MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Tapu iptali ve tescil

... ve müşterekleri ile Hazine aralarındaki tapu iptali ve tescil davasının kısmen kabulüne ve kısmen reddine dair İncesu Asliye Hukuk Mahkemesinden verilen 24.02.2011 gün ve 1085/30 sayılı hükmün Yargıtay"ca incelenmesi davalı Hazine vekili tarafından süresinde istenilmiş olmakla dosya incelendi gereği düşünüldü:


KARAR

Davacı Hüseyin Nuhut miras bırakanından intikal eden ve 65-70 yıldır zilyetliğinde bulunan taşınmazların kadastro çalışmaları sonucunda Hazine adına tespit ve tapuya tescil edildiğini açıklayarak, 255 ada 3 parsel ve 255 ada 49 parseller içinde kalan 10"ar dönüm, 255 ada 81 parsel içinde kalan 5.400 m2, 257 ada 37 parsel içinde kalan 8.500 m2, 263 ada 7 parsel içinde kalan 10 dönüm, 255 ada 25 parsel içinde kalan 9.500 m2, 255 ada 23 parsel içinde kalan 8.600 m2, 255 ada 7 parsel içinde kalan 5.097,12 m2"nin ve 257 ada 36 parselin içinde kalan 8.000 m2 yüzölçümlü yerler bakımından Hazinenin tapu kayıtlarının iptali ile adına tesciline karar verilmesini istemiştir.Ancak, davacı yargılama sırasında vefat etmiş olup, mirasçıları davayı yürütmüşlerdir.
Davalı Hazine vekili, kadastro tespitlerinin doğru olduğunu, dava konusu yerlerin Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerden iken Hazine adına tescil edildiğini, davacının kazanmayı sağlayan zilyetliğinin bulunmadığını açıklayarak davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
Mahkemece, davanın kısmen kabulüne ve kısmen reddine, buna göre 255 ada 23, 257 ada 36, 37 parseller ve 263 ada 7 parseller yönünden davanın reddine, 255 ada 3, 7, 25, 49 ve 81 parseller hakkındaki davanın kabulüne, Hazine üzerindeki tapu kayıtlarının iptaline ve davacılar adına tesciline karar verilmiştir. Hüküm, davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahallinde yapılan keşifte dinlenen yerel bilirkişi ve tanıklar dava konusu taşınmazların 1940"lı yılların başında davacının babasına ait iken ölümü ile davacı ve kardeşlerine kaldığını, davacı ve kardeşleri arasında 1950"li yılların sonunda rızai taksim yapıldığını ve bu taksim uyarınca taşınmazların davacıya düştüğünü, o tarihten itibaren davacının eklemeli zilyetliğinde olduğunu, mera ile ilişkisinin olmadığını bildimiş, ziraat mühendisi bilirkişi de uzun yıllar sürülerek imar-ihya edildiğini ve kültür arazisi olduğunu bildirmiştir. Mahalli bilirkişi, tanık ve teknik bilirkişinin bu yöndeki beyanlarına karşılık dava konusu 255 ada 3, 7, 25, 49 ve 81 parsel sayılı taşınmazların 4753 sayılı Çiftçiyi Topraklandırma Kanunu hükümleri uyarınca Toprak Tevzi Komisyonunca yapılan çalışmalar sonucunda Hazine adına tapuya bağlandıkları ve Toprak Tevzice oluşturulan Hazineye ait 24.12.1964 tarih 58, 63, 65 ve 66 sayılı tapu kayıtları kapsamında kaldığı açıklanmak suretiyle 1997 yılında yapılan kadastro çalışmaları sırasında tarla vasfı ile Hazine adına tespit ve tescil edildikleri saptanmış, bu kayıtlardan 58 sıra nolu kaydın Doğu ve Güney sınırının, 63 sıra nolu kaydın Doğu, Batı ve Güney sınırının, 65 sıra nolu kaydın Güney sınırının ve 66 sıra nolu kaydın Güney sınırının mera okuduğu ve taşınmazlara ait belirtmelik tutanaklarının edinme sütununda 4753 sayılı Yasanın 8. maddesinin B bendine giren Hazine arazilerinden olduğunun belirtildiği görülmüştür. Saptanan bu durum karşısında taşınmazların önceki niteliği, başka bir değişle meradan elde edilen yerlerden olup olmadığı hususunda duraksama söz konusudur.
