MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:

-K A R A R-

Davacı vekili; müvekkiline elektronik cihaz sigorta poliçesiyle sigortalı işyerindeki elektrik panosundan çıkan yangın neticesinde işyerinde bulunan makinaların hasar gördüğünü, hasar nedeniyle sigortalıya hasar ödemesi yapıldığını, davalının taşınmazın maliki olduğunu ve yangının meydana gelmesinde tam kusurlu olduğunu belirterek 31.500,00 TL’nin ödeme tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan rücuen tahsilini talep etmiştir.
Davalı vekili; taşınmazın tüm maliklerinin davalı gösterilmediğini, yangının meydana gelmesinde kusurları bulunmadığını ve talebin fahiş olduğunu belirterek davanın reddini talep etmiştir.
Mahkemece; iddia, savunma, toplanan delillere ve benimsenen bilirkişi raporuna göre; davanın kabulü ile 31.500,00 TL tazminatın 11.12.2007 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsiline verilmiş; hüküm, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, davalı vekilinin aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2-Dava, işyeri sigorta sözleşmesinden kaynaklanan rücuen tazminat istemine ilişkindir.

HUMK"nun 275. ve devamı (HMK"nın 266. ve devamı) maddeleri gereğince, çözümü özel ve teknik bilgiyi gerektiren hallerde bilirkişinin oy ve görüşünün alınması gerektiği hükmüne yer verilmiştir.

Somut olayda, sigortalı işyerinin bulunduğu binanın bodrum katındaki elektrik panosunda yangın çıkmış olup sigortalı işyeri binanın 5. katındadır. İtfaiye yangın raporunda elektirik panosunun yanı sıra bodrum kat merdiven sahanlığının islenerek ve ıslanarak zarar gördüğü, giriş kattatki işyerinin ise islenerek zarar gördüğü belirtilmiştir. Bunun haricinde diğer katlarda herhangi bir zarar tespiti yapılmamıştır. Ekspertiz raporunda sigortalı makinaların her birinin sigorta bedelinin 34.474,00 TL olduğu, yenisinin ise 24.000 ila 30.000 USD değerinde olduğu, sigorta bedelinin değere uygun olduğu belirtilmiştir. Eksper raporunda Alkan makina isimli firmanın makinaların tamiri için 26.000 USD"lik teklif yaptığı, ... isimli firmanın ise 20.000,00 TL teklif yaptığı belirtilmiştir. Bu nedenle ekspertiz raporunda zarar miktarı 35.000,00 TL olarak takdir edilmiştir. Dosya arasında ilgili şirketlere ait teklif örnekleri mevcuttur. Yine ekspertiz raporunda sigortalının yan binadan elektrik çekerek makinaları çalıştırmak istediği ancak çalışmadıkları belirtilmiştir. Mahkemece hükme esas alınan 15.04.2013 tarihli bilirkişi heyet raporunda zararın meydana gelmesinnin mümkün olduğu ve miktarın fahiş olmadığı belirtilmiştir. Bilirkişi raporunda pano yenilendiğinden yangının çıkış sebebine ilişkin pano üzerinden değerlendirme yapılamadığı, sigortalı makinaların işyerinde olmadığı, hasarlı makinayı görerek değerlendirme yapma imkanı olmadığı belirtilmiştir.
Her ne kadar mahkemece bilirkişi raporuna itibar edilerek davanın kabulüne verilmiş ise de; alınan bilirkişi raporu hüküm kurmaya yeterli değildir. Bilirkişi raporunda merdiven boşluklarından yukarı çıkan yangın dumanı, basınçlı su ve kimyasal maddeler nedeniyle makinaların zarar görmesinin mümkün olduğu belirtilmiş ise de, meydana gelen yangının büyüklüğü, yanan maddelerin niteliği, merdiven boşluğunun şekli, binanın havalandırma koridoru olup olmaması, yangının söndürülme süresi, yangın çıkış yeri ile işyeri arasındaki mesafe, makinaların işyerinde bulunduğu yer gibi hususlarda değerlendirme yapılmamıştır. Zira bu hususlar yangın dumanı, basınçlı su ve kimyasal maddelerin merdiven boşluğundan yükselerek sigortalı makinalara sirayet etmesini ya da ne oranda sirayet edeceğini doğrudan etkileyecek faktörlerdir. Yine bilirkişi heyetince sigortalı makinalar görülmediğinden bu durumun doğrudan tespiti yapılmamıştır. Sigortalı makinaların tamir işlemlerini yaptığı belirtilen ..."nden yapılan işlemlere ait kayıtlar veya işlem dosyası celbedilmemiştir. Bu nedenle meydana gelen zararın niteliği ve miktarı tam olarak değerlendirilmemiştir. Bu belgeler celbedilmediğinden makinaların hangi parçalarının zarar gördüğü, zararın nasıl giderildiği, yeni kullanılan parça varsa değerinin ne kadar olduğu gibi konularda bilgi sahibi olunamamıştır. Eksper raporunda makinalarının sigorta bedelinin sigorta değerine uygun olduğu, sigorta bedelinin de 34.474,00 TL olduğu belirtilmiştir. Bilirkişi raporunda ise 35.000,00 TL"lik zararın fahiş olmadığı belirtilmiştir. Ne var ki, bu haliyle makinaların değerinin yaklaşık olarak yarı oranında zarara uğramış olduğu kabul edilmektedir. Ancak makinaların yaşı, teknik özellikleri, kullanım ömürleri, teknolojik düzeyleri gibi konularda değerlendirme yapılmadığından makinaların tamirinin ekonomik olup olmadığı ve zararın bu miktarda olup olamayacağı hususları belirlenememiştir.
Ayrıca ekspertiz ve bilirkişi raporunda sigortalının yan binadan elektrik hattı çekerek makinaları çalıştırmayı denediği, makinaların çalışmadığı, bu durumun is ve neme maruz kalan makinaların elektrik aksamana zarar verebileceği belirtilmiştir. Ne var ki bilirkişi raporunda yangın dumanı, is ve su buharı nedeniyle hasarlandığı iddia edilen makinaların zarar görmesinde sigortalının müterafik kusuru olup olmadığı, yangın sırasında ve sonrasında zararın artmaması için alması gereken önlemleri alıp almadığı, zararı arttıracak eylemlerde bulunup bulunmadığı değerlendirilmemiştir.
Bu durumda mahkemece, yangın nedeniyle düzenlenen tüm belgeler ile makinaların tamirine ilişkin tamir kayıtları ve işlem dosyası ilgili yerlerden getirtilerek içlerinde inşaat mühendisi, elektrik-elektronik mühendisi ve makine mühendisi bulunan yeni bir bilirkişi kurulundan yangının çıkış nedeni, zararın ne şekilde oluştuğu, sigortalının müterafik kusuru olup olmadığı ve zarar miktarı hususlarında tarafların itiraz ve savunmalarını karşılayacak biçimde ayrıntılı, gerekçeli ve denetime elverişli rapor alınarak sonucuna göre verilmesi gerekirken yazılı şekilde eksik araştırma ile verilmesi doğru görülmemiştir.

