(Kapatılan)22. Hukuk Dairesi 2019/1539 E. , 2020/8200 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : ... 5. Hukuk Dairesi
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, süresi içinde taraf vekillerince temyiz edilmiş ve davalı vekilince duruşma talep edilmesi üzerine dosya incelenerek işin duruşmaya tabi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 30/06/2020 Salı günü tayin edilerek taraflara çağrı kağıdı gönderilmişti. Duruşma günü davalı adına vekili Avukat ... ile karşı taraf adına vekili Avukat ... geldiler. Duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatların sözlü açıklamaları dinlendikten sonra duruşmaya son verilerek Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor sunuldu, dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin davalıya ait iş yerinde destek hizmetleri daire başkanlığı emrinde satın alma müdürlüğünde 13.11.2008 tarihinden itibaren danışman olarak çalıştığını hizmetin devamında evrak ve arşiv müdürlüğüne nakledildiğine açılan işe iade davasında alt işverenlik ilişkisinin muvazaya dayanması nedeniyle davacının ...’deki işine iadesine karar verildiğini, işe iadesine başvurusuna karşın işe başlatılmadığını, 16.04.2014 tarihinde bir kısım ödemeler yapıldığını, yemek ücreti ödenmesi gerekirken ödenmediğini, davacının bu çalışmalarını yürütürken işverenin işçisi değil taşeron firması işçisi kadrosu ile çalıştığını, şartnamelere ve hizmetin niteliğine göre ihale konusu işin muvazalı olduğunu unvanı farklı olduğunu göstermesine karşın davacının diğer çalışanlarla aynı görevi yaptığını, hizmetin ... işverenliğinde geçtiğini, işin asıl iş olduğunu, yıllık izinlerin eksik kullandırıldığını ücretin aynı işin yapan personele göre eksik ödendiğini, yemek ücreti ödenmediğinin belirterek ödenmeyen kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, yıllık izin ücreti,emsallere göre ücret farkı, emsallere ödenen yemek ücreti, 4 aylık boşta geçen süre ücreti ve diğer haklar, işe başlatmama tazminatı,eşit davranma yükümlülüğüne aykırılık tazminatı alacağının davalı taraftan tahsilini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davacının davalının çalışanı olmadığını bu nedenle husumet itirazının bulunduğunu, davacının talep ettiğini işçilik alacaklarının zamanaşımına uğradığını, davacının iş akdinin fesih tarihinin 16.04.2014 tarihi olarak kabulü gerektiği yönündeki iddiasının gerkçek olmadığını, davacının davalı başkanlığa ait personeli kendisine emsal gösterip eksik ücret talep etmesinin hukuken yanlış olduğunu, yapılan iş ve alınan sorumluluklar yönünden davalı başkanlık personelinin davacı ile kıyaslanmasının yapılamayacağını, davacının kıdem, ihbar ve mali sosyal hak ve alacakları, yıllık izin ücreti ve boşta geçen süre ilişkin taleplerini kabul etmediğini davacının işe başlatmama tazminatının eksik ödendiğine dair iddia ve taleplerini kabul etmediğini, davacının eşitlik ilkesini aykırılık tazminatı iddia ve taleplerini kabul etmediğini, davanın davacının çalışmış olduğu bütün yüklenici firmalara ihbarının gerektiğin belirterek davanın usulden ve esastan reddini talep etmiştir.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
İlk Derece Mahkemesince, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak yazılı gerekçe ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
İstinaf Başvurusu:
İlk Derece Mahkemesinin kararına karşı, davacı ve davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti:
Bölge Adliye Mahkemesince, davacının ve davalının istinaf başvurularının, işe başlatmama tazminatı ve boşta geçen süre ücretinde faiz başlangıç tarihleri, boşta geçen süre ücretine işletilecek faiz türü ve ayrımcılık tazminatı yönünden kabulüne, ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, davanın kısmen kabulü ile kıdem ve ihbar tazminatı, yemek ücreti alacağı, ücret farkı alacağı, yıllık izin ücreti alacağı, dört aylık boşta geçen süre ücreti ve diğer haklar alacağı ile işe başlatmama alacağı isteklerinin kabulüne, ayrımcılık tazminatı isteğinin ise reddine karar verilmiştir.
Temyiz Başvurusu:
Karar, taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
Gerekçe:
1-Dosya kapsamının birlikte değerlendirilmesiyle yapılan inceleme sonucunda, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kurallarına göre, Bölge Adliye Mahkemesi kararının aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan yönleri usul ve kanuna uygun görülmüştür.
2-Taraflar arasında uyuşmazlık alt işveren işçisi olarak istihdam edilen davacının asıl işveren- alt işveren ilişkisinin muvazaalı olduğunun tespiti sonucu kadrolu kobi uzmanı ve kobi uzman yardımcısının aldığı ücrete hak kazanıp kazanamayacağı noktasındadır.
Davacı işçi davalı ..."in işyerinde alt işveren işçisi olarak çalıştığını iş sözleşmesinin haksız feshedilmesi üzerine açmış olduğu muvazaanın tespiti ve işe iade davasında muvazaanın varlığı kabul edilerek baştan itibaren ..."in işçisi olduğuna karar verildiğini, verilen kararın kesinleştiğini, işverenin İş Kanunu 5. maddesine aykırı davranarak kobi uzman yardımcısı ve kobi uzmanına ödediği ücretin yarısını ödediğini belirterek ..."in kadrolu personeli olan kobi uzman ve kobi uzman yardımcısına ödenen ücret üzerinden dava konusu alacakların hesaplanmasını ve İş Kanunu 5. maddesine göre aykırılık tazminatının hüküm altına alınmasını istemiştir.
Öncelikle asıl işveren-alt işveren ilişkisinin geçersiz olarak kullanılması veya muvazaaya dayandığının kesinleşmiş olması doğrudan eşitlik ilkesinin ihlal edildiği sonucunu doğurmaz.
Somut olayda davacı aynı pozisyonda olduğunu iddia ettiği çalışanlarla gerek yaptığı işler gerekse danışman ünvanı itibariyle emsal bir işçinin varlığını ortaya koymuş ve ispatlamış değildir. Mahkemece uzman/uzman yardımcısı pozisyonuna ait ücret üzerinden davacının fark tazminat ve alacakları hüküm altına alınmış ise de kobi uzman yardımcılığına işe alınmasında eğitim durumu ve buna ilişkin yazılı ve yeterlilik sınavlarında başarılı olma şartları olması karşısında kobi uzman/kobi uzman yardımcısının emsal işçi olarak kabul edilmesi doğru görülmemiştir.
Hal böyle olunca davacının fark ücret, fark işe başlatmama ve fark boşta geçen süre ücreti alacaklarının reddi gerekirken kabulü hatalıdır. Ayrıca ihbar ve kıdem tazminatları ile yıllık izin ücreti alacağının işyerinde danışman olarak çalışan aynı kıdemdeki işçinin ücreti esas alınarak hesaplanmalı ve sonucuna göre hüküm kurulmalıdır. Yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA, dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, davalı yararına takdir edilen 2.540,00 TL duruşma vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine, peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde ilgililere iadesine, 30.06.2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.