MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Tapu iptali ve tescil

... ve müşterekleri ile Hazine, ... ve Kayyım ... aralarındaki tapu iptali ve tescil davasının kabulüne dair ... Asliye Hukuk Mahkemesinden verilen 07.04.2011 gün ve 126/130 sayılı hükmün Yargıtay"ca incelenmesi davalılar ...mirasçıları ..., ..., ... ve ..."nın kayyımı İzmir Defterdarlığını temsilen Hazine vekili ile ... vekili taraflarından süresinde istenilmiş olmakla dosya incelendi gereği düşünüldü:


KARAR

Davacılar vekili dava dilekçesinde, 738 ada 7 sayılı parselde 1/5 pay maliki bulunan ...’in tanınan ve bilinen bir kişi olmadığını, kendisini tanıyan ve bilenin de bulunmadığını, ..."in 20 yıldan çok önce öldüğünü, TMK. nun 713/2. fıkrasındaki koşulların davacılar yararına gerçekleştiğini, taşınmazın 4/5 payının ise, vekil edenlerinin miras bırakanları adına tapuda kayıtlı bulunduğunu açıklayarak ...adına bulunan 1/5 payın iptali ile vekil edeni adına tapuya tesciline karar verilmesini istemiştir.
Davalı Hazine vekili ile ... vekili, davanın reddine karar verilmesini savunmuşlardır.
Davalı ve kayıt maliki ölü ...ile mirasçıları için kayyım tayin edilen İzmir Defterdarlığını temsilen Av. ..., davacılar yararına zilyetlik koşullarının gerçekleşmediğini, Yargıtay kararları uyarınca kayıt malikinin mirasçılarının belirlenmesi gerektiğini, MK. nun 448. maddesi gereğince, bu gibi yerlerin kazanılmasının mümkün bulunmadığını açıklayarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, “738 ada 7 sayılı parselde bulunan ...adına kayıtlı 1/5 pay bakımından tapu kaydının iptaline, İslam Sakar mirasçıları adına payları oranında tapuya kayıt ve tesciline karar verilmesi üzerine, hüküm davalı ... vekili ile ...mirasçıları ..., ..., ... ve ...’nın kayyımı İzmir Defterdarlığını temsilen Hazine avukatı Av. ... tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, kazanmayı sağlayan zilyetlik ve TMK. nun 713/2. fıkrasında, “…maliki 20 yıl önce ölmüş….” hukuki sebebine dayalı olarak TMK. nun 713/1 ve 2. fıkraları gereğince açılan mülkiyetin aktarılmasına ilişkin tapu iptali ve tescil davasıdır.
Mahkemece, kazanma koşullarının davacılar yararına oluştuğu gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiş ise de, davada taraf teşkilinin sağlanamadığı saptanmıştır. Dosya arasında bulunan 738 ada 7 sayılı parselin tapu kaydına göre, 4/5 payın İslam Sakar adına kayıtlı bulunduğu, ve onun tarafından satın alındığı, 1/5 payın ise, kadastro yoluyla 29.7.1968 tarihinde ...adına tapu kaydının oluştuğu belirlenmiştir. Davacılar vekili, TMK. nun 713/2. fıkrasında ifadesini bulan maliki 20 yıl önce ölmüş hukuki sebebi nedeniyle tapu kaydının hukuki değerini yitirdiği gerekçesiyle iptal ve tescil isteğinde bulunduğu konusunda duraksama söz konusu değildir.
Tapu iptali ve tescil davalarında kural olarak, dava kayıt malikine, kayıt maliki ölmüş ise, belirlenecek mirasçılarına yöneltilerek açılır. Mahkemece, kayıt maliki ...’in veraset belgesi alınmış, ..., ..., ... ve ... isimli mirasçılarının bulunduğu saptanmıştır. Mahkemece yöntemine uygun bir biçimde belirlenen kayıt malikinin mirasçılarına dava yöneltilerek, taraf teşkili sağlanıp yürütülmesi gerekirken, ölü ...ve mirasçılarına birlikte İzmir Defterdarı 3561 sayılı Kanun hükümleri uyarınca kayyım atanmak suretiyle davanın yürütülmesine çalışılmıştır. TMK. nun 713/2. fıkrasında yer alan, birbirinden bağımsız üç ayrı hukuki sebeplerden birine dayanılarak açılan davalar nitelikleri gereği özel nitelikli davalar olup, kayıt malikine ve mirasçılarına kayyım tayin edilmek suretiyle davanın yürütülmesi olanağı bulunmamaktadır. Daire ve Yargıtay uygulaması da bu yöndedir. Bu bakımdan davada taraf teşkilinin sağlandığı söylenemez.
