8. Hukuk Dairesi 2012/1502 E. , 2012/2186 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Tescil
...ile Hazine, Çiğdem Köyü Tüzel Kişiği ve ... aralarındaki tescil davasının kabulüne dair Bala Asliye Hukuk Mahkemesinden verilen 28.12.2010 gün ve 151/347 sayılı hükmün Yargıtay"ca incelenmesi davalı Hazine vekili tarafından süresinde istenilmiş olmakla dosya incelendi gereği düşünüldü:
KARAR
Davacı vekili, imar-ihya ve kazanmayı sağlayan zilyetlik nedenlerine dayanarak dava dilekçesinde sınırları gösterilen taşınmaz bölümünün vekil edeni adına tapuya tesciline karar verilmesini istemiştir.
Davalı Hazine vekili ile davalı ... vekili, kazanma koşullarının gerçekleşmediğini ileri sürerek davanın reddine karar verilmesini savunmuşlardır.
Mahkemece, bozma ilamına uyularak davanın kabulüne, teknik bilirkişi raporunda A harfiyle gösterilen 16653 m2 yerin davacı adına tapuya tesciline karar verilmesi üzerine; hüküm, davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava konusu taşınmaz, 1950 yılında yapılan kadastro çalışmaları sırasında ziraata elverişsiz arazi olarak tespit dışı bırakılmıştır. Mahkemece, önceki kararda davanın kabulüne karar verilmiş, hükmün davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece, dava tarihinden geriye doğru 20-30 yıl öncesine ait hava fotoğraflarının istenilerek uygulanması gerektiğine işaret edilerek bozma sevk edilmiştir. Mahkemece bozmaya uyularak davanın kabulüne karar verilmiş ise de bozma gerekleri tam olarak yerine getirilmediği gibi yapılan araştırma ve inceleme karar vermeye yeterli bulunmamaktadır. 25.06.2010 tarihinde taşınmaz başında yapılan keşif sırasında dinlenen jeodezi ve fotogrametri mühendisi, dava konusu taşınmazın 1975 yılına ait hava fotoğraflarına girmediğini, 1991 yılına ait hava fotoğraflarında ise imar-ihyası tamamlanmış yerlerden olduğunu açıklaması üzerine, yazılı şekilde karar verilmiştir. Davanın açılma tarihi dikkate alındığında mahkemece uygulanan ve değer verilerek hükme esas alınan 1991 yılına ait hava fotoğrafları taşınmaz üzerindeki imar-ihya olgusunun tamamlandığı tarihi belirlemekten uzak olduğu gibi bu tarihten dava tarihine kadar 20 yıllık kazanma süresi de dolmamıştır.
Bir arazinin kullanım süresi ve niteliği ile üzerinde imar, ihya işlemlerinin tamamlandığı tarihin en iyi belirleme yöntemi hava fotoğraflarıdır. Bu hava fotoğraflarının dava tarihinden geriye doğru en az iki ayrı zamana ilişkin olması gerekir. Bu konuda sağlıklı bir yargıya ulaşmak için tespit dışı bırakılma tarihi olan 1950 yılından sonra dava tarihine göre 20-25 yıl öncesine ait (1975-1982 yılları arası) stereoskopik hava fotoğraflarının dosyada yer almış olması ve bu fotoğrafların stereoskopla incelenmesi gerekir. Stereoskopik çift hava fotoğrafının bir stereoskop altında incelenmesi halinde arazinin üç boyutlu olarak görülebilmesi, taşınmaz sınırlarının belirlenebilmesi ve bu amaçla ekilemeyen bakir alanların net bir biçimde tespitinin yapılabilmesi mümkündür. Mahkemece uyuşmazlığın net bir biçimde çözüme kavuşturulabilmesi için gerekli ve yukarıda tarihi yazılı hava fotoğraflarından yararlanılmamıştır.
Mahkemece, ziraat mühendisi, kadastro fen elemanı, jeodezi veya fotogrametri mühendisinden oluşacak üç kişilik uzman bilirkişi kurulu marifetiyle dava tarihine göre 20-25 yıl öncesine ait ve iki ayrı tarihte çekilmiş stereoskopik çift hava fotoğraflarının tarihleri ayrıca ve açıkça yazılmak suretiyle Harita Genel Komutanlığından getirtilmesi, stereoskop aletiyle yukarıdaki açıklamalar doğrultusunda inceleme yaptırılarak taşınmazın niteliğinin ve kullanım süresinin ne zaman başlandığının belirlenmesine çalışılması gerekir. Tanık ve bilirkişi sözlerinin bilimsel esaslara göre hazırlanan bilirkişi raporlarıyla denetlenmesi, taşınmaz üzerinde imar-ihya işlemlerine başlandığı ve tamamlandığı tarih ile tarımsal amaçlı zilyetlik başlangıç tarihinin ayrı ayrı belirlenmesi, ondan sonra iddia ve savunma çerçevesinde değerlendirme yapılarak karar verilmesi gerekmektedir. Mahkemece bozma gerekleri tam olarak yerine getirilmeden yazılı şekilde davanın kabulüne karar verilmesi doğru görülmemiştir.
Davalı Hazine vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün açıklanan nedenlerle 6100 sayılı HMK.nun Geçici 3. maddesi yollamasıyla HUMK.nun 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA, 26.03.2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.