17. Hukuk Dairesi 2014/9803 E. , 2016/1472 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVALILAR : 1-...
2-...
Taraflar arasındaki tasarrufun iptali davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine dair verilen hükmün süresi içinde davacı tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacı alacaklı, kendisinin yaşlı olup bakımevinde kalırken davalı ... ile tanıştığını, davalının piyasaya olan borçlarının ödenmesi karşılığında evlenmek konusunda anlaştıklarını ve davalının bir kısım borcunu ödediğini ve davalıya ait evi 8 yıllığına toplam 48.000 TL mukabilinde kiraladığını, kira bedelini davalıya toplu olarak verdiğini, karşılığında senet aldığını, ancak davacının dava konusu evi damadı olan diğer davalıya raicinden düşük bedelle satarak devir ettiğini, davalıdan olan alacağın tahsili için icra takibi başlattığını, satışın alacaklıdan mal kaçırmak amacıyla yapıldığını ileri sürerek 48.000 TL"nin davalıdan tahsili ile dava konusu taşınmaza ait tapu kaydının iptaline ve davalı ... adına tapuya tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalılar davaya cevap vermemişlerdir.
Mahkemece taşınmazın davalı ... adına kayıtlı olduğu, davalı ..."nin davacının iradesini fesada uğrattığına ilişkin dosyada bilgi ve belge bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı tarafından temyiz edilmiştir.
Davacı, dava dilekçesinde, davalı ... ile evlenebilmek amacıyla, davalıya ait evin kendisi tarafından 8 yıllığına kiralandığını, kira bedelinin bir kısmının peşin olarak davalıya verildiğini bir kısmının ise davalının borçlarının ödenmesi suretiyle ifa edildiğini, bunlara karşılık davalıdan alınan senedin evliliğin gerçekleşmemesi nedeniyle icraya konulduğunu, davalı-borçlu ...."nin alacaklıdan mal kaçırmak amacıyla taşınmazını damadı olan diğer davalıya satarak devir ettiğini ileri sürerek tapu kaydının iptaline karar verilmesini talep etmiştir. Bu niteliği ile dava, Borçlar Kanunu"nun 19.maddesinde düzenlenen, muvazaa hukuksal nedenine dayalı
../...
....
tasarrufun iptaline ilişkindir. Kural olarak danışıklı (muvazaalı) işlem nedeniyle hakları zarara uğratılan kişiler o hukuki işlemin geçersizliğini ileri sürebilirler. Çonkü, muvazaalı bir hukuki işlem ile üçüncü kişilere zarar verilmesi onlara karşı işlenmiş bir haksız eylem niteliğindedir. Ancak üçüncü kişilerin muvazaalı işlem ile haklarının zarara uğratıldığının benimsenebilmesi için, onların muvazaalı işlemde bulunandan alacakları bulunmalı ve muvazaalı işlemin o alacağın ödenmesini önlemek amacıyla yapılmış bulunması gerekir.
Somut olayda davacının bu davadaki amacı, borçlu aleyhinde başlatılan.... Müdürlüğü"nün ....sayılı icra takip dosyasındaki alacağının tahsiline yönelik olarak, muvazaalı olduğunu ileri sürdüğü hukuki işlemin kendisi yönünden geçersizliğini sağlamaktır. Yargılama sonunda davaya konu edilen satış işleminin muvazaalı olduğunun kanıtlanması halinde davacı, dava konusu maldan alacağın tahsili için yararlanabilecektir. Ancak davacının bu hakkı ayni değil, şahsi sonuç doğuracağından, muvazaalı işlemin kanıtlanması durumunda tapu kaydının iptaline değil, İİK"nun 283/1.maddesi benzetme yoluyla (kıyasen) uygulanarak, iptal ve tescile gerek olmaksızın taşınmazın haciz ve satışına karar verilecektir. Bu davada güdülen amaç bu olduğundan, davacının karşılanması gereken bir alacağının bulunup bulunmadığının belirlenmesi, satış işleminin muvazaalı olup olmadığının araştırılması, bu durumların gerçekleştiğinin anlaşılması halinde ise İİK"nun 283/1.maddesi benzetme yoluyla uygulanmak suretiyle, tapu kaydının iptaline gerek olmadan davacının alacağını almasını sağlamak için dava konusu taşınmazın haciz ve satışını isteyebilme yetkisi verilmesi yönünde hüküm kurulmalıdır. Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular gözetilmeden yazılı gerekçeyle davanın reddine karar verilmesi bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacının temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacıya geri verilmesine 11.2.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.