MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Tapu iptali ve tescil

... ile Hazine aralarındaki tapu iptali ve tescil davasının kabulüne dair Bodrum 2. Asliye Hukuk Mahkemesinden verilen 15.10.2010 gün ve 62/471 sayılı hükmün Yargıtay"ca incelenmesi davalı Hazine vekili tarafından süresinde istenilmiş olmakla dosya incelendi gereği düşünüldü:
KARAR

Davacı vekili, dava dilekçesinde Hazine adına tespit ve tescil edilen 132 ada 2 sayılı parselin tapu kaydının iptali ile vekil edeni adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmesini istemiştir.
Davalı Hazine vekili, dava konusu taşınmazın “taşlık” ve “çalılık” niteliği ile Hazine adına tespit ve tescil edildiğini, kazanmayı sağlayan zilyetlik ile edinilecek yerlerden olmadığını açıklayarak davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
Mahkemece, kazanmayı sağlayan zilyetlik, imar ve ihya koşullarının davacı yararına gerçekleştiği gerekçesi ile her iki parsel bakımından davanın kabulüne karar verilmesi üzerine; hüküm, davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava; kazanmayı sağlayan zilyetlik, imar ve ihya hukuksal sebeplerine dayalı olarak TMK.nun 713/1, 3402 sayılı Kadastro Kanununun 14 ve 17.maddeleri gereğince açılan mülkiyetin aktarılmasına ilişkin tapu iptali ve tescil davasıdır.
Mahkemece, kazanma koşullarının davacı yararına oluştuğu gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiş ise de, mahkemenin bu görüşüne katılma olanağı bulunmamaktadır.
Keşifte uygulandığı açıklanan 1938 tarihli hava fotoğrafı çok eski olup sonuca ulaşmak açısından olaya ışık tutmamaktadır. 1992 tarihli hava fotoğrafı ise, süre açısından yetersizdir. Bu nedenle bu hava fotoğraflarının incelenmesi sonucu verilen raporlara değer verme olanağı bulunmamaktadır. Daire ve Yargıtay uygulaması uyarınca tespitlerin yapıldığı 31.08.1990 tarihinden geriye doğru en az yirmi yıl öncesine ait (1960-1970 yılları arası) iki ayrı zamanda çekilmiş stereoskopik hava fotoğrafları, Harita Genel Müdürlüğünden getirtilerek dosya arasına konulması, 1960 – 1970 yılları arasında çekilmiş ölçekli stereoskopik hava fotoğraflarının olmaması halinde gönderen kurumca bunun gerekçesinin gösterilmesinin istenmesi, stereoskopik hava fotoğraflarının daha önce götürülmeyen jeodezi ve fotoğrametri uzmanı üç mühendisden oluşan bilirkişi kurulu tarafından keşifte
uygulanması, hava fotoğraflarının stereoskopik alet ile üç boyutlu olarak incelemeye tabi tutulması, çekildikleri tarihlere göre taşınmazın kültür arazisi niteliğinde bulunup bulunmadıkları, imar ve ihyalarının tamamlanıp tamamlanmadığı, kadastro tespitlerinin yapıldığı sırada taşınmazın üzerinde çalılıkların bulunduğu gözetilerek imar ve ihyanın hangi tarihte tamamlandığının açıklığa kavuşturulması, bu konuda uzman bilirkişilerden gerekçeli denetime açık, tutanaktaki niteliklerde gözetilerek karşılaştırmalı rapor sunulmasının istenmesi, taşınmazların niteliklerinin hiçbir duruksamaya yer verilmeyecek biçimde belirlenmesi gerekmektedir.
Bundan ayrı taşınmaz çalılık niteliğiyle tespit edildiğine göre, 3402 sayılı Kadastro Kanununun 17. maddesi uyarınca diğer kazanma koşulları yanında imar ve ihya koşullarınında araştırılıp belirlenmesi gerekir. Bu bakımdan, yerel bilirkişi ve tanıkların HUMK.nun 258 ve 259. ( HMK. m. 243, 244, 259 ve 290/2 ) maddeleri gereğince davetiye ile keşif yerine çağrılmaları, uyuşmazlığın taşınmaza ilişkin bulunması nedeni ile keşif yerinde dinlenilmeleri, davacının taşınmazın imar ve ihyasına hangi tarihte başladığı imar ve ihyayı ne şekilde yaptığı, hangi biçimde emek ve para sarf ettiği, tutanaklarda çalılık yazılı bulunduğu 1990 yılında yapılan tespitlerde, bu nitelikleri ile belirlendiği imar ve ihyasının henüz tamamlanmadığı gözetilerek, yerel bilirkişi ve tanıklara tutanakların edinme sebepleri ile nitelik bölümleri okunarak bilgilerine başvurulması, imar ve ihyanın hangi tarihte tamamlandığının olaylara dayalı olarak kesin bir biçimde saptanması, tutanağın aksinin kanıtlanması zorunlu bulunduğundan buna göre araştırma ve incelemenin yapılıp belirlenmesi, iki sayılı parsele komşu aynı ada 6 nolu parselin tapusunun hükmen oluştuğu anlaşıldığından bu parsele ait hüküm dosyasının hangi mahkemeye ait olduğu belirlendikten sonra ait olduğu mahkemeden, Kadastro Mahkemesine ait ise, dosyanın Tapu Sicil Müdürlüğünde olabileceği düşünülerek anılan Müdürlükten istenmesi, yapılacak keşifte uzman bilirkişi aracılığıyla hükme esas alınan krokinin uygulanması, dava konusu taşınmaz yönünü ne gösterdiği üzerinde durulması, daha önce götürülmeyen üç kişiden oluşan uzman bilirkişi ziraat mühendisler aracılığıyla, taşınmaz ve çevresinin toprak yapısı incelenerek dava konusu yerin kültür arazisi niteliğinde bulunup bulunmadığı, 1990 yılında çalılık niteliğinde bulunduğuna göre imar ve ihyanın hangi tarihte tamamlandığı, konularında gerekçeli karşılaştırmalı denetime açık rapor istenmesi, HUMK.nun 366.(HMK. m. 290/2). maddesi uyarınca bilirkişi olarak tayin edilecek bir fotoğrafçı aracılığıyla taşınmaz ve çevresini gösterir biçimde renkli fotoğrafları çektirilerek mahkeme hakimince onaylandıktan sonra dosya arasına konulması, fotoğraflar üzerinde teknik bilirkişice yerin işaretlenmesi, ondan sonra toplanacak tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken eksik araştırma ve inceleme sonucu hüküm kurulması usul ve kanuna aykırıdır.
TMK.nun 713/1. maddesi gereğince açılan tescil davaları kamu düzeni ağırlıklı davalar olup bir bakıma kendiliğinden araştırma ve inceleme prensibine tabidirler. Bu hususun gözönünde tutulması gerekir.
Davalı Hazine vekilinin temyiz itirazları bu bakımdan yerinde olduğundan kabulüyle hükmün 6100 sayılı HMK.nun Geçici 3 maddesi yollamasıyla 1086 sayılı HUMK.nun 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA, 10.04.2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.