Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 2020/8451 Esas 2022/4023 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ : BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 13.HUKUK DAİRESİ

Taraflar arasında görülen davada Bakırköy 2. Asliye Ticaret Mahkemesince verilen 18.02.2019 tarih ve 2016/1072 E- 2019/144 K. sayılı kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, istinaf isteminin esastan reddine dair İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesi'nce verilen 15.10.2020 tarih ve 2019/1587 E- 2020/1112 K. sayılı kararın Yargıtay'ca incelenmesi davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçeler, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, davacı şirketin Çek Cumhuriyetinde bulunan firmadan satın almış olduğu 1 adet dişli taşlama makinesi ve aksesuarlarının Türkiye’ye getirilmesi işlemi için dava dışı Erdem Lojistik ile sözleşme imzaladıklarını, sözleşme bedelini ödediklerini, ürünlerini bir türlü teslim alamayınca yaptıkları araştırmalar neticesinde bu iki tırın alt taşımayı yapan davalıya ait olduğunu tespit ettiklerini, davalı ile aralarında ticari münasebet bulunmadığını, dava konusu makineleri GMS Güven Makine End. San. Tic .A.Ş. firmasına sözleşme ile sattığını, bu sözleşmenin makinenin teslim edilememesi nedeniyle ilgili firma tarafından feshedildiğini ve yapılan ön ödeme ile cezai bedel toplamı 55.800,00 Euro'nun müvekkili şirketten talep edildiğini, 100.000,00 TL cezai şart bedeli ödediğini belirterek mezkur maddi zararın davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, dava dışı Erdem Lojistik'e karşı dava açılması gerekirken sadece davalı firmaya karşı kötüniyetli dava açıldığını, davalı firmanın menkulleri Çek Cumhuriyetinde teslim aldığını, 5 araçlık taşıma işinin müvekkili şirket tarafından yapıldığını, ücreti muaccel hale gelmesine rağmen ödemenin yapılmadığını, öncelikle taşıma ücretinin ödenmesi gerektiğini, müvekkilinin hapis hakkını kullandığını, davacının iddialarının yersiz olduğunu belirterek, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İlk Derece Mahkemesince yapılan yargılama, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre, davacı ve dava dışı firması arasında imzalanan taşıma sözleşmesinde sözleşmenin taraflarının açıkça yazılmadığı, navlun miktarı ve ödeme şekline ilişkin bilgilerin yer almadığı, buna göre davalının sözleşme hükümleri ile bağlı olmasının kabul edilemeyeceği, sözleşmenin davalı tarafı bağlamadığı, davacının dava dışı Erdem Firmasına yapmış olduğu ödemenin davalı tarafa yapılmış ödeme şeklinde kabul edilemeyeceği, davalı taşıyıcının üzerine düşen yükümlülüğü yerine getirerek taşımayı gerçekleştirdiği, navlun alacağına hak kazandığı ve navlun alacağının dava dışı Erdem Firmasına yapıldığı yönündeki iddiaların ise davalıyı bağlamadığı, davalının taşıma ilişkisi nedeniyle navlun alacağını alamadığı dikkate alınarak hapis hakkını kullanmasında yasal bir engel bulunmadığı, cezai şartın ise davalı taşıyıcının kusurundan kaynaklanmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, kararı davacı vekili istinaf etmiştir.
İstinaf mahkemesince, İlk Derece Mahkemesi kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre karar usul ve yasaya uygun olduğundan davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiş, kararı davacı vekili temyiz etmiştir.
Dava, CMR hükümlerine tabi taşıma kapsamındaki emtianın teslim edilememe nedeniyle 3.kişiye karşı olan taahhüttün yerine getirilmemesinden kaynaklı ödenen cezai şartın tahsili istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince davanın reddine karar verilmiş, kararı davacı vekilinin istinaf etmesi üzerine istinaf mahkemesince,taraflarca ticari defter ve kayıtlara delil olarak dayanılmış ise de, mahkemece ticari defter ve kayıtlar üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmadığı, mahkemece alınan bilirkişi raporuna karşı sunulan beyanlarda, taraflarca bu yönde bir itirazda bulunulmadığı ve bu hususun istinaf itirazı olarak da ileri sürülmediği gerekçesiyle davacı istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
1-Bilindiği üzere, TTK. m 88/1 ve 6100 sayılı HMK 222/1 maddesinde; "Mahkeme, ticari davalarda tarafların ticari defterlerinin ibrazına kendiliğinden veya taraflardan birinin talebi üzerine karar verebilir.” düzenlemesi mevcuttur.
Somut olayda, davacının navlun bedelini ödediği ve buna rağmen emtianın teslim edilmeyerek haksız olarak hapis hakkının kullanıldığı iddia edildiğine göre, tarafların ticari defter ve kayıtları da incelenerek sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, navlun bedelinin ödenip ödenmediği ayrıca, taşıyıcının hapis hakkını taşıma ücreti ile orantılı başka bir anlatım ile taşıma ücretine göre aşkın bir miktar üzerinde kullanıp kullanmadığı tespit edilmeden eksik inceleme ve araştırmaya dayalı yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir.
2- Bozma sebep ve şekline göre, davacı vekilinin sair temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davacı temyiz isteminin kabulü ile (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULMASINA, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin sair temyiz itirazlarının REDDİNE, HMK'nın 373/2. maddesi uyarınca dava dosyasının Bölge Adliye Mahkemesi'ne gönderilmesine, ödediği peşin temyiz harcının isteği halinde temyiz eden davacıya iadesine,
25.05.2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.