Danıştay 6. Daire 2017/2671 Esas 2020/13236 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2017/2671
Karar No : 2020/13236

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Valiliği
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem : İstanbul ili, Büyükçekmece ilçesi, ... Mahallesi, ...ada, ... ve ... parsel sayılı taşınmazların, konut alanından belediye hizmet alanına alınmasına yönelik … tarihli, … sayılı belediye meclisi kararı ile kabul edilen 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliğinin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti : … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; dava konusu uygulama imar planı değişikliğinin dayanağı olan 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliğinin iptali istemiyle davacı tarafından açılan davanın, Mahkemenin … tarihli, E:… ve K:… sayılı kararıyla, nazım imar planı değişikliğinin planlama esasları, şehircilik ilkeleri ve kamu yararına uygun olduğu gerekçesiyle reddine karar verildiği, bu durumda üst ölçekli plana uygun olarak ve mevzuat çerçevesinde verilen yetki kapsamında hazırlanan dava konusu 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliğinde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle, dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının özeti : İstinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve istinaf dilekçesinde ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Uyuşmazlık konusu parsellerin mülkiyet durumu ve imar planında ayrıldığı amaç bilinmesine rağmen parsellerin üzerine sosyal tesis binası inşa edilerek fiili bir durum yaratıldığı, daha sonra imar planı değişikliği ile parsellerin belediye hizmet alanına alınarak yapılan kanunsuz işleme hukuki bir zemin oluşturulmaya çalışıldığı, plan değişikliğinin sadece Hazineye ait iki adet parseli kapsadığı, bütüncül bir anlayışla plan değişikliği yapılması gerektiği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ : Dosyanın ve Danıştay Altıncı Dairesinin E:2020/10748 sayılı dosyasının birlikte incelenmesinden, dava konusu 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliğinin dayanağı olan ve parsellerin belediye hizmet alanına alınmasına ilişkin … tarihli, … sayılı büyükşehir belediye meclisi kararıyla kabul edilen 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliğinin iptali istemiyle davacı tarafından açılan davanın reddi yolunda …. İdare Mahkemesince verilen … tarihli, E:…, K:… sayılı kararın, Danıştay Altıncı Dairesinin 23/06/2020 tarihli, E:2016/9224, K:2020/5899 sayılı kararıyla, nazım imar planı değişikliğinin kabulüne ilişkin büyükşehir belediye meclisi kararında ulaşım kararları başlığı altında plan değişikliğinin bölgesel ulaşım sistemi açısından uygun bulunmadığının belirtildiği, bilirkişi raporunda sosyal donatı alanlarının öncelikle kamuya ait gayrimenkullerden karşılanmasının uygun olduğuyla sınırlı bir değerlendirme yapılarak, dava konusu ile getirilen fonksiyon değişikliğinin planlama esasları ve teknikleri, belediye hizmet alanının yerinin uygunluğu, sosyal donatı standartları, yoğunluk ve ulaşım kararlarına etkisi bakımından incelenmediği, bu durumda İdare Mahkemesince, gerekirse yeniden bilirkişi incelemesi yaptırılarak, taşınmazların planda ayrıldığı fonksiyonun plan hiyerarşisi, şehircilik ilkeleri, ulaşım, planlama esasları ve kamu yararı yönünden uygun olup olmadığının belirlenmesi suretiyle nazım imar planı hakkında yeniden bir karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle bozulmasına karar verildiği, Dairenin … tarihli, E:…., K:… sayılı kararıyla da kararın düzeltilmesi isteminin reddedildiği görülmüştür.