3-Dosya arasına celbedilen tapu kayıtlarına göre sigortalı işyerinin bulunduğu taşınmazı niteliği itibariyle tarla olarak görülmektedir. Taşınmaz tek başına davalıya ait olmayıp davalıdan başka üç tane daha malik vardır. Davalı ..."nin taşınmazdaki hissesi ise %20 oranındadır.
Kural olarak taşınmaz mülkiyeti, kullanılmasında yarar olduğu ölçüde, üstündeki hava ve altındaki arz katmanlarını kapsar. Taşınmaz üzerinde bulunan eklentiler, yapılar, bitkiler, kaynaklar vb. şeylerde taşınmaz mülkiyetine tabidir. Kural böyle olmakla birlikte kadastro tutanağının tanzimi sırasında taşınmaz üzerinde bulunan muhdesatın maliklerden bazıları veya üçünçü kişiler adına tespitinin yapılmasında da herhangi bir engel bulunmamaktadır. Böyle bir durumun varlığı halinde artık muhdesat taşınmazın mülkiyetinden ayrı olarak adına tespit yapılan kişinin müllkiyetinde olduğu kabul edilmektedir.
Bilirkişi raporlarından da anlaşılacağı üzere taşınmazda fiilen bina bulunmasına rağmen celbedilen tapu kayıt örneklerinde binaya ilişkin herhangi bir bilgi bulunmamaktadır. Mahkemece, bu konuda herhangi bir araştırma yapılmadan davalı zararın tümünden sorumlu tutulmuştur.
Bu durumda mahkemece, taşınmazda bulunan binanın muhdesat olarak tespitinin yapılıp yapılmadığının ilgili tapu ve kadastro müdürlüklerinden sorulması, taşınmaza ait kadastro tutanakları ve tapu kayıtlarının celbedilmesi, binanın muhdesat kaydı varsa davalının adına muhdesat tespitinin yapılıp yapılmadığı, davalı adına tespit var ise hangi oranda olduğu, adına tespit yapılan başka kimselerin olup olmadığı hususları tespit edilerek davalının sorumluluğu olup olmadığının belirlenmesi, binaya ait muhdesat kaydı bulunmaması halinde ise davacı ... şirketi tarafından halefiyet yoluyla taşınmaz maliki olarak aleyhine husumet yöneltilen davalının zarardan dolayı hissesi oranında sorumlu olacağı nazara alınarak sonucuna göre verilmesi gerekirken yazılı şekilde zararın tamamından sorumlu tutulması doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, (2) ve (3) numaralı bentlerde açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde hükmü temyiz eden davalıya geri verilmesine, 10/03/2016 gününde oybirliğiyle verildi.