HUMK.nun 73. maddesi uyarınca, taraflar yöntemine uygun bir biçimde mahkeme huzurunda hazır bulundurulmadıkça, mahkeme hükmünü veremez. Aynı maddeye paralel olarak düzenlenen HMK.nun 27. maddesi de (...hukuki dinlenilme hakkına sahiptirler...) ibaresini içermektedir. Hukuki dinlenilme hakkı aynı zamanda taraf teşkilini de kapsamaktadır. (Anayasa m.36, AİHS.m.6) Mahkemece bu hususların gözönünde bulundurulması gerekir.
O halde mahkemece yapılacak iş; Urla Sulh Hukuk Mahkemesince verilen 2.2.2010 tarih ve 2008/297 Esas, 2010/73 Karar sayılı veraset belgesinde isimleri bulunan ...mirasçılarına davanın yöneltilmesi, Daire ilamının yöntemine uygun bir biçimde mirasçılara tebliğ ettirilmesi, davaya katıldıkları taktirde tanık ve delillerini bildirmeleri konusunda kendilerine süre ve imkan tanınması, bu şekilde taraf teşkilinin sağlanması ve davanın yürütülmesi gerekirken, Yargıtay ve Daire uygulamasına aykırı olarak TMK. nun 713/2. fıkrasında belirtilen hukuki sebeplere dayalı olarak açılan davaların özel nitelikli davalar olduğu gözardı edilerek kayyım atanmak suretiyle davanın yürütülmesi doğru değildir.
Kayıt malikinin mirasçı bırakmadan ölmüş olması halinde TMK. nun 501. maddesi uyarınca son mirasçının Devlet olması nedeniyle Hazinenin davada yer alması mümkündür. Ne var ki, somut olayda kayıt malikinin mirasçıları bulunmaktadır. Bu bakımdan Hazineye davanın yöneltilmesi doğru olmadığı gibi, kayıt maliki bulunmayan ve ilgisi de belirlenemeyen Urla Belediyesine davanın yöneltilmesi de doğru değildir.
Şu halde, kayıt malikinin mirasçıları belirlendiğine ve davanın mirasçılara yöneltilerek yürütülmesi mümkün bulunduğuna göre, Hazine ve Belediyeye karşı açılan davanın husumet yokluğu nedeniyle reddine karar verilmesi gerekirken, bu konuda olumlu veya olumsuz bir karar verilmemiş olması yerinde bulunmadığı gibi, bu davalıların yargılama giderlerinden de sorumlu tutulması doğru bulunmamıştır. Bundan ayrı, TMK.nun 713/2. fıkrası aynı maddenin 1. fıkrasına atıfta bulunduğundan HGK.nun 17.02.2010 tarih ve 2010/8-58 Esas, 2010/78 Karar sayılı kararı uyarınca, davalı durumunda bulunan kayıt malikinin mirasçılarının da yargılama giderlerinden sorumlu tutulması mümkün değildir. TMK.nun 713/1. fıkrası gereğince açılan davalarda olduğu gibi, bu tür davalarda da eksik harcın davacı taraftan alınmasına, davacı tarafın yaptığı tüm yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına ve davacı yararına vekalet ücreti taktirine yer olmadığına karar verilir.
Davalı ... vekili ile ...mirasçıları ..., ..., ... ve ...’nın kayyımı İzmir Defterdarlığını temsilen Hazine avukatı Av. ...in temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulüyle hükmün 6100 sayılı HMK. nun Geçici 3. maddesi yollamasıyla 1086 sayılı HUMK. nun 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA ve 1.242,40 TL peşin harcın istek halinde temyiz eden Urla Belediye Başkanlığına iadesine 17.05.2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.