Hal böyle olunca, öncelikle, 1964 yılından önceki nitelik belirlemelerin yöntemine uygun bir biçimde kadim ve tahsisli mera araştırmasının yapılması, meradan yararı bulunmayan komşu köyler halkı arasından yerel bilirkişilerin belirlenmesi, aynı biçimde tarafların komşu köyler halkı arasından tanıklarını belirleyip bildirmeleri için kendilerine süre ve imkan tanınması, kadim ve tahsisli meraya ait harita, kayıt ve belgelerin bulundukları yerlerden getirtilerek dosya arasına konulması, bunların keşifte uygulanması gerekir.
Bundan ayrı, bir arazinin kullanım süresi, niteliği ve zilyetlik süresini en iyi belirleme yöntemi hava fotoğraflarıdır. Bu hava fotoğraflarının dava konusu taşınmazların Hazine adına tapusunun oluştuğu 1964 yılı ve öncesi tarihlere ait en az iki ayrı zamana ilişkin olması gerekir. Bu tarih esas alınarak önceki yıllara ait stereoskopik hava fotoğraflarının istenilmesi ve bu fotoğrafların stereoskopla incelenmesi gerekir. Stereoskopik çift hava fotoğrafı, bir stereoskop altında incelendiğinde arazinin üç boyutlu görülebilmesi, taşınmazın sınırlarının açıkça belirlenebilmesi ve bu amaçla ekilemeyen bakir alanların net bir biçimde tespitinin yapılabilmesi mümkündür. Mahkemece, uyuşmazlığın net bir biçimde çözüme kavuşturulabilmesi için gerekli olan hava fotoğraflarının olup olmadığı araştırılmamış ve hava fotoğraflarından yararlanılmamıştır.
Mahkemece, ziraat mühendisi, kadastro fen bilirkişisi, jeodezi ve fotoğrametri mühendisinden oluşacak üç kişilik uzman bilirkişi kurulu marifetiyle 1964 yılı öncesine ait iki ayrı tarihte çekilmiş stereoskopik çift hava fotoğraflarının bulunup bulunmadığının usulüne uygun şekilde Harita Genel Komutanlığı’ndan getirtilmesi, stereoskop aletiyle yukarıdaki açıklamalar doğrultusunda inceleme yaptırılarak taşınmazın niteliği ve kullanım süresinin, ne zaman kullanılmaya başlandığının belirlenmesine çalışılması, tanık ve yerel bilirkişi sözlerinin, bilimsel esaslara göre hazırlanan bilirkişi raporlarıyla denetlenmesi, taşınmazların niteliğinin ve tarımsal amaçlı zilyetlik başlangıç tarihi ile süresinin ayrı ayrı tespiti, ondan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek bir sonuca ulaşılması, 20 yıllık kazanma süresinin Hazine adına tapu kayıtlarının oluştuğu 1964 yılından geriye doğru (1944 ve öncesi) hesaplanması gerekirken eksik incelemeyle yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir.
Kabule göre; davacı yan 255 ada 3 parsel içinde kalan 10 dönüm, 25 parsel içinde kalan 9.500 m2, 49 parsel içinde kalan 10 dönüm ve 81 parsel içinde kalan 5.400 m2 yerin kendisine ait olduğunu iddia ederek bu yerlerin tapusunun iptali ile adına tapuya tescilini istemiş, mahkemece yapılan yargılama sonucunda, 255 ada 3 parselin 33.639,57 m2, 25 parselin 16.145,29 m2, 49 parselin 15.827,47 m2, 81 parselin 6.461,82 m2 olduğu dikkate alınmadan ve davacının talep ettiği yer zeminde belirlenmeden taşınmazların miktarlarının tamamı yönünden iptal ve tescil kararı verilmiştir. ...nun 26. (HUMK. m. 74) maddesine göre hakim tarafların talep sonucu ile bağlı olup, taleptan fazlasına veya başka bir şeye karar veremez. Mahkemece yasanın amir hükmü dikkate alınmadan yukarıda açıklandığı üzere talepten fazlasına karar verilmiş olması da doğru değildir.
Davalı Hazine vekilinin temyiz itirazlarının kabulüyle hükmün kabule ilişkin bölümlerinin açıklanan nedenlerle ve 6100 sayılı ...nun Geçici 3. maddesi yollamasıyla HUMK.nun 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA, 08.03.2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.