MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Tapu iptali ve tescil

... ile ... aralarındaki tapu iptali ve tescil davasının kısmen kabulüne dair Tortum Asliye Hukuk Mahkemesinden verilen 14.04.2011 gün ve 179/103 sayılı hükmün Yargıtay"ca incelenmesi davalı tarafından süresinde istenilmiş olmakla dosya incelendi gereği düşünüldü:

K A R A R

Davacı vekili dava dilekçesinde; ... ili, Uzundere ilçesi, Ulubağ köyünde bulunan ve mevkii ve sınırları dava dilekçesinde belirtilen davaya konu taşınmazın 60 yıla yakın bir zamandan beri vekil edeninin kullanımında olan tarım arazisi olup, vekil edeninin aralıksız ve iyi niyetli olarak malik sıfatıyla zilyet olduğunu, kadastro çalışmaları sırasında hukuka aykırı olarak muhtar olan davalı adına tespit edildiğini, tespitin kesinleşmesi sonucunda davalı adına tapuya tescil edildiğini açıklayarak, 115 ada 5 parsel sayılı taşınmazın davalı adına olan tapu kaydının iptaliyle davacı adına tapuya tesciline karar verilmesini istemiştir.
Davalı, 06.11.2009 tarihli yargılama oturumunda taşınmazın kendisine ait olmadığını, adına kayıtlandığını kadastro tespitinden sonra öğrendiğini, taşınmazın köy halkı tarafından kullanıldığını, 03.12.2009 tarihli oturumda ise taşınmazın yol olarak kullanılan ve hayvan otlatılan yer olduğunu, kendisiyle bir ilgisi bulunmadığını açıklayarak davanın reddini talep etmiştir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulüyle davaya konu 115 ada 5 parsel sayılı taşınmazın 18.04.2010 havale tarihli fen bilirkişisi ...’ya ait raporda B harfi ile gösterilen 1035,78 m2’lik kısmının davalı adına olan tapu kaydının iptaliyle davacı adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmesi üzerine; hüküm, davalı tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, kazanmayı sağlan zilyetlik hukuki sebebine dayalı olarak TMK’nun 713/1 ve 3402 sayılı Yasanın 14.maddesi gereğince açılan mülkiyetin aktarılmasına ilişkin tapu iptali ve tescil davasıdır.
Davaya konu Erzurum ili Uzundere ilçesi, Ulubağ köyünde kain olan 115 ada 5 parsel sayılı taşınmaz 21.03.2009 tarihinde yapılan kadastro çalışmaları sırasında senetsizden davalı ... adına tespit edilmiş, tespitin 24.07.2009 tarihinde kesinleşmesi üzerine taşınmaz 13.05.2010 tarihinde İbrahim oğlu ... adına tapuya tescil edilmiştir.
Fen bilirkişisi Ömer Ünyaptı tarafından düzenlenen 15.04.2010 tarihli rapora göre davaya konu taşınmazın batı ve kuzey hudutlarında köy orta mallarından olan 115 ada 1 nolu mera parseli bulunmaktadır. Ziraat bilirkişisi Ekrem Atan tarafından düzenlenen 27.04.2010 tarihli rapora göre; davaya konu taşınmaz %50-70 meyilli, toprak derinliği çok az, üzerinde ve içerisinde herhangi bir rehabilitasyon çalışmaları olmayan, üzerinde bölgeye has meralarda yayılım gösteren yetişme sıklığı az bitkilerin kendiliğinden yetiştiği, ayrıca çalı formunda yabani dikensi bitkilerin sıkça bulunduğu ve yer yer kendiliğinden yetişen yabani orman ağaçlarının görüldüğü, toprak işlemeli tarım için uygun olmayan, batı ve kuzeyinde mevcut komşu parsele uyumlu olarak dağ merası alanı içinde kalan ve kendi parsel büyüklüğü içerisinde çoğunluklu taşlık ve kayalık bir yapıya sahip, tahrip olmuş dağ merası niteliğindedir.
Davaya konu taşınmazın batı ve kuzey hudutlarında eylemli olarak mera olan 115 ada 1 parsel sayılı taşınmazın bulunduğuna, ziraat bilirkişisi raporuna göre taşınmazın dağ merası niteliğinde olduğuna ve yargılama oturumlarındaki davalının taşınmazın kendisine ait olmadığı ve köye ait mera niteliğinde bulunduğuna ilişkin açıklamaları da dikkate alınarak davaya konu taşınmazın bitişiğindeki mera parselinden elde edildiğinin kabulü gerekir.
Meralar, kamunun yararlanmasına ayrılan Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki kamu mallarıdır. Gerek kamunun ortak yararlanmasına tahsis edilen yerlerden olmaları ve gerekse doğal yapıları gereği diğer kamu mallarında olduğu gibi meralar olağanüstü zamanaşımı ve zilyetlik yoluyla edinilemeyeceği gibi, özel mülkiyet şeklinde tapu siciline kaydedilmeleri de mümkün değildir. Olağanüstü zamanaşımı yoluyla kazanılmaya ilişkin TMK.nun 713/1 ve 3402 sayılı Yasanın 14.maddeleri meralar hakkında uygulanamaz. 4342 sayılı Mera Kanununun 4.maddesinin 3.fıkrasında açıkça meraların özel mülkiyete geçirilemeyeceği, zamanaşımı uygulanamayacağı ve amacı dışında kullanılamayacağı belirtilmiştir. Yasalarda belirtilen yetkili organlarca nitelikleri değiştirilmedikçe özel mülkiyet şeklinde kazanılmaları mümkün olmaz.
Meraların mülkiyeti Hazine’ye, kullanma hakkı ilgili köy veya köyler ile belediye’ye aittir.
Bu durum karşısında özel mülkiyete konu olamayacak mera niteliğindeki davaya konu taşınmazın köy ortak mallarından olması nedeniyle davanın reddine karar verilmesi gerekirken davacı adına tesciline karar verilmesi yasa hükümlerine aykırıdır.
O halde mahkemece yapılması gereken iş; ilgileri nedeniyle dava dışı Hazine ile Ulubağ Köyü Tüzel Kişiliğine davayı ihbar ederek (HUMK.m. 49 vd. HMK.m. 61 vd.) davaya katılma olanağını sağlamak veya ayrı dava açtıkları takdirde bu dava ile birleştirilerek birlikte görülmesini düşünmek, Hazine veya köy tüzel kişiliğinin davaya katılmaları halinde toplanacak deliller çerçevesinde katılanların talepleri konusunda olumlu veya olumsuz bir karar verilmesi, davaya katılmamaları halinde ise taşınmazın niteliği gözetilerek davacının davasının reddine karar verilmesinin düşünülmesi gerektiği halde, takdirde hataya düşülerek davanın kısmen kabulüne karar verilmesi doğru olmamıştır.
Açıklanan nedenlerle davalının temyiz itirazları yerinde olduğundan kabulüyle hükmün 6100 sayılı HMK.nun Geçici 3. maddesi yollamasıyla 1086 sayılı HUMK.nun 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA ve 18,40 TL peşin harcın istek halinde temyiz eden davalıya iadesine 15.03.2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.