Bu durumda, dava konusu 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliğinin dayanağı olan 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliğinin iptali istemiyle açılan davada, İdare Mahkemesince verilen kararın bozulması nedeniyle, alt ölçekli dava konusu 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliği hakkında da bu bozma kararı üzerine verilecek karara göre yeniden bir karar verilmesi gerektiğinden, temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının bozulmasına karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, 10.07.2018 tarihli, 30474 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 101. maddesi uyarınca Hazine malları konusunda genel yetkili kuruluş Milli Emlak Genel Müdürlüğü olup anılan Genel Müdürlük aynı Kararname'nin 99. maddesinde Çevre ve Şehircilik Bakanlığının hizmet birimleri arasında sayıldığından, 703 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Geçici 1. maddesinin 19. fıkrası uyarınca, İstanbul Valiliğinin (Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü) davacı olarak alınması suretiyle gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :

MADDİ OLAY : Önceki 17.06.2004 onay tarihli 1/5000 ölçekli nazım imar planında 60 ki/ha konut alanında ve 1/1000 ölçekli uygulama imar planında blok nizam 4 kat konut alanında kalan dava konusu ...ada, ... ve ... parsel sayılı taşınmazlar … tarihli, … sayılı büyükşehir belediye meclisi kararıyla kabul edilen 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliği ve dava konusu … tarihli, … sayılı belediye meclisi kararıyla kabul edilen 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliğiyle, Büyükçekmece Kültürpark Festival Alanına yakın olduğu ve bölgeye festival döneminde gelen yabancı misafirlerin ağırlanması için bir sosyal tesise gereksinim duyulduğundan bahisle konut alanından, belediye hizmet alanına alındığı alınmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT :
3194 sayılı İmar Kanununun "Tanımlar" başlıklı 5. maddesinin işlem tarihinde yürürlükte olan halinde; "Nazım imar planı; varsa bölge veya çevre düzeni planlarına uygun olarak halihazır haritalar üzerine, yine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak çizilen ve arazi parçalarının; genel kullanış biçimlerini, başlıca bölge tiplerini, bölgelerin gelecekteki nüfus yoğunluklarını, gerektiğinde yapı yoğunluğunu, çeşitli yerleşme alanlarının gelişme yön ve büyüklükleri ile ilkelerini, ulaşım sistemlerini ve problemlerinin çözümü gibi hususları göstermek ve uygulama imar planlarının hazırlanmasına esas olmak üzere düzenlenen, detaylı bir raporla açıklanan ve raporuyla beraber bütün olan plandır. Uygulama İmar Planı; tasdikli halihazır haritalar üzerine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak nazım imar planı esaslarına göre çizilen ve çeşitli bölgelerin yapı adalarını, bunların yoğunluk ve düzenini, yolları ve uygulama için gerekli imar uygulama programlarına esas olacak uygulama etaplarını ve diğer bilgileri ayrıntıları ile gösteren plandır." hükmüne yer verilmiştir.
Anılan hüküm uyarınca, planlar arasındaki hiyerarşi kapsamında nazım imar planından sonra yapılacak olan uygulama imar planının nazım imar planına uygun yapılması gerekmektedir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Dosyanın ve Danıştay Altıncı Dairesinin E:2020/10748 sayılı dosyasının birlikte incelenmesinden, dava konusu 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliğinin dayanağı olan ve parsellerin belediye hizmet alanına alınmasına ilişkin … tarihli, … sayılı büyükşehir belediye meclisi kararıyla kabul edilen 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliğinin iptali istemiyle davacı tarafından açılan davanın reddi yolunda ... İdare Mahkemesince verilen … tarihli, E:…, K:… sayılı kararın, Danıştay Altıncı Dairesinin 23/06/2020 tarihli, E:2016/9224, K:2020/5899 sayılı kararıyla, nazım imar planı değişikliğinin kabulüne ilişkin büyükşehir belediye meclisi kararında ulaşım kararları başlığı altında plan değişikliğinin bölgesel ulaşım sistemi açısından uygun bulunmadığının belirtildiği, bilirkişi raporunda sosyal donatı alanlarının öncelikle kamuya ait gayrimenkullerden karşılanmasının uygun olduğuyla sınırlı bir değerlendirme yapılarak, dava konusu ile getirilen fonksiyon değişikliğinin planlama esasları ve teknikleri, belediye hizmet alanının yerinin uygunluğu, sosyal donatı standartları, yoğunluk ve ulaşım kararlarına etkisi bakımından incelenmediği, bu durumda İdare Mahkemesince, gerekirse yeniden bilirkişi incelemesi yaptırılarak, taşınmazların planda ayrıldığı fonksiyonun plan hiyerarşisi, şehircilik ilkeleri, ulaşım, planlama esasları ve kamu yararı yönünden uygun olup olmadığının belirlenmesi suretiyle nazım imar planı hakkında yeniden bir karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle bozulmasına karar verildiği, Dairenin … tarihli, E:…, K:… sayılı kararıyla da kararın düzeltilmesi isteminin reddedildiği görülmüştür.
Bu durumda, 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliğinin iptali istemiyle açılan davada bozma kararı üzerine verilecek karara göre alt ölçekli 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliğine ilişkin bu dava hakkında yeniden bir karar verilmesi gerekmektedir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davacının temyiz isteminin kabulüne,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin Mahkeme kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 22/12/2020 tarihinde, kesin olarak, oybirliğiyle karar verildi.