manevi tazminat talebine ilişkin yapılan incelemede; Gerek mülga B.K'nun 47 ve gerekse yürürlükteki 6098 sayılı T.B.K’nun 56. maddesinde hakimin bir kimsenin ölümü durumunda, olayın özelliklerini göz önünde tutarak, ölenin yakınlarına bir miktar paranın manevi zarar adı ile ödenmesine karar verebileceği öngörülmüştür. Hakim olayın özelliklerini göz önünde tutarak manevi zarar adı ile zarar görene verilmesine karar vereceği para tutarı adalete uygun olmalıdır. Hükmedilecek bu para, zarara uğrayanda manevi huzuru doğurmayı gerçekleştirecek tazminata benzer bir fonksiyonu olan özgün bir nitelik taşır. Bir ceza olmadığı gibi, mamelek hukukuna ilişkin zararın karşılanmasını da amaç edinmemiştir. O halde, bu tazminatın sınırı onun amacına göre belirlenmelidir. Takdir edilecek miktar, mevcut halde elde edilmek istenilen tatmin duygusunun etkisine ulaşmak için gerekli olan kadar olmalıdır. 26.06.1966 günlü ve 7/7 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı’nın gerekçesinde takdir olunacak manevi tazminatın tutarını etkileyecek özel hal ve şartlar da açıkça gösterilmiştir. Bunlar her olaya göre değişebileceğinden hakim bu konuda takdir hakkını kullanırken ona etkili olan nedenleri de karar yerinde objektif ölçülere göre isabetli bir biçimde göstermelidir. Hakim bu takdir hakkını kullanırken, ülkenin ekonomik koşulları tarafların sosyal ve ekonomik durumları paranın satın alma gücü, tarafların kusur durumu olayın ağırlığı, ölenin yaşı, olay tarihi gibi özellikleri göz önünde tutması, hükmedilecek tutarın manevi tatmin duygusu yanında caydırıcılık uyandıran oranda olması gerektiği de söz götürmez. Bu ilkeler ve olayın oluş şekli, kusur durumu, tarafların sosyal ve ekononmik durumu, ölenin yaşı, yakınlık derecesi ve kaza neticesindeki uğranılan manevi zarar dikkate alınarak, 20.000 TL ... lehine, 10.000'er TL(ayrı ayrı 10.000 TL) diğer davacılar ... , ... ve ... lehine davalılar ... ve ...'dan müştereken ve müteselsilen alınarak lehlerine karar verilen davacılara verilmesine, fazlaya ilişkin manevi tazminat talebinin reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.

HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-MADDİ TAZMİNAT TALEBİNİN KABULÜ ile
61.161,11 TL destek tazminatı ve 2.300 TL cenaze gideri olmak üzere toplam 63.461,00 TL'nin davalılar ... ve ... açısından olay tarihi olan 25.07.2014 tarihinden itibaren ...... Sigorta A.Ş. Yönünden dava tarihi itibari ile işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacı tarafa verilmesine,
2-MANEVİ TAZMİNAT TALEBİNİN KISMEN KABULÜ İLE
Davacı ... için 20.000 TL
Davacı ... için 10.000 TL
Davacı ... için 10.000 TL
Davacı ... için 10.000 TL
Olmak üzere toplamda 50.000 TL manevi tazminatın davalılar ... ve ...'dan olay tarihi olan 25.07.2014 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen tahsili ile adı geçen davacılara verilmesine,
3-492 Sayılı Harçlar Kanunu uyarınca maddi tazminat yönünden alınması gereken 4.335,03.-TL karar harcından mahkememiz veznesine yatırılan 51,22 TL peşin harcın ve 165,52 TL ıslah harcı olmak üzere toplam 216,74 TL harcın mahsubu ile eksik kalan 3.999,76.-TL karar harcının davalılar ..., ... ve ..... Sigorta A.Ş.'den müştereken ve müteselsilen tahsili ile hazineye gelir kaydına,(Bozmadan önce harcın tahsili için harç tahsil müzekkeresi yazıldığı anlaşılmakla, harç tahsil edilmişse harcın iadesini, tahsil edilmemiş ise harç tahsil müzekkeresinin işlemsiz bir şekilde mahkememize iadesinin karar kesinleşince ve talep halinde ilgili vergi dairesine müzekkere yazılmasına),
4-492 Sayılı Harçlar Kanunu uyarınca manevi tazminat yönünden alınması gereken 3.415,50.-TL karar harcından mahkememiz veznesine yatırılan 546,49.-TL peşin harçın mahsubu ile eksik kalan 2.869,01.-TL karar harcının davalılar ... ve ...'dan müştereken ve müteselsilen tahsili ile hazineye gelir kaydına,(Bozmadan önce harcın tahsili için harç tahsil müzekkeresi yazıldığı anlaşılmakla, harç tahsil edilmişse harcın iadesini, tahsil edilmemiş ise harç tahsil müzekkeresinin işlemsiz bir şekilde mahkememize iadesinin karar kesinleşince ve talep halinde ilgili vergi dairesine müzekkere yazılmasına),
5-Davacı tarafından yapılan 25,20-TL Başvurma Harcı ve maddi tazminat yönünden yatırılan 51,22 TL peşin harcın davalılar ..., ... ve ..... Sigorta A.Ş.'den müştereken ve müteselsilin tahsili ile davacı tarafa verilmesine, manevi tazminat yönünden mahkememiz veznesine yatırılan 546,50 TL peşin harcın davalılar ... ve ...'dan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacı tarafa verilmesine,
5-Davacı tarafından dosyada yapılan 1.739,00 yargılama giderinin kabul ve red oranına göre hesaplanan 882,89 TL 'sinin bütün davalılar olan ..., ... ve ...'nden tahsili ile davacı tarafa verilmesine, bakiye kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
6-Davalı ... tarafından yapılan 1.068,30.-TLyargılama giderinin kabul ve red oranına göre hesaplanan 525,78-TL'sının davacıdan tahsili ile davalı ...'e verilmesine, bakiye kısmın davalı ... üzerinde bırakılmasına,
7-Davacı taraf kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre maddi tazminat yönünden kabul edilen miktar üzerinden hesaplanan 7.330,72-TL maktu vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacı tarafa verilmesine,
8-Davacı taraf kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre manevi tazminat yönünden kabul edilen miktar üzerinden hesaplanan 5.850,00-TL maktu vekalet ücretinin davalılar ... , ...'dan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacı tarafa verilmesine,
9-Davalı ... kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre manevi tazminat yönünden red edilen miktar üzerinden hesaplanan 5.850,00-TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalı tarafa verilmesine,
10-Dosyaya yatırılan gider avansının kullanılmayan kısmının karar kesinleşince ve HMK 333. maddesi uyarınca ilgili tarafa iadesine,
Dair taraf vekillerinin yüzüne karşı gerekçeli kararın taraflara tebliğ tarihinden itibaren 2 haftalık yasal sürede İstinaf Başvuru hakları olduğu hatırlatılarak verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.09/12/2019,

Katip ...
¸e-imzalıdır


Hakim ...
¸e-imzalıdır